Không tự ý bổ sung vi chất cho trẻ
Có không ít bậc phụ huynh đang bổ sung vi chất cho trẻ mà không có sự chỉ dẫn của bác sĩ, của chuyên gia dinh dưỡng, dẫn tới những hệ lụy nguy hại cho sức khỏe.
Bé T.N.T.A., 12 tháng tuổi, con của chị T.T.C. (trú tại xã Ea Rôk, huyện Ea Súp, tỉnh Đắk Lắk) ăn uống rất ít, thậm chí có lúc không chịu ăn. Thấy con ăn uống kém, lo sợ con không ăn uống đầy đủ sẽ dẫn đến kém phát triển về sau, nên nghe ai mách có thuốc gì giúp tăng cân, bổ sung dinh dưỡng là chị lại mua về cho con sử dụng.
Chị C. cho biết: "Tôi nghe mọi người chia sẻ nên săn lùng các loại thuốc bổ, vi chất từ canxi đến vitamin D, sắt, kẽm... để bổ sung dinh dưỡng cho cháu. Tuy nhiên, tôi vẫn chưa thấy tình trạng của cháu được cải thiện".
Không chỉ chị C., nhiều phụ huynh có con nhỏ cũng có chung áp lực muốn con tăng cân nhanh dẫn đến việc tùy tiện bổ sung vi chất, mà không cho trẻ đi khám. Phần lớn các phụ huynh thường mua các loại thuốc bổ ngoại nhập theo kinh nghiệm bản thân rồi truyền tai nhau về cho con uống mà không biết trẻ thiếu gì, thừa gì để bổ sung cho chính xác.
"Con tôi năm nay 6 tuổi nhưng rất lười ăn, thấy trên facebook quảng cáo về thực phẩm bảo vệ sức khỏe nhập khẩu hỗ trợ trẻ ăn ngon, ngủ tốt, giúp bồi bổ cơ thể, không tác dụng phụ mà lại bổ sung nhiều vi chất: kẽm, sắt, casein, vitamin D, magiê… nên tôi đã đặt mua trên mạng vài hộp về cho con uống. Nhưng thực phẩm chỉ có tác dụng cải thiện tăng cân khi sử dụng thường xuyên, còn khi ngưng sử dụng thì tình trạng biếng ăn vẫn tái diễn" - Chị L.T.H., (trú tại xã Ea Rôk, huyện Ea Súp) chia sẻ.
Các bác sĩ Khoa Nhi tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cho biết: Hiện nay, tình trạng các bậc phụ huynh tự ý mua các loại vi chất để bổ sung cho con diễn ra rất phổ biến. Thậm chí, có gia đình còn mua nhiều loại cùng một lúc cho trẻ uống. Trong khi đó, hiện các loại thuốc được quảng cáo có đầy đủ vi chất quan trọng làm tăng sức đề kháng, cải thiện tình trạng biếng ăn, còi xương… được bán tràn lan trên thị trường. Đây là loại thuốc không cần phải mua theo đơn của bác sĩ nên dễ dàng mua được.
Việc tự ý mua thuốc về sử dụng vô cùng nguy hiểm, do trẻ không được khám, tư vấn nên đa số các gia đình bổ sung không đúng loại vi chất dinh dưỡng trẻ đang bị thiếu. Đặc biệt, mỗi trẻ có thể trạng khác nhau, có cách ăn uống khác nhau, nên thuốc có thể hiệu quả với trẻ này, nhưng chưa chắc đem lại lợi ích cho trẻ khác. Nếu bổ sung không đúng loại vi chất trẻ đang thiếu không chỉ không mang lại hiệu quả, mà còn có thể dẫn đến dư thừa, nếu tích lũy nhiều trong cơ thể có thể gây ngộ độc. Việc bổ sung các chất dinh dưỡng không cân đối, năng lượng rỗng có thể gây dư năng lượng dẫn đến béo phì nhưng vẫn bị thiếu vi chất dinh dưỡng.
Bác sĩ Trần Thị Thúy Minh, Trưởng Khoa Nhi tổng hợp, Bệnh viện Đa khoa vùng Tây Nguyên cho biết: có nhiều nguyên nhân khiến trẻ thiếu vi chất, điển hình như khi cơ thể đang phát triển có nhu cầu vi chất cao, hoặc việc thường xuyên bị bệnh, nhất là nhiễm trùng cũng làm tăng nhu cầu về vi chất, hoặc do nhiễm giun sán… Nhưng nguyên nhân chủ yếu vẫn là do ăn uống không đa dạng thực phẩm, không thay đổi món ăn, ăn nhiều thức ăn công nghiệp chế biến sẵn, lười ăn hoặc kén ăn…Đặc biệt, không chỉ có trẻ gầy mới có nguy cơ thiếu vi chất, trẻ có cân nặng bình thường, thậm chí trẻ thừa cân, béo phì vẫn có thể thiếu vi chất dinh dưỡng. Các biểu hiện thiếu vi chất thường không rõ ràng và dễ bị nhầm lẫn nhưng lại rất thường gặp trong cộng đồng và gây những tác động lớn, ảnh hưởng sự phát triển và trí tuệ của giống nòi, sức lao động của xã hội.
Bác sĩ Minh khuyến cáo, các gia đình nên cho trẻ ăn đúng theo từng độ tuổi, cho trẻ ăn đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết với số lượng phù hợp, tập ăn đa dạng nhiều loại thực phẩm khác nhau, thường xuyên thay đổi món ăn… Nếu nghi ngờ trẻ thiếu vi chất thì nên đưa trẻ tới các cơ sở y tế uy tín để khám. Tùy thể trạng cơ thể của mỗi trẻ, bác sĩ sẽ chỉ định thực hiện các xét nghiệm chuyên sâu về dinh dưỡng. Căn cứ vào kết quả thăm khám và xét nghiệm, trẻ sẽ được bổ sung vi chất theo đúng hướng dẫn của bác sĩ.