Chị Nhung là một người mẹ tận tâm ở Hà Nội, luôn chăm chút từng bữa ăn, giấc ngủ, bổ sung đầy đủ canxi, vitamin cho con trai mình - bé Nam. Nhưng dù chị có cố gắng đến đâu, Nam vẫn thấp bé hơn hẳn bạn bè cùng trang lứa. Ban đầu, chị Nhung nghĩ có lẽ con thuộc nhóm phát triển chậm và sẽ cao lên theo thời gian. Tuy nhiên, khi dự buổi họp phụ huynh và thấy con thấp hơn hẳn các bạn trong lớp cả cái đầu, chị thực sự hoảng hốt. Chị Nhung quyết định đưa con đi khám chuyên khoa để tìm hiểu nguyên nhân.

Stress là nguyên nhân giấu mặt kìm hãm chiều cao của trẻ

Khi đưa con tới khám, các bác sĩ tiến hành đo lường chỉ số phát triển của bé Nam và làm xét nghiệm hormone tăng trưởng (GH). Kết quả khiến chị bàng hoàng: Lượng hormone GH của Nam thấp hơn mức trung bình, dù bé không hề thiếu dinh dưỡng hay bị ảnh hưởng bởi yếu tố di truyền. Nguyên nhân thực sự lại đến từ một yếu tố mà chị chưa từng nghĩ tới – stress!

Sau khi bác sĩ trao đổi, chị Nhung mới giật mình nhận ra Nam thường xuyên mất ngủ, ăn uống thất thường, hay cáu gắt và sợ đi học. Hóa ra, con đang chịu áp lực rất lớn từ chuyện học tập, bài vở và cả những lời so sánh với bạn bè. Chị Nhung ngỡ ngàng: “Tôi đâu có ép con học quá sức, chỉ muốn con cố gắng một chút thôi!”. Nhưng bác sĩ giải thích rằng trẻ em rất nhạy cảm với áp lực, dù là từ những lời nhắc nhở nhẹ nhàng hay sự kỳ vọng vô tình của cha mẹ.

Cơ chế tác động: Stress làm ức chế hormone tăng trưởng

Stress có thể làm trẻ chậm phát triển chiều cao vì khi căng thẳng, cơ thể sẽ sản sinh hormone cortisol, một chất ức chế sự tiết ra của hormone tăng trưởng. Hậu quả là xương không được kích thích phát triển, giấc ngủ bị rối loạn, hệ tiêu hóa hoạt động kém dẫn đến giảm hấp thu canxi, vitamin D và các dưỡng chất quan trọng khác. Quan trọng hơn, stress kéo dài có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến trẻ dễ ốm vặt, làm gián đoạn quá trình phát triển.

Giải pháp: Giảm căng thẳng, tối ưu giấc ngủ và dinh dưỡng

Nhận ra điều này, chị Nhung bắt đầu thay đổi cách nuôi dạy con. Thay vì thúc ép Nam học tập, chị tập trung vào việc giúp con cảm thấy thoải mái hơn, giảm áp lực bằng cách động viên nhẹ nhàng và dành nhiều thời gian trò chuyện với con hơn. Chị cũng điều chỉnh lại thời gian biểu để con có đủ thời gian vui chơi, vận động và ngủ đủ giấc. Theo lời khuyên của bác sĩ, giấc ngủ trước 10 giờ tối rất quan trọng để cơ thể tiết ra hormone tăng trưởng tối ưu.

Ngoài việc giảm căng thẳng, dinh dưỡng cũng đóng vai trò quan trọng. Chị Nhung ưu tiên bổ sung cho con những thực phẩm giúp thư giãn như sữa, trứng, chuối và yến mạch, đồng thời hạn chế đồ ăn nhanh và nước ngọt có ga. Nhờ những thay đổi này, chỉ sau vài tháng, chị nhận thấy Nam ngủ ngon hơn, ăn uống tốt hơn, tinh thần vui vẻ và chiều cao cũng bắt đầu cải thiện đáng kể.

Bài học rút ra là không chỉ dinh dưỡng hay di truyền quyết định chiều cao của trẻ mà tâm lý cũng có vai trò cực kỳ quan trọng. Chăm con không chỉ là cho con ăn uống đầy đủ mà còn phải giúp con có một tinh thần vui vẻ, thoải mái. Khi tâm lý ổn định, ngủ ngon giấc, được vận động và có chế độ dinh dưỡng hợp lý, trẻ mới có điều kiện tốt nhất để phát triển tối ưu.