Biết "cãi" cha mẹ mới... ngoan
Người xưa có câu "Con cãi cha mẹ, trăm đường con hư". Tuy nhiên, theo các chuyên gia tâm lý giáo dục,thực tế nên hiểu sự "cãi" ở đây theo hướng tích cực.
Ở trong bất cứ hoàn cảnh nào, nếu đứa trẻ cảm thấy chấp nhận và thoải mái với việc nghe theo hay không nghe theo cha mẹ thì đều không có vấn đề gì.
TS Tâm lý Peter Segal, chuyên ngành Tâm lý học đường, Đại học Hofstra (New York, Hoa Kỳ), trong một cuộc hội thảo với các phụ huynh Việt Nam đã cho rằng, đôi khi những sự ép buộc thiếu tôn trọng này gây căng thẳng, stress cho trẻ, lâu dần sẽ dẫn đến việc trẻ luôn có thái độ chống đối, thậm chí là thù nghịch.
Cách dạy bảo hà khắc này đã làm mất tự do của trẻ, thậm chí có thể khiến trẻ phát triển lệch lạc hoặc khiếm khuyết về nhân cách. Lúc đầu có thể những đứa trẻ dễ bảo sẽ dễ dàng nghe lời và làm theo sự áp đặt của cha mẹ mà không phản đối. Hoặc khi nguyện vọng của con và cha mẹ gặp nhau, con cái sẽ dễ trưởng thành trong cuộc sống, thành đạt trong sự nghiệp.
Tuy nhiên, không ít trường hợp, khi lớn lên và có nhiều cơ hội tiếp xúc ngoài xã hội, trẻ tự nhận biết rằng sự giáo dục trong gia đình là quá hà khắc, rằng cuộc sống đa dạng hơn nhiều và mình đã không biết đến một cuộc sống nào khác ngoài việc chỉ răm rắp làm theo lời cha mẹ. Đứa trẻ trưởng thành đó sẽ dễ có những phản ứng thay đổi thái cực, phá vỡ nền tảng ban đầu và thậm chí đã có trường hợp xuôi theo chiều hướng xấu.
Rèn cho trẻ tính tự chủ
TS Mark Terjesen, khoa Tâm lý, Đại học St. John’s (Hoa Kỳ) đã chia sẻ với các phụ huynh Việt Nam: "Có những giá trị mà phụ huynh coi trọng nhưng chưa chắc các con đã coi trọng, vì vậy cha mẹ đừng nên ép buộc con làm theo một cách máy móc những yêu cầu của mình".
Không ai muốn con mình có một cuộc sống bị động, luôn làm theo những chỉ dạy của người khác, bởi để hòa nhập với cuộc sống hiện đại, mỗi người đều cần có tính tự lập, tự chủ. Những đức tính đó cần được rèn luyện từ nhỏ, ngay trong môi trường gia đình. Vậy thì tại sao cha mẹ lại không muốn cho con được tự do quyết định cuộc sống của con mà lại phải răm rắp nghe theo cha mẹ?