Khủng hoảng giấc ngủ: Cơn bão âm thầm nhưng dữ dội khiến các mẹ phải khiếp sợ!
Giai đoạn gần 2 tuổi là thời điểm trẻ bước vào giai đoạn phát triển vượt bậc về trí tuệ, cảm xúc và vận động, kéo theo sự thay đổi về giấc ngủ.
Khủng hoảng giấc ngủ ở trẻ chuẩn bị lên 2 tuổi là một hiện tượng rất phổ biến, nhưng lại khiến nhiều cha mẹ mệt mỏi và lo lắng. Dưới đây là phân tích nguyên nhân, biểu hiện , và giải pháp cụ thể giúp cha mẹ xử lý giai đoạn "giông bão" này hiệu quả.
Phân tích nguyên nhân
Giai đoạn gần 2 tuổi là thời điểm trẻ bước vào giai đoạn phát triển vượt bậc về trí tuệ, cảm xúc và vận động , kéo theo sự thay đổi về giấc ngủ:
|
Nguyên nhân chính |
Giải thích |
|
Tăng trưởng trí tuệ |
Trẻ học nói, tưởng tượng phong phú hơn, dễ mơ nhiều, gây khó ngủ hoặc tỉnh giấc ban đêm. |
|
Khủng hoảng tâm lý "muốn tự lập" |
Trẻ bắt đầu khẳng định cái tôi ("không", "con làm"), chống đối việc đi ngủ đúng giờ. |
|
Lo âu chia ly |
Trẻ bắt đầu lo sợ khi phải rời mẹ vào ban đêm. |
|
Bỏ giấc ngủ ngày thứ 2 |
Thời điểm này, nhiều trẻ bắt đầu chuyển từ 2 giấc ngủ ngày còn 1, gây xáo trộn lịch ngủ. |
|
Thay đổi môi trường, nề nếp |
Chuyển chỗ ngủ, đi nhà trẻ, đón em bé mới... đều có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ. |
Biểu hiện thường thấy
Khó đi vào giấc ngủ ban đêm, đòi chơi thêm, đòi cha mẹ ru bế lâu hơn.
T ỉnh giữa đêm, khó ngủ lại, quấy khóc, gọi ba mẹ.
Ngủ ít hơn bình thường dù vẫn vận động nhiều.
Chống đối mạnh mỗi lần đến giờ đi ngủ.
Ngủ ngày thất thường, có hôm ngủ nhiều, hôm lại không chịu ngủ.
Giải pháp hiệu quả
1. Duy trì nề nếp giấc ngủ ổn định
Giờ ngủ và thức nên cố định
, kể cả cuối tuần.
Tạo chuỗi thói quen trước khi ngủ (ví dụ: tắm – mặc đồ ngủ – đọc sách – tắt đèn).
Không để trẻ ngủ ngày quá trễ
(nên kết thúc giấc ngủ ngày trước 15h).
2. Cắt giảm kích thích trước giờ ngủ
Hạn chế xem màn hình ít nhất 1 giờ trước ngủ.
Giảm các hoạt động vận động mạnh gần giờ đi ngủ.
Nên đọc sách nhẹ nhàng, massage, kể chuyện thay vì chơi game, đùa giỡn.
3. Tạo môi trường ngủ lý tưởng
Phòng tối, yên tĩnh, mát mẻ (~26–28°C).
Có thể dùng tiếng ồn trắng (white noise) để giúp trẻ ngủ sâu hơn.
Tránh thay đổi chỗ ngủ liên tục.
4. Xử lý lo âu chia ly
Cho con ôm món đồ quen thuộc khi ngủ (thú nhồi bông, chăn nhỏ).
Đảm bảo con được ôm ấp, âu yếm đầy đủ ban ngày để yên tâm về đêm.
Nếu con tỉnh dậy giữa đêm,
đáp ứng nhẹ nhàng, không nói chuyện nhiều
để con hiểu đây là giờ ngủ.
5. Kiên nhẫn, không vội vàng
Khủng hoảng giấc ngủ này
chỉ là tạm thời
, thường kéo dài từ vài tuần đến vài tháng.
Không nên tập thói quen mới tiêu cực
như: bế ngủ lại, bú đêm lại, đưa con sang ngủ chung… nếu trước đó đã cai.
Lưu ý
Nếu con
mất ngủ kéo dài, giảm cân, thay đổi hành vi rõ rệt
, nên đưa con đi khám để loại trừ nguyên nhân y tế.
Mỗi bé có sự phát triển khác nhau. Không nên ép bé ngủ theo mẫu lý tưởng , mà cần linh hoạt theo nhịp sinh học riêng của trẻ.