Tôi lớn lên trong một ngôi nhà nhỏ ngoại ô, nơi mà mỗi sáng sớm cuối tuần, mùi bồ kết cháy thơm lừng thường len lỏi khắp bếp. Đó là thứ mùi vừa ngọt vừa ngai ngái – đặc trưng của những trái bồ kết khô được mẹ nướng trên bếp than, rồi đổ vào nồi nước sôi cùng vài cọng sả, vỏ bưởi và đôi khi là mấy lát gừng. Mẹ tôi gội đầu bằng thứ nước đó, và mái tóc mẹ luôn đen nhánh, thơm dịu, óng mượt đến lạ.

Hồi nhỏ, tôi chẳng mấy bận tâm. Khi lớn lên, tôi bắt đầu chạy theo những dòng dầu gội bọt mịn, mùi thơm hoa quả nhân tạo, quảng cáo rầm rộ. Tôi tin vào lời hứa hẹn “tóc suôn mượt sau 1 lần gội” hay “phục hồi 10 tầng hư tổn”. Nhưng rồi, càng dùng nhiều, tóc tôi càng xơ, rụng, và ngứa ngáy không rõ nguyên do. Đó là lúc tôi nghĩ đến mẹ – và mùi bồ kết ngày xưa.

Tôi lục trong tủ bếp, tìm lại túi bồ kết khô mẹ vẫn cất kỹ. Có lẽ đã lâu lắm rồi, nhưng khi những trái bồ kết nứt vỏ trên bếp, mùi hương ngày cũ vẫn ùa về nguyên vẹn. Tôi đun nồi nước đầu tiên một cách vụng về, và lần đầu tiên sau nhiều năm, tôi gội đầu không dùng dầu gội.

Thành thật mà nói, lần đầu không mấy suôn sẻ. Không có bọt, không mùi thơm nhân tạo, tóc hơi rít và khó xả. Nhưng khi sấy khô, tôi chạm vào tóc mình và cảm thấy điều gì đó rất lạ – tóc không thơm nồng, nhưng sạch nhẹ, da đầu dễ chịu, không ngứa. Cảm giác ấy khiến tôi tiếp tục.

Tôi bắt đầu tìm hiểu thêm. Thì ra, trong bồ kết có saponin – chất tạo bọt tự nhiên, giúp làm sạch bụi bẩn, vi khuẩn và bã nhờn mà không làm mất lớp dầu tự nhiên trên da đầu. Kết hợp thêm vỏ bưởi để kích thích mọc tóc, sả để thư giãn, và gừng để giữ ấm da đầu, tôi dần “chế” ra công thức nước gội riêng của mình – không cần hóa chất, không cần quảng cáo.

Giờ đây, mỗi tuần tôi lại có một “buổi lễ” nhỏ – đun nước gội đầu như mẹ từng làm. Tôi chắt lọc, lọc từng đợt nước sẫm màu, mùi thơm đặc trưng, rồi nhẹ nhàng dội lên tóc. Không chỉ là chăm tóc, đó còn là cách tôi giữ lại chút bình yên giữa cuộc sống vội vã, và nối dài một thói quen mẹ truyền lại bằng tình thương.

Một vài tips nhỏ nếu bạn muốn thử gội đầu bằng bồ kết như tôi:

Cách đun nước: Nướng bồ kết khô đến khi thơm, đập dập rồi đun cùng 2–3 lít nước trong 10–15 phút. Có thể thêm vỏ bưởi, sả, gừng tuỳ thích.

Gội đúng cách: Dội từng gáo nước lên tóc và da đầu, massage kỹ, để khoảng 3–5 phút trước khi xả lại bằng nước mát.

Không nên dùng hàng ngày: Vì bồ kết làm sạch sâu, bạn chỉ nên dùng 1–2 lần/tuần. Những ngày còn lại có thể gội bằng nước thảo mộc loãng hoặc dầu gội dịu nhẹ không sulfate.

Dưỡng tóc sau gội: Dùng dầu dừa hoặc serum dưỡng tóc nhẹ ở đuôi tóc để giữ độ mềm mượt.

Gợi ý dầu gội bồ kết: