Dậy thì sớm ở bé - có thể mẹ chưa biết
Giang - cô bé mũm mĩm mới 7 tuổi bỗng kêu đau ngực. Mẹ kiểm tra thì thấy ngực của bé đã nhú lên và có dấu hiệu của hiện tượng dậy thì sớm ở trẻ em.
Dậy thì quá sớm hay quá muộn đều không phải là điều tốt trong quá trình phát triển của bé. Nhưng điều này diễn ra ngày càng phổ biến cùng với sự phát triển của đời sống xã hội, đặc biệt là ở thành thị. Thế hệ đi trước từng trải qua một tuổi thơ khốn khó, nên đến khi có điều kiện hơn,các bậc cha mẹ không ngần ngại bồi dưỡng cho con. Béo phì và dậy thì sớm là hai hậu quả tai hại của việc "nhồi" con quá mức.
Có nhiều lý do dẫn đến việc bé dậy thì sớm, nhưng chủ yếu ở việc bé tiếp nhận quá nhiều chất dinh dưỡng vào cơ thể, cũng như sớm được tiếp xúc với những thứ thuộc môi trường không dành cho tuổi thơ.
- Không phải là đủ chất, bé con trong các gia đình hiện đại được hưởng một chế độ dinh dưỡng... thừa chất. Ngoài các bữa chính, bữa đệm, bữa sữa... nhiều bé có thói quen ăn vặt suốt ngày. Hoa quả, bánh trái, sữa chua... lúc nào cũng sẵn sàng chờ bé, và nhiều bé ăn như một thói quen dù cơ thể chưa hẳn hấp thụ hết nhiều loại thực phẩm như vậy. Không tìm cách "hãm phanh" cho thói quen ăn uống của bé, hoặc thiết lập chế độ ăn thích hợp, nhiều bà mẹ lấy làm tự hào khi con mình ăn được mà không nhận thức được rằng với cách ăn như vậy, bé sẽ nhanh chóng bị béo phì, xa hơn nữa là dẫn đến hiện tượng dậy thì sớm.
- Ít ai nghĩ rằng, son phấn cùng đồ trang điểm cũng khiến các bé gái dậy thì sớm. Nhưng thực tế là như vậy. Rất nhiều bé gái tò mò và bị hấp dẫn bởi những đồ trang điểm lộng lẫy của mẹ. Việc các bé quẹt một chút son, xịt thử một chút nước hoa... của ngày hôm nay, khi bé chỉ mới 2,3 tuổi; sẽ là những biểu hiện đầu tiên của việc bé ra điều kiện với mẹ :"Cho con bôi son nhé, rồi con mới...ăn", hoặc sẽ ăn vạ mỗi khi không đi chơi mà không được trang điểm một chút khi 5,6 tuổi. Mỹ phẩm của mẹ là yếu tố kích thích lớn khiến tâm lý của bé dậy thì sớm.
- Những bộ phim truyền hình ướt át, những pha diễn tình cảm, dù đủ tiêu chuẩn "sạch" để chiếu trên truyền hình đại chúng, hoặc với người lớn chỉ là "chuyện nhỏ"; nhưng với các bé, chúng như một ngòi nổ kích thích khiến các bé trưởng thành trước tuổi. Những chương trình tivi, sách, truyện, phim ảnh... không phù hợp với lứa tuổi có khả năng kích thích não bộ của trẻ, và sau một thời gian đủ dài chịu sự tác động như vậy, não sẽ sản sinh ra các hoocmon kích thích sự phát triển của các cơ quan trong cơ thể lúc dậy thì.
Dậy thì sớm - những nguy hại tiềm ẩn
- Những bé dậy thì sớm, cơ thể sẽ phổng phao và có sự khác biệt với chúng bạn; nhưng tâm lý, trí lực thì vẫn tương đương với bạn cùng trang lứa. Do đó, sự phát triển sớm có thể gây ra những trở ngại về tâm lý. Đơn cử như, những khác biệt giữa bé và những người xung quanh rất dễ khiến con bạn cảm thấy xấu hổ, tự ti. Nếu người mẹ không đủ tinh tế và sự quan tâm để giải thích cho bé, tâm lý thu mình này sẽ kéo dài thành bệnh và ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai của bé.
Tạo cho bé một chế độ dinh dưỡng hợp lý, một môi trường lành mạnh để bé có thể phát triển đúng với tuổi của mình
- Trẻ dậy thì sớm, đa phần là các bé gái sẽ mang nặng cảm giác lo lắng, xấu hổ và khẩn trương khi thấy kinh nguyệt. Dù có thể được mẹ giải thích và hướng dẫn cặn kẽ, nhưng do chưa có thời gian để chuẩn bị tâm lý, cũng chưa đủ năng lực để tự giải quyết những vấn đề rắc rối trong "nguyệt san", nên các bé phân tâm và khó có thể tậo trung cho chuyện học tập và vui chơi hồn nhiên như chúng bạn.
- Trong giai đoạn dậy thì sớm, xương của bé sẽ phát triển nhanh hơn. Bé sẽ cao lớn hơn so với chúng bạn, nhưng mẹ đừng vội mừng, vì đó chỉ là biểu hiện nhất thời khi các hoocmon phát huy tác dụng nhanh và mạnh trước thời gian cho phép. Điều này dẫn đến khung xương phát triển sớm hơn hạn định, và thời gian phát triển của cơ thể bé bị thu ngắn lại so với bạn bè cùng trang lứa.
- Dậy thì sớm, thực ra là biểu hiện của bệnh nôi tiết. Bệnh nặng, khả năng cân bằng, điều chỉnh hoocmon sinh dục sẽ kém hoặc mất đi. Việc tuyến lông phát triển quá mức ở ria mép, chân, tay, thậm chí toàn thân là những biểu hiện lâm sàng của bệnh.
Do đó, mẹ cần nhớ, dậy thì sớm chẳng phải là điều tốt. Thương con không có nghĩa là để con ăn quá nhiều chất, mà hãy giúp bé có một thực đơn dinh dưỡng hợp lý, một thói quen ăn uống lành mạnh và một môi trường sống phù hợp với tuổi thơ.