Những điều cha mẹ không hay biết về bổ sung canxi cho trẻ và lời khuyên chuẩn chỉ của bác sĩ nhi về vấn đề này
Nhiều cha mẹ thường vẫn hay mông lung về cách bổ sung canxi cho trẻ như thế nào thì đúng? Hay con mình liệu có thiếu canxi không? Tất cả những thắc mắc đó sẽ được bác sĩ nhi khoa giải đáp cặn kẽ và cha mẹ sẽ rất bất ngờ bởi những thông tin này.
Khi nào bạn nghĩ cần bổ sung canxi cho trẻ, lí do mà bạn đưa ra có trùng với những lí do bên dưới không?
1. Trẻ chậm mọc răng so với các bé khác
2. Trẻ hay đổ mồ hôi trộm khi ngủ
3. Trẻ có vẻ hơi lùn
Dù bạn có 1 hay có tất cả lí do ở trên, việc bạn bổ sung canxi cho trẻ từ thực phẩm chức năng là quyết định không cần thiết. Phần lớn chúng ta đều có 1 niềm tin về canxi liên quan đến răng chắc khỏe, phát triển xương và tăng chiều cao, nhưng thực tế canxi cần được bổ sung như thế nào? Giai đoạn vàng cho sự phát triển chiều cao của bé? Chế độ dinh dưỡng như thế nào để đảm bảo đủ canxi cho sự phát triển của trẻ?
Trong những dịp về Việt Nam, tôi thực sự nghe nhiều về niềm tin "cho con uống thêm canxi đi cho nó cao, để nó thấp tội lắm". Nhiều cha mẹ mang một niềm tin sai về canxi với ước mơ về những thế hệ cao lớn chân dài, mà không biết niềm tin này có thể mang con cái bạn đến những nguy cơ về 1 bệnh nào đó do chính sự dư thừa canxi gây ra. Ở những nước phát triển khác, canxi không phải tự ý mua và dùng nhiều cho trẻ như ở Việt Nam.
Ở nhiều nước phát triển, canxi không được tự ý mua và dùng nhiều như ở Việt Nam (Ảnh minh họa)
Một số suy nghĩ sai lầm mà cha mẹ thường gặp khi bổ sung canxi cho trẻ:
1. Mọi vấn đề liên quan đến xương, răng, chiều cao...đều do canxi.
Đây là suy nghĩ chưa đúng. Thực tế, nếu nói đến xương chắc khỏe và tăng chiều cao tối đa, thì cần phải có cả NỘI LỰC và NGOẠI LỰC. Nội lực không thể thiếu Vitamin D bởi vì thiếu hụt vitamin D thì canxi dù có bổ sung đầy đủ, cơ thể trẻ cũng không thể hấp thụ tốt.
Ngoại lực bao gồm hoạt động tích cực của trẻ và những thời điểm vàng có vai trò lớn của hormone tăng trưởng và hormone sinh dục.
2. Trẻ nhỏ thường thiếu canxi.
Nhiều cha mẹ thường có suy nghĩ sai lầm rằng trẻ nhỏ thường hay bị thiếu canxi (Ảnh minh họa)
Đây là một suy nghĩ sai làm cha mẹ dễ chụp mũ con mình cũng thiếu. Thực tế, trẻ thường ít thiếu canxi do tỷ lệ hấp thụ canxi từ thực phẩm của trẻ ở độ tuổi đang tăng trưởng là rất cao. Hơn nữa, nguồn thực phẩm chứa canxi thường phong phú gồm sữa mẹ, sữa các loại, sữa chua, phô mai, tôm, cá...
3. "Bổ sung canxi nên từ thực phẩm chức năng , thà dư hơn là thiếu".
Đây là một suy nghĩ sai. Thực tế, nếu canxi dư thừa có thể gây nhiều tác hại mà cha mẹ chưa lường trước được, bao gồm cả bệnh tim mạch và gánh nặng lâu dài cho thận của trẻ. Phần lớn dư thừa là do tự ý bổ sung từ thực phẩm chức năng do canxi ở dạng này khó hấp thụ và thường có hàm lượng lớn trong viên nang. Những nghiên cứu cho thấy chỉ cần trẻ ăn uống đầy đủ và đa dạng những thức ăn hằng ngày là đã cung cấp đủ canxi cho phát triển.
Cách để trẻ nhận đủ canxi và an toàn:
Khi cha mẹ đến hỏi chúng tôi làm sao để trẻ phát triển được chiều cao tối đa. Đây là điều mà chúng tôi sẽ khuyên:
Điều đầu tiên mà cha mẹ nên biết là trẻ có những giai đoạn vàng cho sự phát triển chiều cao để chúng ta lưu ý và giúp trẻ phát triển tốt nhất trong những giai đoạn này:
Giai đoạn trẻ thơ: 3 tháng - 2 tuổi và 4 - 6 tuổi
Giai đoạn dậy thì: 11 - 17 tuổi.
Trong những giai đoạn này bạn chỉ cần làm tốt những điều sau, trẻ sẽ có chiều cao tốt nhất:
1. Tránh cho trẻ chơi các hoạt động thụ động quá 3 tiếng như chơi điện tử, xem TV, ipad.
2. Giúp trẻ có giấc ngủ điều độ:
- Giai đoạn trẻ thơ: tổng thời gian ngủ trung bình 11-14 tiếng/ngày
- Giai đoạn dậy thì: tổng thời gian ngủ trung bình 9-10 tiếng/ngày
3. Tham gia 1 môn thể thao như bơi lội, cầu lông, bóng rỗ... khoảng 2-3 buổi/tuần (30 - 45 phút/buổi)
4. Bổ sung đủ vitamin D 300-400IU/ngày hoặc khuyến khích trẻ hoạt động ngoài trời ít nhất 30-45 phút.
5. Giới thiệu cho trẻ đầy đủ và đa dạng những thực phẩm giàu canxi như sữa, phô mai, sữa chua, rau lá xanh đậm, tôm, cá...
Cách phối hợp và điều chỉnh lượng canxi từ thực phẩm:
Bổ sung canxi cho con từ thực phẩm là cách rất hiệu quả (Ảnh minh họa)
1. Nhu cầu canxi
Nhóm trẻ nhỏ dưới 5 tuổi: Nhu cầu canxi là 600-700mg/ngày
Lượng canxi từ thực phẩm chuẩn bị cần tăng thêm 40% để đảm bảo trẻ hấp thu đủ nhu cầu và thất thoát: nên tầm 840 - 980mg/ngày
2. Hướng dẫn
Lựa chọn các thực phẩm giàu canxi tự nhiên để xen kẽ hoặc phối hợp với các món khác trong các bữa ăn của trẻ:
Sữa mẹ/sữa công thức/ sữa các loại: 240mg Ca/200ml sữa
Cá/tôm/cua: 150-180mg/60g
Đậu hủ/đậu nành: 120-150g/40g
phô mai: 200-250mg Ca/30g (tùy loại, xem thành phần)
Rau xanh đậm: 60mg/100g
Sữa chua: 60mg/40gr
Hạt các loại: 40-60mg/30gr
Các loại rau như súp lơ xanh, rau chân vịt, bắp cải, bông cải trắng và các loại đậu có chứa 1 lượng hợp chất oxalate hoặc phytate có thể làm giảm hoạt tính sinh học của canxi. Do đó, nên ăn cách bữa với các thực phẩm giàu canxi để tránh tương tác.
Vài nét về tác giả:
Bác sĩ dinh dưỡng Anh Nguyễn hiện đang công tác tại ĐH Worcester-Anh, là thành viên của Hiệp Hội Dinh Dưỡng Lâm Sàng Anh (The British Association for Applied Nutrition and Nutritional Therapy). Bác sĩ có nhiều bài viết tư vấn về việc chăm sóc sức khỏe cho Mẹ&bé trên trang cá nhân, cũng là đồng tác giả của cuốn sách "Làm mẹ không áp lực".