Bác sĩ liệt kê những việc nhất định mẹ phải làm cho con trong 12 tháng đầu đời, cùng kiểm tra xem mẹ đã làm đủ chưa nhé
Năm đầu đời giữ vai trò đặc biệt quan trọng trong quá trình phát triển của mỗi đứa trẻ. Có những việc thực sự cần thiết mà các mẹ nên thực hiện đầy đủ để nuôi con khỏe mạnh, phát triển tốt.
Bác sĩ Nguyễn Thanh Sang (Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố, TP Hồ Chí Minh) đã liệt kê những việc rất cần thiết mà mọi bà mẹ nên làm cho con trong năm đầu đời, phân chia theo từng giai đoạn:
Trẻ dưới 6 tháng tuổi
1. Bú mẹ trong vòng 1 giờ ngay sau sinh vì đó không chỉ là nguồn năng lượng tránh hạ đường huyết mà là nguồn sữa non giàu kháng thể bảo vệ hệ miễn dịch yếu ớt của con.
2. Lấy máu gót chân tầm soát 3 bệnh bẩm sinh bao gồm: suy tuyến giáp bẩm sinh, bệnh thiếu hụt men G6PD bẩm sinh và tăng sinh tuyến thượng thận bẩm sinh.
3. Nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ ít nhất 6 tháng đầu sau sinh (nếu vì lý do gì đó không nuôi sữa mẹ thì dùng sữa công thức vẫn chẳng sao, miễn là duy trì cân nặng, chiều cao và vòng đầu của con trong chuẩn là được).
4. Mẹ phải bổ sung sắt, vitamin D3, canxi, viên multi-vitamin (C, B1, B6, B12...) trong giai đoạn cho con bú mẹ hoàn toàn.
5. Con chỉ cần bổ sung vitamin D3 giai đoạn này.
Trẻ 6 - 12 tháng tuổi
1. Từ 6 tháng phải bắt đầu tập ăn thức ăn đặc dần và tiếp tục bú mẹ ít nhất tới 2 tuổi. Giai đoạn này sữa vẫn là chính nhưng chuyện tập cho con làm quen với thức ăn thô rất quan trọng.
2. Khám tổng quát (dinh dưỡng, xét nghiệm máu...) ít nhất 1 lần để chắc chắn rằng con vẫn theo kịp tốc độ phát triển chuẩn.
3. Tập ăn dặm tự chỉ huy (baby led weaning) hoặc truyền thống hay phối hợp cũng được nhưng chế độ ăn cần đảm bảo đủ 3 nhóm chất ĐƯỜNG - ĐẠM - CHẤT BÉO và các vi chất...
4. Mẹ phải bổ sung sắt, vitamin D3, canxi, viên multi-vitamin (C, B1, B6, B12...) trong giai đoạn này để duy trì cho con bú mẹ. Nếu ngừng bú mẹ thì mẹ chỉ cần bổ sung sắt liều sinh lý!
5. Tiêm chủng đầy đủ.
6. Bộ 3 vitamin "trung tâm miễn dịch": vitamin C, vitamin D3, vitamin A
- Vitamin A: Cho trẻ đi uống hàng năm vào ngày 1/6 và 1/12 tại cơ sở y tế địa phương.
- Vitamin C: Chế độ ăn nhiều rau xơ là đủ.
- Vitamin D3: Bổ sung 400 đơn vị/ngày. Vitamin K2 (đặc biệt MK-7) và Vitamin D3 là hai vitamin tương hỗ với nhau trong quá trình chuyển canxi vào xương và giúp làm chậm quá trình loãng xương. Các nghiên cứu trên thế giới hiện nay đều chứng minh tỷ lệ cải thiện loãng xương và cải thiện chức năng tim mạch ở người >65 tuổi nhờ combo (D3-K2-Canxi).
Trẻ trên 12 tháng tuổi
1. Xổ giun lần đầu tiên trong đời
2. Nên khám tổng quát đánh giá chiều cao - cân nặng; tốc độ phát triển tinh thần - vận động.
3. Chuyển dần sang giai đoạn ăn nhiều hơn là uống sữa. Nếu giai đoạn 6-12 tháng trẻ tập ăn thô không tốt thì giai đoạn này rất dễ thất bại và lạm dụng sữa tươi, điều này có thể dẫn đến nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt.
4. Tiếp tục uống vitamin A định kì 2 lần mỗi năm và bổ sung vitamin D3.
5. Tiêm chủng đầy đủ.
Bác sĩ Nguyễn Thanh Sang hiện đang công tác tại Bệnh viện Nhi Đồng Thành Phố (TP Hồ Chí Minh) là bác sĩ trong ngành Nhi khoa. Bác sĩ Sang thường chia sẻ nhiều phương pháp điều trị bệnh cho trẻ khoa học, đơn giản và dễ hiểu.