Thứ tự sinh quyết định một phần tính cách và chỉ số IQ của trẻ
Theo nhà tâm lý học Alfred Adler thì việc là con thứ mấy trong nhà có ảnh hưởng đến tính cách và chỉ số IQ của trẻ.
Có nhiều người nói rằng nên sinh nhiều con, ít nhất là hai đứa để trẻ biết sống có trách nhiệm, biết yêu thương cha mẹ và anh chị em của mình. Sinh con một, trẻ được nuông chiều quá dẫn đến ích kỷ và hay đòi hỏi. Liệu những nhận định trên có đúng không?
Alfred Adler, một bác sĩ, một nhà tâm lý học, đã cho ra đời “Lý thuyết thứ tự sinh”. Ông tin rằng tính cách và chỉ số IQ của trẻ phụ thuộc một phần vào việc trẻ là con thứ mấy trong gia đình.
1. Con đầu: Theo Adler, con đầu thường có xu hướng bảo thủ, có khả năng định hướng, có đầu óc của một nhà lãnh đạo. Bởi vì làm anh chị lớn nhất nhà nên trẻ thường phải chịu trách nhiệm với các em của mình, biết chăm sóc em, lo cho em thay giúp cha mẹ, và luôn chủ động trước mọi tình huống.
Anh chị lớn thường có điểm IQ cao hơn các em nhỏ.
2. Con thứ: Phía trước trẻ là tấm gương anh chị, nên trẻ thường phải “vật lộn” để vượt qua anh chị của mình. Tốc độ phát triển mọi mặt của đứa trẻ sẽ tốt hơn. Làm con thứ trong gia đình khiến trẻ có nhiều tham vọng, nhưng trẻ không sống ích kỷ. Trẻ cũng biết cách thiết lập mục tiêu cao cho mình, bất chấp điều đó hợp lý hay không hợp lý. Điều này làm trẻ gặp nhiều thất bại, nhưng việc biết làm thế nào để đối phó với những khó khăn trong cuộc sống giúp trẻ ngày càng mạnh mẽ hơn.
3. Con út: Như một quy luật, con út luôn là tâm điểm của sự quan tâm và chú ý của cha mẹ và các anh chị trong nhà. Đó là lý do tại sao trẻ ít có kinh nghiệm và độc lập. Tuy nhiên, trẻ cũng sẽ tìm ra được động lực để cố gắng vượt qua các anh chị của mình. Trẻ thường đạt được thành công lớn trong lĩnh vực mà trẻ lựa chọn. Đó có thể là những vận động viên nhanh nhất, nhạc sĩ giỏi nhất, hoặc những nghệ sĩ tài năng nhất. Tính cách của con út trong một gia đình có xu hướng rất hòa đồng, mặc dù có đôi lúc trẻ sống vô trách nhiệm, thiếu nghiêm túc hoặc khờ dại hơn anh chị của mình.
4. Con một: Vì là con một nên trẻ không có ai để cạnh tranh, để noi theo. Vì là con một nên trẻ được cha mẹ nuông chiều, nâng niu, bảo bọc quá mức. Do đó, phụ thuộc và tự cho mình là “cái rốn” của vũ trụ là tính cách thường thấy ở trẻ. Trẻ trở nên cầu toàn và làm mọi cách để đạt được mục đích của mình.
Là con một nên trẻ được nuông chiều, do đó trẻ hay ỷ lại ông bà cha mẹ, sống phụ thuộc, muốn gì được đó, tự xem mình là cái rốn của vũ trụ.
Vậy thứ tự sinh ảnh hưởng đến chỉ số IQ như thế nào?
Theo Adler thì việc là con thứ mấy trong nhà có ảnh hưởng đến tính cách và chỉ số IQ của trẻ. Để kiểm chứng nhận định này, các nhà nghiên cứu từ Đại học Leipzig và Đại học Johannes Gutenberg Mainz, Đức đã nghiên cứu hơn 20.000 người ở Mỹ, Anh, và Đức bằng cách tìm hiểu số lượng anh chị em trong nhà và thứ tự sinh của họ. Thông qua các bài kiểm tra thông minh, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng anh chị lớn thường có điểm IQ cao hơn các em nhỏ. Tuy nhiên, thứ tự sinh lại không ảnh hưởng đến sự ổn định của cảm xúc và trí tưởng tượng.
Thứ tự sinh ảnh hưởng đến tính cách cá nhân như thế nào?
Sau khi phân tích đặc điểm tính cách của 377.000 học sinh trung học, các nhà nghiên cứu thuộc khoa Tâm Lý Học, trường Đại học Illinois tại Urbana-Champaign, Mỹ đã tìm nhận thấy rằng con đầu thường trung thực và biết cách điều hành, kiểm soát. Tuy nhiên, trẻ lại ít hòa đồng và ít có khả năng chống lại căng thẳng (stress). Trong khi đó, con út lại cởi mở và dễ gần. Còn con một thì vì không có anh chị em nên thường lo lắng, nhưng trẻ cũng khá hòa đồng với mọi người.
Mặc dù thứ tự sinh có thể có một số tác động ảnh hưởng đến tính cách và chỉ số thông minh của trẻ, nhưng cha mẹ cũng không nên quên mối dây liên kết giữa cha mẹ và con cái, và việc nuôi dạy trẻ trong gia đình vẫn là điều quan trọng nhất.
Nguồn: Bright