Nhiều khi bố mẹ nghe con nói những câu rất “ngoan”, tưởng rằng con hiểu chuyện, nhưng thật ra đó lại là tín hiệu con đang bị tổn thương. Chẳng hạn, khi con nói “Con không sao đâu”, có thể con đang giấu đi nỗi buồn vì sợ bố mẹ lo lắng. Khi con thì thầm “Con sẽ nghe lời hết, miễn bố mẹ vui”, nghĩa là con đang hy sinh cảm xúc của mình để làm vừa lòng người lớn, dễ khiến con mất dần sự tự tin và chính kiến. Hay như câu “Con hứa sẽ không làm bố mẹ buồn nữa”... nghe tưởng đáng khen, nhưng thực chất là con đang tự trách mình quá mức, mang trong lòng cảm giác tội lỗi.

Có những đứa trẻ nói “Con không cần gì đâu”, “Bố mẹ bận thì thôi, con tự lo được”, tưởng chừng là tự lập nhưng thật ra đó là nỗi cô đơn, là việc con cố gắng thu mình để không bị bỏ rơi thêm lần nào nữa. Khi con thốt ra “Bạn ấy giỏi hơn con, con chẳng bằng ai cả”, đó là lúc con đang bị so sánh nhiều quá, đến mức tự ti về chính mình. Và khi con xin “Con chỉ muốn ở một mình”, có thể con không thực sự thích cô độc, mà chỉ đang tìm một chỗ trú ẩn vì áp lực quá lớn.

Làm cha mẹ, chúng ta thường tự hào khi con “ngoan”, nhưng đôi khi cái ngoan ấy lại chất chứa biết bao nỗi buồn. Đừng vội hài lòng khi con quá im lặng hay quá “biết điều”. Thay vào đó, hãy lắng nghe bằng cả trái tim, dành cho con cái ôm, ánh mắt ân cần và những cuộc trò chuyện thật sự. Vì hơn bất cứ điều gì, con chỉ cần cảm thấy mình được yêu thương và an toàn trong vòng tay bố mẹ.

Có nhiều khi trẻ nói ra những câu nghe tưởng là “ngoan ngoãn, vâng lời”, nhưng thực chất lại ẩn chứa sự tổn thương, buồn tủi mà bố mẹ cần tinh ý nhận ra. Dưới đây là một số câu điển hình:

1. “Con không sao đâu.”

Trẻ có thể đang buồn, đang tổn thương nhưng không biết cách bày tỏ. Câu này là vỏ bọc để giấu đi cảm xúc thật.

2. “Con sẽ nghe lời hết, miễn bố mẹ vui.”

Nghe thì ngoan, nhưng ẩn sau đó là sự hy sinh cảm xúc cá nhân để làm vừa lòng bố mẹ, dễ dẫn đến mất tự tin, thiếu chính kiến.

3. “Con hứa sẽ không làm bố mẹ buồn nữa.”

Trẻ đang tự trách bản thân, cảm thấy lỗi lầm của mình là nguyên nhân khiến bố mẹ thất vọng, từ đó hình thành cảm giác tội lỗi kéo dài.

4. “Con không cần quà, không cần gì hết.”

Có thể trẻ đang kìm nén mong muốn, tập quên đi nhu cầu cá nhân vì sợ làm phiền hoặc bị từ chối.

5. “Bố mẹ bận thì thôi, con tự lo được.”

Thực ra là tiếng nói của sự cô đơn, khao khát được quan tâm nhưng lại chọn cách rút lui vì nghĩ mình không quan trọng.

6. “Bạn ấy giỏi hơn con, con chẳng bằng ai cả.”

Đây là dấu hiệu của việc trẻ so sánh bản thân với người khác quá nhiều, có thể do thường xuyên bị so sánh trong gia đình, dẫn đến tự ti.

7. “Con chỉ muốn ở một mình.”

Không hẳn trẻ thích cô độc, mà có thể đang chịu áp lực hoặc tổn thương và không tìm được điểm tựa nơi bố mẹ.

Lời nhắc cho bố mẹ

Những câu nói tưởng chừng ngoan ngoãn này chính là “tín hiệu cầu cứu”. Thay vì khen con “biết điều, hiểu chuyện”, bố mẹ cần quan sát kỹ cảm xúc, dành thời gian trò chuyện để con cảm thấy được thấu hiểu và an toàn chia sẻ.