Những ngày cuối năm, mạng xã hội xôn xao trước hình ảnh một mẹ bỉm hút sữa đầy cả can nước 5 lít. Bức ảnh nhanh chóng gây tranh cãi dữ dội trong các hội nhóm nuôi con bằng sữa mẹ. Người thì khẳng định “không thể nào”, cho rằng đó chỉ là content câu tương tác; người lại tin là “có thật”, vì mỗi người có cơ địa, nang sữa khác nhau. Xen lẫn trong đó là không ít lời lo lắng: sữa mẹ là từ máu, từ xương của mẹ, hút nhiều như vậy liệu có đang đánh đổi sức khỏe?

Theo chia sẻ từ chính người mẹ trong câu chuyện, lượng sữa này được hút suốt cả ngày và phải bỏ đi do cô bị viêm tuyến sữa, sốt và đang dùng kháng sinh liều cao. Nhưng dù là gì đi chăng nữa, bức ảnh vẫn vô tình chạm vào một nỗi ám ảnh rất phổ biến: áp lực phải có thật nhiều sữa.

Sự thật về lượng sữa mẹ

Về mặt sinh lý, sản lượng sữa mẹ trung bình dao động khoảng 700–1000 ml/ngày đối với mẹ nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ. Một số trường hợp có thể nhiều hơn do cơ địa, do kích sữa mạnh hoặc do đang trong giai đoạn căng sữa. Tuy nhiên, con số 4–5 lít/ngày là cực kỳ hiếm, gần như không phổ biến và không phải là tiêu chuẩn hay mục tiêu để so sánh.

Quan trọng hơn, nhiều sữa không đồng nghĩa với khỏe mạnh. Khi cơ thể sản xuất sữa vượt xa nhu cầu thực tế của bé, nguy cơ viêm tuyến sữa, tắc tia sữa, mất nước, tụt canxi, suy nhược là hoàn toàn có thể xảy ra. Sữa mẹ đúng là “nguồn dinh dưỡng vàng”, nhưng không phải càng nhiều càng tốt, càng hút càng hay.

Hút sữa không đúng – cái giá mẹ phải trả

Nhiều mẹ vì áp lực “phải có sữa dự trữ”, “phải nhiều sữa hơn người khác” mà hút liên tục, hút kiệt, hút bất kể ngày đêm. Điều này vô tình đẩy cơ thể vào trạng thái sản xuất quá mức, khiến tuyến sữa luôn căng tức, dễ viêm nhiễm. Chưa kể việc thức khuya, ăn uống thất thường, thiếu nghỉ ngơi sẽ bào mòn thể lực mẹ rất nhanh.

Đặc biệt, trong những trường hợp mẹ bị viêm tuyến sữa, sốt hoặc phải dùng kháng sinh, việc hút sữa để bỏ đi là chỉ định y khoa nhằm giảm căng tức và phòng biến chứng. Nhưng đó là tình huống bất đắc dĩ và không mẹ nào muốn mình rơi vào trường hợp này.

Hút sữa thế nào là đúng và an toàn?

Bất kỳ người mẹ nào cũng muốn nuôi con bằng sữa mẹ, muốn mình đủ sữa cho cho tu ti. Giữa guồng quay cuộc sống và công việc, mẹ còn muốn nhiều sữa để có thể hút và trữ cho con.

Thế nhưng, hút sữa đúng không phải là hút càng nhiều càng tốt, mà là phù hợp với nhu cầu của con và thể trạng của mẹ.

Thứ nhất, hãy hút theo nhu cầu thực tế của bé. Nếu bé bú trực tiếp tốt, mẹ không cần ép mình hút thêm chỉ để “cho có sữa trữ”. Sữa mẹ luôn được sản xuất theo nguyên tắc cung – cầu, không phải để trưng bày hay so kè.

Thứ hai, không hút kiệt kéo dài. Việc hút đến cạn sữa liên tục trong thời gian dài dễ khiến cơ thể hiểu nhầm là bé cần nhiều hơn, từ đó tăng sản xuất và gây quá tải cho tuyến sữa. Hút đủ để ngực mềm, dễ chịu là được.

Thứ ba, lắng nghe cơ thể. Khi thấy ngực đau, sốt, mệt mỏi, hoa mắt, sụt cân nhanh… đó là dấu hiệu cơ thể đang kêu cứu. Lúc này, ưu tiên nghỉ ngơi, giãn cữ hút và tham vấn bác sĩ thay vì cố “chiến đấu vì sữa”.

Thứ tư, đừng chạy theo các phương pháp kích sữa cực đoan. Không phải mẹ nào cũng phù hợp với việc uống hàng loạt thuốc lợi sữa, ăn – uống ép buộc hay hút dồn dập. Mỗi cơ thể có giới hạn riêng, vượt quá giới hạn đó là đang tự làm hại mình.

Những bức ảnh can sữa đầy, tủ đông kín đặc túi sữa có thể gây choáng ngợp, nhưng chúng không phản ánh đầy đủ câu chuyện phía sau: có thể là sữa hút bỏ do bệnh, có thể là giai đoạn căng sữa ngắn hạn, cũng có thể chỉ là một khoảnh khắc được cắt ra khỏi bối cảnh. Nếu mẹ chỉ nhìn vào kết quả mà không hiểu hoàn cảnh, rất dễ tự tạo áp lực cho chính mình.

Nuôi con bằng sữa mẹ chưa bao giờ là cuộc thi sản lượng. Một người mẹ khỏe mạnh, tinh thần ổn định, có đủ năng lượng chăm con mới là điều quan trọng nhất.

Sữa mẹ quý, nhưng mẹ cũng quý không kém

Không ai phủ nhận giá trị của sữa mẹ. Nhưng xin đừng quên, sữa mẹ đến từ chính cơ thể người mẹ. Khi mẹ kiệt sức, sữa dù nhiều đến đâu cũng không thể bù đắp được những tổn hao dài hạn về sức khỏe thể chất và tinh thần.

Yêu con không có nghĩa là hy sinh đến mức bỏ quên bản thân. Hút sữa đúng là để nuôi con tốt hơn, chứ không phải để mẹ phải trả giá bằng đau đớn, bệnh tật hay mặc cảm so sánh.

Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng vàng cho con, nhưng mẹ hãy thương chính mình trước. Một người mẹ khỏe mạnh mới là món quà lớn nhất dành cho đứa trẻ.