Một cuộc điều tra mới đây do tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng Choice (Úc) thực hiện đã cho ra kết quả đáng lo ngại: 16 trên tổng số 20 loại kem chống nắng được gắn mác SPF 50 hoặc 50+ tại thị trường Úc không đạt đúng mức ghi trên bao bì. Trong số đó, có sự góp mặt của nhiều thương hiệu lớn và quen thuộc như Bondi Sands, Banana Boat, Cancer Council, khiến người tiêu dùng không khỏi bàng hoàng và mất niềm tin.

Chỉ số SPF chỉ là con số trên bao bì?

Chỉ số SPF (Sun Protection Factor) là yếu tố bảo vệ da khỏi tia UVB, vốn là một tiêu chuẩn then chốt để người tiêu dùng chọn kem chống nắng. Theo đó, SPF 30 có thể lọc khoảng 96.7% tia UVB, trong khi SPF 50 lọc khoảng 98%. Tuy chênh lệch chỉ 1.3%, nhưng trong điều kiện tia cực tím mạnh như ở Úc - một trong những nơi có bức xạ UV cao nhất thế giới - thì mỗi phần trăm bảo vệ đều cực kỳ quan trọng.

Tuy nhiên, theo báo cáo từ Choice, chỉ có 4 sản phẩm thực sự đạt mức SPF như công bố. 16 sản phẩm còn lại đều không đáp ứng được mức độ bảo vệ ghi trên nhãn, thậm chí có sản phẩm chỉ đạt... SPF 4.

Một trong những trường hợp đáng thất vọng nhất là kem chống nắng Ultra Violette Lean Screen SPF 50+. Theo kết quả từ phòng thí nghiệm được cấp phép, sản phẩm này chỉ đạt SPF 4, thấp hơn đến 12 lần so với cam kết trên bao bì. Kem chống nắng của Ultra Violette cũng không phải là sản phẩm quá xa lạ với nhiều người Việt.

Choice sau đó tiếp tục gửi mẫu thuộc một lô khác của sản phẩm này sang một phòng lab tại Đức để kiểm chứng lại. Kết quả? SPF 5, vẫn cực kỳ thấp so với tiêu chuẩn. CEO của Choice, ông Ashley de Silva, cho biết họ “sốc” trước phát hiện này, và nhấn mạnh rằng đây là lý do người tiêu dùng cần kiểm chứng kỹ lưỡng sản phẩm trước khi tin tưởng tuyệt đối vào nhãn mác.

Phía Ultra Violette ngay lập tức phản bác, cho rằng kết quả của Choice là “không chính xác” và “gây hiểu lầm”. Họ cũng cho biết đã thử nghiệm lại với 10 người tham gia theo đúng tiêu chuẩn của Cục Quản lý Dược phẩm Úc (TGA), và kết quả họ có được là chỉ số SPF 61.7. Hãng khẳng định rằng mẫu thử của Choice chỉ dùng trên 5 người, không đại diện và không phù hợp tiêu chuẩn. Cuộc tranh cãi giữa hai bên hiện vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Loạt sản phẩm tên tuổi có trong danh sách không đạt chuẩn SPF như công bố

Ngoài Ultra Violette, danh sách sản phẩm không đạt chuẩn SPF 50+ còn gọi tên nhiều thương hiệu đình đám bao gồm:

- Coles Sunscreen Ultra Tube (chỉ đạt 43)

- Nivea’s Sun Kids Ultra Protect and Play và Sun Protect and Moisture Lock (chỉ đạt 41 và 40)

- Sun Bum Premium Moisturising Sunscreen Lotion (đạt 40)

- Banana Boat SPF50+ Sunscreen Lotion (đạt 35)

- Bondi Sands Fragrance Free (đạt 32)

- Cancer Council Kids Clear Zinc 50+ (đạt 33)

- Invisible Zinc Face + Body Mineral Sunscreen (đạt 38)

- Aldi’s Ombra Everyday (đạt 26)

- Bondi Sands Zinc Mineral Body Lotion (đạt 26)

- Cancer Council Everyday Value & Ultra (đạt 27 và 24)

- Neutrogena Sheer Zinc Dry-Touch Lotion (đạt 24)

- Woolworths Sunscreen Everyday Tube (đạt 27).

Chỉ có 4 sản phẩm đạt chuẩn

Trái với loạt sản phẩm gây thất vọng phía trên, 4 loại kem chống nắng được Choice xác nhận là đáp ứng đúng (hoặc thậm chí là vượt) chỉ số SPF cam kết bao gồm:

- La Roche-Posay Anthelios Wet Skin SPF 50+: Thậm chí đạt đến SPF 72.

- Neutrogena Ultra Sheer Body Lotion SPF 50: Đạt SPF 56.

- Cancer Council Kid Sunscreen SPF 50+: Đạt SPF 52.

- Mecca Cosmetica To Save Body SPF 50+ Hydrating: Đạt SPF 51.

TGA và ACCC vào cuộc: Áp lực lên các thương hiệu

Sau khi công bố kết quả kiểm nghiệm, Choice đã chủ động chia sẻ thông tin với các thương hiệu có liên quan. Với uy tín lâu năm trong việc kiểm tra độc lập chất lượng sản phẩm, Choice thường xuyên thực hiện các thử nghiệm quy mô để giúp người dân đưa ra lựa chọn tiêu dùng sáng suốt, minh bạch. Phản hồi trước làn sóng dư luận, nhiều thương hiệu và tập đoàn lớn đã lên tiếng bảo vệ danh tiếng của mình:

- Ultra Violette bác bỏ kết quả của Choice, cho rằng dữ liệu là "không chính xác" và "gây hiểu nhầm". Hãng nói rằng thử nghiệm của họ được thực hiện với 10 người - phù hợp với hướng dẫn của TGA và cho kết quả SPF lên tới 61.7, vượt chuẩn SPF 50+.

- Cancer Council, một tổ chức y tế phi lợi nhuận được người dân Úc tin tưởng thừa nhận họ “rất lo ngại” trước kết quả và đã gửi 4 sản phẩm bị nêu tên đi kiểm định lại tại phòng thí nghiệm quốc tế độc lập.

- Bondi Sands thì cho biết họ không đồng tình với đánh giá của Choice vì "không phản ánh kết quả thử nghiệm nội bộ" theo tiêu chuẩn TGA, đồng thời cam kết sản phẩm của họ “vẫn đảm bảo đúng chỉ số SPF khi được sử dụng theo hướng dẫn”.

- Aldi và Woolworths, 2 chuỗi siêu thị lớn tại Úc có bán kem chống nắng thương hiệu riêng, đều khẳng định rằng các sản phẩm đã trải qua kiểm nghiệm nghiêm ngặt và thường xuyên theo chuẩn của TGA.

- Invisible Zinc cho biết sản phẩm của họ đã được thử nghiệm vào năm 2017 với chỉ số SPF đo được là 63.1, và công thức vẫn chưa thay đổi kể từ đó. Tuy nhiên, hãng cũng thừa nhận rằng kết quả thử nghiệm có thể thay đổi tùy vào đặc điểm da của từng nhóm người tham gia.

Trước những tranh cãi này, TGA - cơ quan quản lý thuốc và thiết bị y tế của Chính phủ Úc cho biết họ đang điều tra các công bố của Choice và sẽ tiến hành các biện pháp xử lý nếu phát hiện sai phạm.

Đồng thời, Ủy ban Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) - cơ quan liên bang chịu trách nhiệm đảm bảo thị trường cạnh tranh công bằng và bảo vệ người tiêu dùng - cũng tuyên bố đang phối hợp với TGA để xem xét kỹ các cáo buộc về hành vi quảng cáo sai lệch. ACCC nhấn mạnh rằng các doanh nghiệp có nghĩa vụ không được đưa ra “tuyên bố sai sự thật hoặc gây hiểu lầm” cho khách hàng.

The Guardian Úc hiện đã liên hệ với các thương hiệu khác được Choice nêu tên để đưa ra bình luận.

Nguồn: The Guardian, ABC