Ăn dặm tự chỉ huy (BLW) là phương pháp ăn dặm được các mẹ áp dụng phổ biến hiện nay trong quá trình nuôi dạy con. Đây là phương pháp ăn dặm cho phép trẻ được tự quyết định món ăn, cách ăn theo ý mình và bố mẹ phải tôn trọng quyết định này của trẻ. Điều này có thể giúp kích thích quá trình phát triển của trẻ được thuận lợi hơn cả về mọi mặt nhất là vận động, khả năng linh hoạt và xử lý cũng như tiếp cận với thức ăn.

Mới đây, chị Hoàng Thị Bảo Khuyên (sinh năm 1991, mẹ của 2 em bé) đã chia sẻ thực đơn của bé thứ 2 là Nhật Minh (biệt danh Xoài, 11 tháng tuổi) khiến ai nấy trầm trồ.

Những bữa ăn chị Khuyên làm cho con không chỉ ngon mắt, đầy đủ dinh dưỡng mà được bày biện, trang trí rất khéo léo, chỉn chu. Với bà mẹ trẻ, việc con trai hào hứng chờ đợi hôm nay mẹ nấu gì là động lực để chị vào bếp mỗi ngày. Nếu mẹ chịu khó đổi món và tạo ra những món ăn thật ngon thì hẳn bé nào cũng yêu thích.

Chị Khuyên cho biết, việc con ăn được bao nhiêu sẽ do chính các bé quyết định, chính vì thế chị luôn cảm thấy thoải mái, vui vẻ khi nấu nướng cho con. Vì con chưa tròn 1 tuổi nên chị Khuyên tập trung để bé làm quen với thức ăn đa dạng và phát triển kĩ năng ăn thô. Bên cạnh đó, bà mẹ trẻ vẫn cân bằng đủ 3 nhóm chất trong 1 khẩu phần ăn.

"Thời gian mình nấu ăn cho bé thường mất khoảng 30-45 phút, bé chưa cần nêm gia vị nên mình nấu cũng nhanh. Từ khi chuyển qua ăn dặm tự chỉ huy, được tự bốc, khám phá đồ ăn khiến bé rất hào hứng và hợp tác. Từ hơn 7 tháng bé đã ăn được 70-80% khay mẹ chuẩn bị. Đến nay thì đã ăn hết khay, nhưng kĩ năng chưa hoàn thiện nên sẽ còn rơi rớt, vương vãi 1 chút.

Cũng có lúc bé ăn ít như khi bị ốm, mọc răng hoặc món đó bé không thích. Hoặc đến một giai đoạn phát triển thì bé cũng có hành động vứt đồ ăn đi để xem thái độ của mẹ. Mình thay đổi cho bé về cả 3 nhóm chất: tinh bột, đạm và chất xơ (rau củ)", chị Khuyên tâm sự.

Các loại thực phẩm phù hợp với phương pháp ăn dặm tự chỉ huy

Những thực phẩm được lựa chọn theo phương pháp ăn dặm tự chỉ huy bao gồm những loại thực phẩm mềm được cắt thành miếng nhỏ, thuận tiện cho việc cầm nắm của trẻ và không thể làm trẻ bị nghẹn khi sử dụng. Các nhóm thực phẩm gợi ý cha mẹ có thể lựa chọn như:

- Nhóm thực phẩm chứa chất dinh dưỡng cung cấp carbohydrate hay chất bột đường bao gồm các loại thực phẩm như ngũ cốc, khoai, củ mì... Những món ăn này sẽ bổ sung năng lượng và chất xơ cần thiết cho trẻ. 

- Nhóm thực phẩm chứa chất dinh dưỡng cung cấp chất béo bao gồm dầu ăn, mỡ động vật, bơ, phô mai... giúp cung cấp năng lượng ở dạng đậm đặc nhất. Chất béo giúp cơ thể bé có làn da tốt, hấp thu vitamin tan trong dầu, phát triển tế bào não và hệ thần kinh. 

- Nhóm thực phẩm chất dinh dưỡng cung cấp protein bao gồm thịt, cá, trứng, tôm,... nhằm giúp xây dựng cơ thể và tổng hợp kháng thể bảo vệ cơ thể. Ngoài ra, cha mẹ nên bổ sung các sản phẩm từ sữa như sữa chua, phô mai mềm tiệt trùng... 

- Nhóm thực phẩm chứa chất dinh dưỡng cung cấp vitamin và chất khoáng bao gồm các loại thực phẩm như rau xanh, quả chín... những chất này nhằm điều hoà các hoạt động của cơ thể trẻ, đặc biệt chất xơ chống táo bón ở trẻ.

Trong quá trình chế biến thức ăn, cha mẹ lưu ý không cần bổ sung thêm muối, đường hoặc chất làm ngọt nhân tạo vào thức ăn của trẻ vì những gia vị này không cung cấp chất dinh dưỡng cho con. Hơn nữa, gia vị khiến cho vị giác của trẻ bị sai lệch đi. Cha mẹ cũng nên tránh cho trẻ sử dụng các loại thực phẩm đã chế biến sẵn, đồ đóng gói,... bởi vì những loại thức ăn này có chứa nhiều chất phụ gia trong thực phẩm cũng như các chất béo không lành mạnh.