Vào cuối tháng 5 vừa qua, Hoa hậu H'Hen Niê hạnh phúc thông báo tin vui đang mang thai con đầu lòng. Trong suốt hành trình thai kỳ, người đẹp sinh năm 1992 thường xuyên chia sẻ khoảnh khắc đời thường lên mạng xã hội, nhận được nhiều sự quan tâm và chúc phúc từ công chúng.

Mới đây, chồng cô – anh Tuấn Khôi – đã có những chia sẻ về tình trạng thai kỳ ở tháng thứ 6 của vợ. Anh cho biết H'Hen Niê đang gặp một ca khá đặc biệt khi thai nhi chưa xoay về ngôi thuận. Cụ thể, em bé chưa nằm ở tư thế đầu hướng xuống dưới – tư thế lý tưởng để chuẩn bị cho quá trình sinh thường – mà đang ở một trong các vị trí khác.

Chia sẻ này khiến nhiều người theo dõi không khỏi lo lắng, bởi ngôi thai không thuận (thường gọi là ngôi ngược) có thể tiềm ẩn rủi ro cho cả mẹ lẫn con nếu không được theo dõi kỹ lưỡng.

Thông thường, trong khoảng từ tuần 32 đến 34 của thai kỳ, thai nhi sẽ bắt đầu quay đầu xuống để sẵn sàng cho việc chào đời. Tuy nhiên, vẫn có khoảng 3% trường hợp thai nhi giữ nguyên vị trí không thuận, không quay đầu dù đã đến gần ngày sinh.

Vậy trường hợp ngôi thai không thuận này là gì?

Dưới đây là thông tin chi tiết, chính xác và dễ hiểu về ngôi thai – một vấn đề thai kỳ thường gặp, đặc biệt ở tam cá nguyệt thứ ba – giúp mẹ bầu (và cả người thân như ông xã của H'Hen Niê) hiểu rõ hơn để chuẩn bị tốt cho quá trình sinh nở.

Ngôi thai là gì?

Ngôi thai là thuật ngữ dùng để chỉ vị trí và tư thế của thai nhi trong tử cung của người mẹ, đặc biệt là khi gần đến ngày sinh. Ngôi thai thuận hay không thuận có thể ảnh hưởng đến phương pháp sinh (sinh thường hay mổ) và độ an toàn cho cả mẹ và bé.

Các loại ngôi thai phổ biến

1. Ngôi đầu (ngôi thuận) – Chiếm >95%

Đặc điểm: Đầu thai nhi quay xuống dưới (hướng về cổ tử cung).

Đây là tư thế lý tưởng để sinh thường, ít biến chứng.

Có 2 dạng:

Chẩm trước (đầu cúi, mặt úp vào cột sống mẹ): tốt nhất.

Chẩm sau (đầu ngửa, mặt quay ra bụng mẹ): vẫn sinh thường được nhưng khó hơn.

2. Ngôi mông (ngôi ngược) – 3–4%

Đặc điểm: Mông hoặc chân thai nhi quay xuống dưới.

Các dạng:

Mông hoàn toàn (cả hai chân gập lên).

Mông không hoàn toàn (một hoặc hai chân duỗi thẳng).

Nguy cơ: Thai nhi dễ bị kẹt đầu khi sinh thường, dẫn đến nhiều trường hợp được chỉ định mổ lấy thai.

3. Ngôi ngang (ngôi vai) – <1%

Đặc điểm: Thai nằm ngang trong tử cung, vai hoặc lưng hướng về cổ tử cung.

Không thể sinh thường, bắt buộc phải mổ lấy thai.

Ngôi thai thay đổi theo thời gian thai kỳ thế nào?

Trước tuần 28: Ngôi thai có thể thay đổi thường xuyên do còn nhiều nước ối và không gian trong tử cung.

Từ tuần 32–34 trở đi: Thai thường quay về ngôi đầu.

Từ tuần 36–37: Ngôi thai gần như đã cố định.

Trường hợp của hoa hậu H'Hen Niê nếu được phát hiện trước tuần 36, vẫn có cơ hội để thai quay đầu tự nhiên hoặc áp dụng phương pháp hỗ trợ.

Nguyên nhân khiến ngôi thai không thuận

Đa ối hoặc thiểu ối.

Tử cung có hình dạng bất thường (tử cung đôi, tử cung vách ngăn…).

Nhau tiền đạo.

Mẹ đã từng sinh mổ hoặc sinh nhiều lần.

Trường hợp đặc thù khác.

Khi nào cần mổ lấy thai do ngôi không thuận?

Thai ngôi mông hoặc ngôi ngang sau tuần 37 chưa quay đầu.

Thai lớn, mẹ khung chậu hẹp, hoặc có tiền sử mổ đẻ.

Có nguy cơ biến chứng nếu sinh thường.

Lời khuyên cho mẹ bầu có ngôi thai không thuận

Giữ tâm lý bình tĩnh, lạc quan – ngôi thai có thể tự quay về ngôi thuận đến tận tuần 37.

Tái khám định kỳ và trao đổi rõ với bác sĩ về phương án sinh phù hợp.

Thực hiện các bài tập, tư thế hỗ trợ quay đầu nếu được khuyến khích.

Chuẩn bị tinh thần và kế hoạch cho việc sinh mổ nếu thai không quay.

Lưu ý quan trọng

Thai phụ cần thăm khám thai tại các cơ sở uy tín và đúng lịch cũng như hướng dẫn của y bác sĩ. Không tự ý can thiệp khi không có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Mọi bất thường trong thai kỳ hãy thông báo với bác sĩ theo dõi thai sản của mình hoặc đến cơ sở y tế gần nhất.