Trong hành trình nuôi dạy con, bố mẹ nào cũng mong muốn con trưởng thành trong yêu thương nhưng vẫn có kỷ luật. Vì thế, ngoài những lúc mềm mỏng, lắng nghe, thấu hiểu cảm xúc của con thì đôi khi bố mẹ cũng cần sự cứng rắn để đặt ra giới hạn rõ ràng. 

Sự mềm mỏng giúp con cảm thấy được tôn trọng, được chia sẻ và khích lệ để phát triển cá tính riêng. Ngược lại, sự cứng rắn đúng lúc lại giúp con học cách tuân thủ nguyên tắc, biết chịu trách nhiệm cho hành động của mình. 

Tuy nhiên, quan trọng nhất không phải là bố mẹ mềm mỏng hay cứng rắn, mà là áp dụng vào thời điểm phù hợp. Nếu bố mẹ cứng rắn khi con đang tổn thương, mệt mỏi hoặc cần sự an ủi thì dễ khiến trẻ cảm thấy bị bỏ rơi, dồn nén cảm xúc. Còn nếu bố mẹ quá mềm mỏng trong những tình huống cần nguyên tắc, ví dụ như khi con cố tình vi phạm kỷ luật hay có hành vi không đúng mực, thì trẻ sẽ hình thành tâm lý ỷ lại, coi thường kỷ luật. 

Dạy con là cả một quá trình cân bằng tinh tế, nơi bố mẹ vừa là bến đỗ ấm áp, vừa là “ngọn hải đăng” dẫn lối. Khi biết lựa chọn thời điểm để nhẹ nhàng hay nghiêm khắc, bố mẹ không chỉ giúp con lớn lên khỏe mạnh về thể chất và tinh thần, mà còn học được sự công bằng, tôn trọng và trách nhiệm – những điều sẽ theo con suốt đời.

Có những lúc trẻ mắc lỗi, phản ứng đầu tiên của nhiều bố mẹ thường là la mắng. Nhưng trên thực tế, có một số thời điểm tuyệt đối không nên mắng con, bởi điều này dễ để lại tổn thương tâm lý và khiến con dần xa cách cha mẹ.

1. Khi con vừa bị ngã hoặc gặp sự cố

Lúc này con đang đau đớn, sợ hãi. Nếu bị mắng, con sẽ thêm tủi thân và có xu hướng che giấu sự cố thay vì tìm đến bố mẹ.

2. Khi con đang mệt hoặc đói

Cơ thể và tinh thần đều không thoải mái, trẻ rất dễ cáu kỉnh. Mắng mỏ lúc này chỉ làm tình hình căng thẳng hơn.

3. Khi có mặt người lạ hoặc bạn bè của con

La mắng trước đám đông dễ khiến con xấu hổ, mất tự tin và thậm chí hình thành tâm lý chống đối.

4. Khi con đang tập làm điều gì mới

Trẻ học kỹ năng thường sẽ sai sót. Nếu bố mẹ mắng, con dễ nản lòng và không còn dám thử lại.

5. Khi con đang bày tỏ cảm xúc

Con có thể đang khóc, buồn, tức giận… Nếu bố mẹ chỉ mắng thay vì lắng nghe, trẻ sẽ học cách kìm nén cảm xúc và dần không chia sẻ với gia đình.

Thay vì la mắng, cha mẹ có thể bình tĩnh giải thích, đồng hành và khích lệ con, giúp trẻ hiểu sai đúng và sửa lỗi một cách tích cực.