“Bé nhà em mũi nghẹt như chú heo con, bú được nửa chừng là khó chịu khóc òa!” – “Đêm ngủ thì khò khè, trằn trọc, tỉnh giấc suốt mấy lần…”

Nghẹt mũi là một trong những “rắc rối nhỏ” phổ biến nhất ở trẻ nhỏ, đặc biệt là khi giao mùa, bị cảm lạnh hoặc không khí khô. Dù không phải bệnh nặng, nhưng nó khiến bé bú kém, ngủ không ngon, còn cha mẹ thì xót xa, lo lắng. Nhìn gương mặt nhỏ bé đỏ lên vì khó thở, ai mà không muốn “thở giùm” con cơ chứ!

Thực tế, phần lớn trường hợp bé bị nghẹt mũi là do khoang mũi hẹp, dịch nhầy tích tụ hoặc niêm mạc sưng nề. Chỉ cần cha mẹ áp dụng đúng cách, đa phần có thể xử lý nhẹ nhàng tại nhà.

Hôm nay, cùng khám phá 5 cách an toàn – hiệu quả – không gây hại giúp “giải cứu chiếc mũi” của bé nhé!

Vì sao trẻ dễ bị nghẹt mũi? – Do mũi bé quá “mini”

Khác với người lớn, khoang mũi của trẻ nhỏ hẹp, ngắn và niêm mạc cực kỳ nhạy cảm, nên rất dễ bị tắc. Một số nguyên nhân thường gặp:

Nghẹt mũi sinh lý (thường gặp nhất):

- Dịch mũi, ghỉ mũi khô: Bé chưa biết xì mũi, dịch khô lại gây tắc nghẽn.

- Không khí khô: Đặc biệt mùa đông, khi dùng máy sưởi, làm niêm mạc mũi mất nước, dễ đóng vảy.

- Không khí lạnh: Làm mạch máu co lại, gây cảm giác nghẹt mũi.

Nghẹt mũi bệnh lý:

- Cảm lạnh: Do virus, khiến niêm mạc sưng, tiết nhiều dịch.

- Viêm mũi dị ứng: Khi tiếp xúc với bụi, phấn hoa, lông thú…

- Tắc ống lệ mũi: Dễ gặp ở trẻ sơ sinh, gây nhiều ghèn và nghẹt mũi.

- Phì đại VA: Trẻ thở miệng, ngáy, ngủ không yên – cần khám bác sĩ.

5 cách thông mũi an toàn – Không đau, hiệu quả cao

Nguyên tắc “vàng”: Làm mềm → Làm sạch → Giữ ẩm → Ngăn tắc lại.

❌ Tuyệt đối không dùng tăm bông, vật cứng hay móc mũi – dễ làm trầy niêm mạc, chảy máu, nhiễm trùng!

Cách 1: Dùng nước muối sinh lý – “Công cụ làm sạch” an toàn nhất

Tác dụng: Làm mềm ghỉ mũi, loãng dịch nhầy, rửa sạch vi khuẩn & dị nguyên.

Cách làm:

Dùng xịt/nhỏ mũi nước muối sinh lý dành cho trẻ sơ sinh.

Cho bé nằm ngửa, đầu hơi ngửa nhẹ (lót khăn nhỏ dưới gáy).

Nhỏ/xịt 1–2 giọt mỗi bên, chờ 1–2 phút cho dịch mềm ra.

Dùng dụng cụ hút mũi mềm hút nhẹ nhàng (không quá 2–3 giây/lần).

Bé lớn có thể để dịch tự chảy ra hoặc nuốt (vô hại).

Tần suất: 2–4 lần/ngày, hiệu quả nhất trước khi bú & ngủ.

Cách 2: Giữ ẩm không khí – Cho mũi “uống nước”

Cách làm:

Dùng máy phun sương lạnh trong phòng bé, giữ ẩm 50–60%.

Thay nước mỗi ngày, rửa máy thường xuyên tránh nấm mốc.

Không có máy? Đặt chậu nước hoặc khăn ướt trong phòng.

Lưu ý: Không dùng tinh dầu hay thuốc trong máy phun – có thể gây hại.

Cách 3: Điều chỉnh tư thế ngủ

Cách làm: Kê cao phần đầu & vai bé 15–30° bằng khăn mỏng cuộn tròn.

Hiệu quả: Giúp dịch mũi dễ thoát, bé thở dễ hơn.

Chú ý: Không kê gối cao trực tiếp – nguy cơ ngạt, phải đảm bảo bé nằm ngửa an toàn.

Cách 4: Chườm ấm vùng mũi

Cách làm: Dùng khăn ấm (khoảng 40°C) chườm nhẹ lên sống mũi 1–2 phút.

Tác dụng: Kích thích lưu thông máu, giảm sưng niêm mạc.

Sau đó: Có thể kết hợp rửa mũi bằng nước muối để tăng hiệu quả.

Cách 5: Bổ sung nước – Giúp loãng dịch mũi

Cách làm: Cho bé bú nhiều hơn (sữa mẹ hoặc sữa công thức), bé >6 tháng có thể uống thêm nước ấm.

Lợi ích: Giúp làm loãng dịch mũi và đờm, dễ tống ra ngoài.

Những “mẹo dân gian” nguy hiểm tuyệt đối không nên làm

❌ Dùng tăm bông hoặc vật cứng móc mũi → Gây trầy xước, chảy máu, nhiễm trùng.

❌ Hút mũi bằng miệng → Vi khuẩn từ miệng cha mẹ dễ lây sang bé.

❌ Nhỏ dầu, tinh dầu, dầu ăn vào mũi → Có thể gây viêm phổi do hít chất béo, cực kỳ nguy hiểm.

❌ Dùng thuốc co mạch (như Naphazolin, Ephedrin) → Trẻ nhỏ tuyệt đối cấm, có thể gây rối loạn tim mạch, tăng huyết áp, kích thích, nghiện thuốc.

❌ Ủ ấm, trùm kín đầu cho “ra mồ hôi” → Dễ làm bé sốc nhiệt, mất nước.

Khi nào cần đưa bé đi khám?

Hãy đưa bé tới bác sĩ nếu:

Nghẹt mũi nặng, bú và ngủ kém hơn 3 ngày không cải thiện.

Sốt cao ≥38.5°C, thở nhanh, môi tím tái.

Dịch mũi vàng xanh, hôi, hoặc chỉ chảy 1 bên (nghi ngờ viêm xoang, dị vật).

Bé kéo tai, khóc nhiều → Có thể là viêm tai giữa.

Bé bị nghẹt mũi tái phát, hay hắt hơi, dụi mắt → Nghi ngờ dị ứng.

Trẻ sơ sinh (<3 tháng) nghẹt mũi nặng, bú khó hoặc khó thở.

Mẹo phòng ngừa hằng ngày

Giữ phòng thoáng, độ ẩm vừa phải.

Hạn chế đưa bé tới nơi đông người, bụi bẩn.

Thường xuyên vệ sinh đồ chơi, chăn gối, giảm bụi & mạt nhà.

Duy trì bú mẹ giúp tăng miễn dịch tự nhiên cho bé.

Kết luận

Nghẹt mũi tuy nhỏ nhưng ảnh hưởng lớn đến ăn – ngủ – hít thở của bé.

Đừng lo lắng, chỉ cần nhớ “Bộ ba vàng”: nước muối sinh lý máy tạo ẩm hút mũi nhẹ nhàng.

Điều quan trọng là kiên nhẫn và nhẹ tay – mỗi lần nhỏ mũi, mỗi lần chườm ấm là bạn đang giúp bé thở thoải mái hơn, ngủ ngon hơn.

Khi nghe thấy tiếng “khò khè” quen thuộc, đừng hoảng hốt – hãy bình tĩnh lấy “bảo bối thông mũi” ra, giúp bé hít thở dễ dàng và có một giấc ngủ êm đềm nhé.