Giật đồ của trẻ: Hành động vừa "vô duyên" vừa gây hại cho tâm lý và phát triển của bé

Mạn Ngọc,
Chia sẻ

Những hành động tưởng là "vui đùa" nhưng mang tính áp đặt (như giật đồ) có thể ảnh hưởng sâu sắc đến nhận thức, hành vi và cảm xúc của trẻ trong quá trình hình thành nhân cách.

Việc giả vờ trêu đùa trẻ bằng cách giật đồ bé đang cầm trên tay tưởng chừng vô hại, nhưng nếu lặp đi lặp lại, có thể để lại tác động tiêu cực đến tâm lý và sự phát triển toàn diện của trẻ – nhất là trong giai đoạn từ 1–6 tuổi, khi trẻ đang hình thành cảm giác về quyền sở hữu, niềm tin và mối quan hệ xã hội.

1. Gây cảm giác bất an, mất lòng tin

Trẻ nhỏ rất nhạy cảm với các hành động tác động trực tiếp đến đồ vật mình đang cầm.

Khi bị người lớn giật đồ bất ngờ, bé sẽ không cảm thấy an toàn trong không gian xung quanh – kể cả với chính người thân.

Điều này có thể dẫn đến tâm lý đề phòng, khó tin tưởng người khác, ảnh hưởng đến các mối quan hệ sau này.

Giật đồ của trẻ: Hành động vừa

2. Ảnh hưởng đến phát triển trí tuệ cảm xúc (EQ)

Trẻ chưa đủ khả năng phân biệt giữa “trò đùa” và “xâm phạm quyền cá nhân”. Việc người lớn liên tục “đùa giỡn” theo cách này khiến trẻ bị rối loạn cảm xúc, không hiểu được cảm xúc thật – giả.

Trẻ có thể mất khả năng phân biệt giới hạn cá nhân, không biết khi nào mình được bảo vệ và khi nào bị vi phạm.

3. Dễ hình thành hành vi tiêu cực trong giao tiếp

Trẻ sẽ bắt chước hành vi giật đồ của người lớn, nghĩ rằng đó là cách giao tiếp hoặc chơi đùa bình thường.

Hệ quả là: bé có thể giật đồ của bạn bè, không xin phép, dễ bị bạn bè xa lánh hoặc bị gán là “ích kỷ”, “cọc cằn”.

Giật đồ của trẻ: Hành động vừa

4. Làm suy giảm ý thức về quyền sở hữu và tôn trọng người khác

Khi liên tục bị giật đồ mà không được xin phép hay giải thích, trẻ không hiểu thế nào là quyền sở hữu, cũng không biết phải tôn trọng tài sản người khác.

Về lâu dài, điều này ảnh hưởng đến ý thức kỷ luật, tính tự trọng và trách nhiệm cá nhân của trẻ.

5. Tạo cảm giác bị kiểm soát hoặc bất lực

Với những bé nhạy cảm, việc bị người lớn "giật mất" món đồ đang chơi có thể khiến bé thất vọng, tủi thân, cảm thấy mình bị điều khiển, không có quyền lựa chọn.

Điều này dần dẫn đến sự thu mình, phản kháng ngầm hoặc mất hứng thú khám phá thế giới xung quanh.

Giải pháp thay thế tích cực

Thay vì giật đồ, hãy hỏi xin, đổi món, hoặc khen ngợi để tạo môi trường tích cực:

“Mẹ thấy con cầm món này giỏi quá, mẹ xem cùng con nha?”

“Con cho mẹ mượn chút được không, xong mẹ trả liền!”

Điều này dạy bé biết chia sẻ, đồng thuận và tôn trọng mà không khiến bé tổn thương cảm xúc.

Giật đồ của trẻ: Hành động vừa

Kết luận

Những hành động tưởng là "vui đùa" nhưng mang tính áp đặt (như giật đồ) có thể ảnh hưởng sâu sắc đến nhận thức, hành vi và cảm xúc của trẻ trong quá trình hình thành nhân cách.

Thay vào đó, bố mẹ nên giao tiếp với sự tôn trọng và chủ động hướng dẫn trẻ học các giá trị sống tích cực như chia sẻ, đồng thuận và kiểm soát cảm xúc.

Chia sẻ