Trẻ nhỏ giống như những “nhà khoa học nhí” với trí tò mò vô tận, luôn đặt ra hàng trăm, thậm chí “1001 câu hỏi vì sao” mỗi ngày. Tất cả đều phản ánh một thế giới quan đang dần hình thành trong tâm trí trẻ.

Nhiều lúc, cha mẹ cảm thấy bối rối, thậm chí “cứng họng” trước những câu hỏi hồn nhiên mà sâu sắc ấy. Thế nhưng, chính những thắc mắc tưởng chừng ngây ngô lại là cơ hội tuyệt vời để con học hỏi, khám phá và rèn luyện khả năng tư duy.

Khi cha mẹ kiên nhẫn lắng nghe, trả lời hoặc cùng con tìm kiếm câu trả lời, trẻ không chỉ được mở rộng kiến thức mà còn cảm nhận được sự quan tâm, đồng hành từ gia đình.

Ngược lại, nếu người lớn gạt đi hay cho rằng “hỏi linh tinh”, trẻ sẽ dần e ngại, thu hẹp sự tò mò và mất đi động lực khám phá thế giới. Vì vậy, thay vì tìm cách né tránh, cha mẹ có thể giải thích bằng lời lẽ đơn giản, hình ảnh minh họa sinh động hoặc khuyến khích con tự quan sát, trải nghiệm.

Mỗi câu hỏi vì sao của trẻ đều là một cánh cửa mở ra trí tuệ, sự sáng tạo và khả năng hiểu biết sâu sắc về cuộc sống. Cha mẹ càng kiên nhẫn đồng hành, con càng thêm tự tin trên hành trình lớn khôn.

Có lẽ bô mẹ nào cũng phải đứng hình mất 5 giây khi con mình bỗng nhiên hỏi rằng em bé được sinh ra từ đâu.

Đây là một trong những câu hỏi “kinh điển” mà hầu như bố mẹ nào cũng từng gặp. Cách trả lời sẽ phụ thuộc vào độ tuổi của con và mức độ hiểu biết mà con có thể tiếp nhận.

Trẻ mầm non (3 – 5 tuổi)

Ở giai đoạn này, con chỉ cần lời giải thích đơn giản, gần gũi:

“Em bé lớn lên trong bụng mẹ, khi đủ lớn thì bác sĩ sẽ giúp em bé ra ngoài.”

Có thể minh họa bằng tranh ảnh về quá trình mang thai để con dễ hình dung, nhưng không cần đi sâu chi tiết.

Trẻ tiểu học (6 – 9 tuổi)

Trẻ bắt đầu tò mò nhiều hơn, nên bố mẹ có thể giải thích cụ thể hơn nhưng vẫn đơn giản:

“Em bé được tạo thành từ một tế bào của bố và một tế bào của mẹ. Sau đó, em lớn dần trong bụng mẹ khoảng 9 tháng, đến lúc đủ thì sẽ được sinh ra.”

Có thể kể thêm rằng có em bé sinh bằng cách bác sĩ mổ bụng mẹ, có em bé chui ra qua ngả sinh thường.

Trẻ lớn hơn (10 tuổi trở lên)

Con đã có khái niệm về sinh học, nên có thể nói thẳng theo hướng khoa học và giáo dục giới tính lành mạnh:

“Khi lớn lên, bố mẹ kết hôn và yêu thương nhau. Tế bào của bố gặp tế bào của mẹ tạo thành một hợp tử, lớn dần thành em bé trong bụng mẹ.”

Đây cũng là cơ hội để bố mẹ bắt đầu nói về giới tính, sự khác biệt cơ thể trai – gái, và trách nhiệm khi trưởng thành .

Nguyên tắc chung khi trả lời

Không né tránh hoặc đánh lạc hướng (ví dụ: “Em bé do ông bụt cho”), vì dễ khiến trẻ mất lòng tin hoặc sau này tìm hiểu từ nguồn không lành mạnh.

Tùy độ tuổi mà điều chỉnh mức độ chi tiết.

Khuyến khích con hỏi tiếp , để con cảm thấy chuyện này là bình thường, không phải điều cấm kỵ.