Vấn đề lớn nhất của cha mẹ khi phạt con là tính áp đặt

Jo Frost là một ngôi sao của chương trình truyền hình “Supernanny” (tạm dịch: Siêu bảo mẫu) khá nổi tiếng tại Anh, đồng thời là thần tượng của rất nhiều bậc phụ huynh đến từ nhiều quốc gia trên thế giới. Với kinh nghiệm của một nhà tâm lý học chuyên nghiệp, Jo đã có nhiều chương trình nhằm hướng dẫn các bậc cha mẹ cách hành xử khi trẻ gặp vấn đề, giúp tạo bầu không khí lành mạnh trong gia đình.

Chuyên gia Jo Frost chỉ ra: "Việc kỷ luật là không cần thiết mà yếu tố then chốt chính là giao tiếp giữa cha mẹ và con cái".

Trong cuộc trò chuyên trực tiếp trên facebook với Huffington Post UK Parents về chủ đề kỷ luật con cái, chuyên gia tâm lý trẻ em Jo Frost đã chỉ ra những sai lầm phổ biến của phụ huynh khi áp dụng kỷ luật với con cái. Cô cũng tiết lộ rằng vấn đề lớn nhất của cha mẹ khi phạt con đó là tính áp đặt. Mặc dù không ai trong chúng ta thích phạt con cái nhưng cô Jo cho biết rất nhiều bậc cha mẹ có cách tiếp cận sai lầm trong việc kỉ luật và khuyến khích con có những hành vi tốt.

Cô Jo cho biết: “Cha mẹ nên dừng ngay việc đưa ra các quy tắc để kiểm soát trẻ và đưa ra hậu quả, kỷ luật không chính đáng với con. Việc cha mẹ áp dụng các biện pháp kỷ luật với con trẻ thực ra chỉ là hành động muốn kiểm soát hành vi của một đứa trẻ chứ không hề khuyến khích con tự tin và giao tiếp tốt hơn”.

Cô Jo cũng giải thích thêm: “Tôi đã từng hỏi rất nhiều cha mẹ: “Tại sao bạn phạt con chỉ bởi vì bạn yêu cầu con rời khỏi chiếc ghế sofa mà chúng không làm theo?”. Đó chính là vấn đề về cách giáo dục trẻ, cách phát triển kỹ năng giao tiếp của chúng hơn là chỉ đơn thuần đưa ra mệnh lệnh và bắt chúng phải nghe theo".

Tất nhiên việc nuôi dạy con không giống như quyển sách hướng dẫn sử dụng, mở ra rồi làm theo các bước hướng dẫn là thành công. Nuôi dạy con là cả 1 quá trình hoàn thiện theo từng bước trưởng thành của con trẻ. Vì vậy theo siêu bảo mẫu Jo Frost, việc kỷ luật là không cần thiết mà yếu tố then chốt khi muốn dạy con nghe lời chính là giao tiếp giữa cha mẹ và con cái.

Dạy con nghe lời mà không cần hình phạt

Khi cha mẹ luôn cư xử thân thiện, làm những việc tử tế, tôn trọng nhau... thì trẻ sẽ tự học theo (Ảnh minh họa)

Dưới đây là những lời khuyên dành cho cha mẹ để trẻ nghe lời mà không cần dùng hình phạt của siêu bảo mẫu Jo Frost.

1. Cha mẹ hãy là tấm gương tốt cho con

Trẻ thường học hỏi rất nhiều từ chính bố mẹ và người thân trong gia đình. Vì vậy nếu trẻ được chứng kiến những mối quan hệ hài hòa, những cử chỉ thân thiện, những việc làm tử tế, tôn trọng nhau ở nhà thì trẻ sẽ tự thích nghi và làm theo những giá trị tốt đẹp này.

2. Cho con cơ hội được thử nghiệm

Cha mẹ hãy chấp nhận cho trẻ thử nghiệm trong tầm kiểm soát để sau đó mọi việc sẽ trở nên dễ dàng hơn (Ảnh minh họa)..

Trẻ luôn tò mò và thích khám phá thế giới xung quanh bởi vậy không thể tránh khỏi những lúc trẻ làm những điều mà cha mẹ không thích hoặc không an toàn trước khi chúng nhận ra việc đó thực sự là đúng hay sai. Cha mẹ hãy chấp nhận cho trẻ thử nghiệm trong tầm kiểm soát để sau đó mọi việc sẽ trở nên dễ dàng hơn.

3. Đưa ra thử thách cho con thay vì áp đặt

Trẻ đôi khi không thích hoặc cố tình tạo ra những hành vi khôn lanh. Trong trường hợp này thì việc đưa ra thử thách có vẻ khá hiệu quả. Ví dụ: Nếu trẻ không thích mặc quần áo, cha mẹ hãy nói rằng: "Mẹ cá là con không thể mặc đồ dưới 3 phút". Tương tự như vậy, nếu chúng ghét đánh răng, bạn chỉ cần tạo ra thử thách với con bằng "cuộc đua làm sạch răng" và ai thắng (tất nhiên là con của bạn) sẽ được khen thưởng.

4. Tìm hiểu về nhu cầu đằng sau hành vi của trẻ

Rất có thể đằng sau mỗi hành vi của trẻ ẩn chứa một thông điệp nào đó đến cha mẹ. Thay vì vội vã quát mắng trẻ, cha mẹ hãy thử tìm hiểu xem con mình có nhu cầu, mong muốn gì không.

5. Hiểu được tính cách của con

Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, không giống nhau hoàn toàn nên cha mẹ cần có cách hướng dẫn, kỷ luật khác nhau cho phù hợp với tính cách của từng bé.

Vì dụ một đứa trẻ năng động và cứng đầu chắc chắn sẽ cần cách tiếp cận hoàn toàn khác với một đứa trẻ nhút nhát, e dè.

Mỗi đứa trẻ là một cá thể riêng biệt, không giống nhau hoàn toàn nên cha mẹ cần có cách hướng dẫn, dạy con khác nhau (Ảnh minh họa).

Một ví dụ cụ thể là khi trẻ nhảy trên ghế thì có thể là chúng đang cần đốt cháy bớt năng lượng hoặc thu hút sự chú ý của cha mẹ bởi lúc đó bạn đang mải mê xem điện thoại, còn bọn trẻ thì đang rất buồn chán.

6. Giúp con biết bày tỏ cảm xúc

Việc khuyến khích các thành viên trong gia đình tích cực giao tiếp nhiều với nhau sẽ giúp con học được cách thể hiện cảm xúc và chia sẻ cảm xúc của mình với mọi người. Khi trẻ bước vào độ tuổi thanh thiếu niên, trẻ có xu hướng chai lì cảm xúc, bởi vậy việc giúp con biết bày tỏ cảm xúc trở nên hữu ích hơn bao giờ hết.

Ví dụ như con đang có chuyện buồn, tức giận thì việc cha mẹ thừa nhận sự giận dữ của con cũng có thể giúp trẻ giải phóng khỏi những khó chịu trước khi biến thành cơn thịnh nộ ngoài tầm kiểm soát.

7. Truy tìm nguyên nhân gốc rễ của vấn đề

Bất cứ sự thay đổi nào trong gia đình cũng có thể ảnh hưởng tới trẻ. Cha mẹ hãy đặt câu hỏi trong gia đình bạn thời gian gần đây có sự thay đổi gì không? Có thể là gia đình bạn vừa đón thêm thành viên mới hay bạn mới chuyển nhà.

Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến hành vi của trẻ. Khi bạn tìm ra được nguyên nhân, bạn sẽ tự trang bị cho mình những "chiến lược" giúp con vượt qua giai đoạn khó khăn.

Nguồn: Huffpost, Mum