Nhiều bậc cha mẹ, thậm chí cả ông bà, người thân, đôi khi vẫn hay thắc mắc: “Không biết tính cách của con rốt cuộc giống ai đây, giống bố nhiều hơn hay giống mẹ nhiều hơn?”. Thực tế, tính cách của một đứa trẻ không hoàn toàn sao chép từ một phía, mà là sự hòa quyện tinh tế giữa yếu tố di truyền và môi trường nuôi dưỡng. Có những bé bộc lộ sự nóng nảy, thẳng thắn rất giống bố, nhưng lại thừa hưởng sự dịu dàng, cẩn thận từ mẹ. 

Ngược lại, cũng có bé khiến cả nhà bật cười vì “chẳng giống ai trong gia đình”, mà lại hình thành những nét riêng rất độc đáo. Điều này cho thấy, tính cách không chỉ do gen quyết định, mà còn chịu tác động mạnh mẽ từ cách cha mẹ ứng xử, dạy dỗ, cùng với môi trường sống xung quanh. 

Đặc biệt, trong những năm đầu đời, sự gắn bó với mẹ có thể khiến bé dễ “sao chép” cảm xúc và cách phản ứng từ mẹ, còn khi lớn lên, ảnh hưởng từ bố và xã hội sẽ thể hiện rõ rệt hơn. Thay vì quá băn khoăn con giống ai, cha mẹ hãy coi đó là một hành trình thú vị, nơi mỗi đứa trẻ được góp nhặt từ cả bố lẫn mẹ, rồi dần tạo nên một bản sắc riêng không ai trộn lẫn.

1. Ảnh hưởng từ bố và mẹ qua di truyền

Trẻ có thể thừa hưởng khí chất, xu hướng tính cách cơ bản từ cả hai bên. Ví dụ: bé có thể “nóng tính” giống bố, nhưng lại “tỉ mỉ, chu đáo” giống mẹ.

Một số nghiên cứu cho thấy, những đặc điểm như mức độ hướng ngoại, sự nhạy cảm, khả năng chịu căng thẳng có yếu tố di truyền khá rõ.

2. Ảnh hưởng từ mẹ nhiều hơn trong giai đoạn đầu

Vì bé thường gắn bó với mẹ nhiều trong những năm đầu đời (cho bú, chăm sóc, gần gũi), nên cách mẹ ứng xử, dỗ dành, quan tâm sẽ ảnh hưởng mạnh đến tính khí và cảm xúc của trẻ.

Nếu mẹ hay dịu dàng, kiên nhẫn, bé thường học cách phản ứng mềm mỏng. Ngược lại, mẹ dễ căng thẳng, hay la mắng, bé cũng dễ trở nên cáu kỉnh, nhạy cảm.

3. Ảnh hưởng từ bố rõ dần khi bé lớn lên

Khi bé bắt đầu khám phá thế giới, sự hiện diện và cách giáo dục của bố sẽ góp phần định hình tính cách: sự tự tin, tính độc lập, khả năng giải quyết vấn đề, cách đối diện với thử thách.

Bố thường là “tấm gương xã hội” giúp con học cách ứng xử bên ngoài gia đình.

4. Vai trò của môi trường sống

Ngoài bố mẹ, ông bà, thầy cô, bạn bè, thậm chí cả môi trường xã hội… đều ảnh hưởng đến việc tính cách con phát triển theo hướng nào.

Tóm lại: Tính cách con là sự hòa quyện giữa cả bố lẫn mẹ, nhưng ở từng giai đoạn, sự ảnh hưởng có thể khác nhau. Những năm đầu, bé chịu ảnh hưởng từ mẹ nhiều hơn; khi lớn dần, vai trò của bố và môi trường xã hội ngày càng rõ rệt.