Thẩm mỹ "old-money" quay trở lại

Theo một báo cáo phân tích dữ liệu từ Google Data của thương hiệu Karen Millen: Trong suốt một năm qua, sự tìm kiếm cụm từ "old-money style" tăng đột biến tới 568%; các cụm từ "quiet luxury" hay "stealth wealth" cũng có lượt tìm kiếm tăng ở mức 373% và 334% chỉ trong 3 tháng đầu năm 2023. Trên nền tảng Tiktok, "old money style" đạt 25,000 lượt tìm kiếm trung bình tháng (cùng kỳ năm ngoái, cụm từ này chỉ đạt 3,400 lượt tìm kiếm trung bình tháng mà thôi). Những con số ấn tượng trong một khoảng thời gian ngắn này đều dẫn đến chung một kết luận: "old-money style" hay là "quiet luxury", "stealth wealth" đang là xu hướng thời trang được quan tâm nhất hiện nay, bất chấp cơn bão Y2K cùng những item khiêu khích kiểu low-rise skirts, baby tees, cowl-neck top… càn quét.

Cũng giống như bất cứ xu hướng thời trang nào khác, Quiet Luxury trở nên thịnh hành nhờ vào những khoảnh khắc mang tính quyết định trên truyền thông và trong văn hóa đại chúng: Đó là lúc series Succession (Kế Nghiệp) của HBO bước vào mùa thứ Tư và khán giả bị mê hoặc bởi thế giới của tầng lớp thượng lưu "old-money" giàu cha truyền con nối mà series này xây dựng. Đó là lúc nữ diễn viên kiêm triệu phú Gwyneth Paltrow hầu tòa tháng 3 vừa qua trong bộ suit Prada không hề để lộ chiếc logo tam giác ngược nổi tiếng và đôi boots CELINE trơn. 

Đó là lúc, Bottega Veneta khai màn triều đại sáng tạo mới của Matthieu Blazy bằng một look áo tank top trắng phối cùng quần jeans đơn giản. Nhưng ai cũng ngơ ngác, ngỡ ngàng và bật ngửa khi biết chiếc áo tank top trắng "nhạt nhẽo" đó không làm bằng chất liệu ribbed cotton thông thường mà làm bằng chất liệu da thật. Đó là lúc Jil Sander, The Row, Peter Do hay Lemaire im lặng mở ra một thời kỳ người người nhà nhà săn lùng những vật phẩm không-chạy-theo-xu-hướng chung.

Trang phục đi hầu toà ấn tượng của Gwyneth Paltrow

Có thể nói, "quiet luxury" chính là xu hướng… khó tả nhất của năm 2023 nói riêng và ngành công nghiệp thời trang nói chung: Theo Thomai Serdari - Giám đốc chương trình đào tạo MBA về thời trang & ngành hàng xa xỉ tại Đại học New York, Quiet luxury có thể được định nghĩa là quần áo có chất lượng tốt nhất (highest quality), có tính vĩnh cửu (timelessness), tinh tế (sophisticated) và kiệm lời không đòi hỏi sự chú ý (understated). Để hình tượng hóa rõ hơn định nghĩa này, bạn có thể nghĩ tới những chiếc thắt lưng logo Louis Vuitton hay Dior, Gucci; hoặc những chiếc túi saddle oblique, Fendi baguette monogram… 

Tóm lại là tất cả những item thời trang xa xỉ vẫn hay được thị trường săn đón và thèm muốn, những item có logo thương hiệu lớn, những item mà chỉ cần nhìn từ xa là bạn đã biết giá tiền là bao nhiêu, đã từng xuất hiện cùng celebs hay KOLs nào… Tất cả những item như vậy KHÔNG THUỘC VỀ về xu hướng "quiet luxury". Nhắc tới "quiet luxury", hãy nghĩ về những item có thiết kế rất căn bản như áo blouse, sơ mi, quần ống rộng cạp cao hay trenchcoat với đường may và phom dáng tuyệt hảo. Chất liệu thì đắt đỏ và đỉnh cao như len cashmere, lụa thượng hạng, garbadine hoặc da bê.

"Phóng khoáng hơn xu hướng minimalism, sang trọng hơn xu hướng Normcore" - Đó là những gì tạp chí Vogue kết luận khi nói về "quiet luxury".

Low-key flex - một lối sống im ắng nhưng quyền lực

Thực chất, "quiet luxury" không phải là một xu hướng tới giờ mới được khởi sinh. Cũng giống như Y2K, "quiet luxury" đã từng có thời kỳ chiếm lĩnh ngành công nghiệp thời trang trước đây: Từ những năm 1990s thế kỷ trước, Donna Karan hay Miuccia Prada đã đưa lên sàn diễn các thiết kế mang tính ứng dụng cao đi ngược lại xu thế maximalism thời bấy giờ. Tới thời kỳ 2008 - 2009, khi suy thoái kinh tế nổ ra, "quiet luxury" cũng nằm trong nhóm xu hướng thời trang chính được ưa chuộng thời điểm đó với những cái tên thương hiệu phổ biến như Armani, Ralph Lauren… Và bây giờ, 2023, khi tất cả chúng ta đều đã được rào đón, dự báo trước về một năm kinh tế khủng hoảng ì trệ thì "quiet luxury" lại quay trở lại.

The Row - một trong những thương hiệu được nhắc đến nhiều trong "cơn bão" Quiet Luxury

Lý giải cho điều này, có thể hiểu như sau: Ở vào thời điểm kinh tế khủng hoảng, nỗi sợ bị cắt giảm thu nhập hay tệ hơn là mất việc bao trùm lên thị trường chung. Việc "flexing" hàng hiệu với những món đồ logo chi chít, bóng bẩy bỗng trở thành một hành động "sượng trân" (tone-deaf). Thời trang dù hào nhoáng tới đâu cũng vẫn phản ánh chân dung và trình độ tương tác giữa các tầng lớp trong xã hội. Bởi vậy, giữa một thời kì kinh tế khó khăn, việc lựa chọn các xu hướng thời trang "im ắng" hơn, bền vững hơn, có chọn lọc hơn cũng đồng nghĩa với việc bạn lựa chọn không phơi ra cho xã hội thấy bạn có bao nhiêu tiền trong ngân hàng. Đó cũng có thể coi là một lựa chọn phù hợp với bối cảnh thời đại.

Vô hình chung, sự lựa chọn xu hướng như vậy lại đẩy cầu "quiet luxury" lên cao. Các thương hiệu xa xỉ hay các tập đoàn máu mặt như LVMH, Ermenegildo Zegna, Prada… hiểu rằng ở thời điểm hiện tại, thẩm mỹ "old-money"/ "quiet luxury" trở nên quyến rũ tới nhường nào. Đó là một thứ thẩm mỹ không đòi hỏi sự định danh, định giá từ xã hội. Khi bạn thuộc về tầng lớp "old-money" giàu truyền đời, bạn sẽ chẳng cần phải chứng tỏ đẳng cấp hay số tiền trong tài khoản của mình với bất cứ ai cả. Nếu thực sự có tiền và có đẳng cấp thì bất cứ điều gì bạn làm cũng có thể được gán mác xa xỉ. 

Nó giống như kiểu "nếu bạn biết thì bạn sẽ biết" vậy: Thay cho việc xách một chiếc túi Hourglass của Balenciaga, mặc một chiếc đầm Khaite hay đi giày The Row có thể đặt bạn vào một vị trí xã hội (social status) hoàn toàn khác. Thay cho việc đeo một cái kính khảm logo Prada choán gần hết gọng thì mặc một cái áo sweater len cashmere của Loro Piana hay quần Lemaire cũng có thể khiến tầng lớp old-money thực thụ phải đổi giọng khi nói chuyện với bạn. Thay cho việc đi một đôi loafer Gucci logo hai chữ G lồng vào nhau thì việc mặc vest len của Ralph Lauren hay áo blazer của Brunello Cucinelli cũng có thể ngấm ngầm giúp bạn low-key flex về trình độ hiểu biết và gu thẩm mỹ của mình.

Bottega Veneta khai màn triều đại sáng tạo mới của Matthieu Blazy bằng một look áo tank top trắng phối cùng quần jeans đơn giản

Tất nhiên, thời trang luôn xoay vòng và đa dạng. Ngay cả Chanel cũng không thể từ bỏ logo hai chữ C kinh điển của mình đó thôi, Hermes cũng vẫn thu về doanh thu ngất ngưởng từ những tạo tác dựa trên các biểu tượng con ngựa, pop H, chaine d'ancre… Nhưng trong một bối cảnh kinh tế và xã hội luôn thay đổi như hiện nay, việc nắm bắt được các xu hướng cũng như ngọn nguồn phát triển của chúng cũng là cách để bạn nâng cao nhận thức và tủ đồ của chính mình.