"Trẻ làm gì cũng bám mẹ, đi đâu cũng ôm chân mẹ, gặp ai cũng nhúi đầu vào người mẹ, thậm chí khóc mếu máo khi mẹ vừa ra xa một tí...". Có phải do người mẹ quá nuông chìu con hay do người mẹ đã ôm con quá nhiều làm con bám mẹ như vậy? 

Hành vi bám mẹ có gì sai trái?

Có lẽ khi rơi vào tình huống này, đôi lúc làm người mẹ cảm thấy bực bội và khó chịu vì con liên tục bám mẹ, thậm chí chỉ vừa xa mẹ 1 tí trẻ đã mếu máu và khóc tức tưởi. Không những vậy, người mẹ còn phải chịu nhiều áp lực từ người thân và gia đình vì cho rằng do ôm ấp con nhiều làm con bám mẹ như vậy, đôi lúc điều này cũng làm người mẹ lo lắng vì sợ nếu ôm con nhiều con sẽ phụ thuộc và không tự lập khi lớn.

Thực ra, hành vi này không có gì sai trái cho cả mẹ và trẻ. Nó hoàn toàn là sự phát triển cảm xúc bình thường với trẻ dưới 6 tuổi bởi vì điều trẻ đang mong đợi và tìm kiếm là sự an toàn, là bình yên bên mẹ mình.

Hành vi này cũng báo hiệu 1 kỹ năng sắp hình thành, nơi đó cả mẹ và bé đều có lợi ích. Đó là báo hiệu của khả năng nhận thức và dần học cách kiểm soát cảm xúc ở trẻ.

Một lần nữa, khi trẻ bám mẹ, thì đừng suy nghĩ là "mẹ thương mẹ ôm con nhiều sẽ làm con hư", mà hãy nghĩ làm sao để giúp con đạt kỹ năng mới thông qua cách đáp ứng hành vi.

Cách đáp ứng hành vi bám mẹ của trẻ 

1. Đáp ứng phần lớn các tình huống vẫn nên là thể hiện yêu thương và quan tâm của bạn

Vì đó là điều trẻ cần để đặt trẻ vào trạng thái thoải mái để bắt đầu học, đừng ngại làm "hư" trẻ vì điều này. Đặc biệt, khi trẻ phải trải qua một vài thay đổi trong cuộc sống hằng ngày như vừa bắt đầu đi học, vừa chuyển nhà,...

2. Để trẻ hiểu sự vắng mặt của mẹ đôi lúc là cần thiết và dĩ nhiên mẹ sẽ lại xuất hiện trở lại

Điều này sẽ giúp trẻ học cách nhận thức rằng sự biến mất của mẹ là tạm thời. Ví dụ, một số trò chơi như trốn tìm hay biến mất 5 giây sau tấm màn là cách để trẻ hiểu. Hoặc nói với trẻ rằng mẹ cần đi vệ sinh, con đứng chờ mẹ ở cửa toilet nhé. Thực ra, trẻ sẽ học được điều này, chỉ là bạn cứ tạo cơ hội để trẻ hiểu và khi trẻ hiểu thì cách đáp ứng hành vi của trẻ sẽ tốt hơn.

3. Đừng lấy sự chia cắt làm hình phạt với trẻ

Ví dụ, con mà khóc nữa là mẹ không thèm nói chuyện với con nữa. Thay vào đó, khi trẻ thể hiện thái quá việc bám mẹ như khóc nằm ăn vạ, thì lúc này cách bạn cho trẻ hiểu là con có nhiều lựa chọn như "một là con đứng dậy mẹ con mình đi tiếp, hai là con có thể khóc và mẹ vẫn ngồi đây đợi". Thực ra, khi bạn trao cho trẻ quyền lựa chọn, đó là lúc trẻ phải bận rộn với suy nghĩ, trẻ sẽ lớn lên theo cách đó. Cách mà chúng ta dạy con trẻ không phải là bảo trẻ phải làm gì, mà là cho trẻ cách suy nghĩ nên làm gì.

4. Mỗi ngày với trẻ trước 6 tuổi đều là những cơ hội tuyệt vời cho con trẻ học và lớn lên

Mới hôm qua bạn thấy trẻ như thế này, nhưng sáng nay có thể sẽ là như thế kia. Do đó, không nên dựa trên trải nghiệm trước để đánh giá hành vi hiện tại của con, mà chỉ có thể quan sát, yêu thương và học hỏi mỗi ngày. Đó là trải nghiệm thú vị nhất của những ai bậc làm cha làm mẹ! Quãng thời gian này không quá dài, do đó, hãy tận hưởng nó, đừng phàn nàn!

Một số lời khuyên dành cho mẹ khi phải đi làm trở lại 

Khi mẹ đi làm trở lại, việc trẻ bám khóc đòi mẹ là một cảm xúc tự nhiên, cũng như cách người mẹ cảm thấy nhớ con da diết trong ngày vậy. Thực ra với trẻ được gặp lại mẹ sau giờ làm là điều trẻ mong đợi nhất vì nơi đó trẻ tìm thấy được sự an toàn và bình yên nhất bên mẹ mình. Do đó, việc một số người mẹ chọn cách không bế, tránh chơi với trẻ vài tuần đầu để trẻ quen là điều không nên. Bởi vì trẻ không hiểu đó là "sự rèn luyện" mẹ dành cho trẻ, mà đơn giản trẻ chỉ nghĩ "vì sao mẹ không chơi với mình nữa?". Cảm giác đó càng làm trẻ lo lắng và phản ứng mạnh mẽ hơn. Thực ra, lời khuyên là ngược lại, bạn cần cho trẻ thời gian hiểu rằng sự vắng mặt của mẹ là tạm thời và sự bình yên nơi mẹ là vĩnh cửu. Đây là một số bước chuẩn bị và thực hành bạn có thể tham khảo.

1. Vẫn duy trì tương tác và giao tiếp với trẻ

Đầu tiên, chúng ta nên hiểu tương tác và giao tiếp quan trọng với trẻ như thế nào? Dưới 6 tuổi, những kết nối thần kinh phát triển với tốc độ rất nhanh ở giai đoạn này. Theo ước lượng của TS. Winston, ĐH Imperial College London, Anh, cứ 1 mối nối hình thành sẽ nhanh chóng tạo ra 7000 mối nối khác. Sự hình thành các mối nối này phụ thuộc vào sự tương tác và giao tiếp của bạn và trẻ mỗi ngày.

● Với trẻ < 1 tuổi, tương tác bao gồm ôm ấp, tương tác da kề da, cho trẻ nằm sấp, mát-xa… Trò chuyện, đọc sách, hoặc tạo 1 số âm thanh và cười đùa với trẻ.

● Trẻ từ 2-5 tuổi, tương tác cần lồng vào những hoạt động vui chơi như đố vui, tìm vật bị giấu, vẽ tranh, đọc sách, đưa trẻ đi dạo... Việc đọc sách nên lồng vào những hoạt động như đố vui, cho trẻ thuật lại và nghe lời phản biện của trẻ.

Vậy, khi bạn đi làm trở lại, bạn nên làm gì để vẫn đảm bảo sự tương tác và giao tiếp với trẻ:

Đơn giản, bạn vẫn tham gia các hoạt động cùng trẻ khi ở nhà như chơi, cho trẻ bú, tắm cho trẻ. Trước khi rời nhà vào buổi sáng tranh thủ trò chuyện với trẻ khoảng 5-10 phút. Khi về nhà, đừng bế trẻ ngay, bạn có thể dùng cử chỉ ngôn ngữ để trò chuyện với trẻ và sau đó có thể ôm ấp bế trẻ. Điều này giúp trẻ hạn chế hình thành nỗi lo chia cắt, mà bạn vẫn giúp trẻ tương tác với bạn.

2. Hãy chuẩn bị trước kế hoạch vắng mặt, đặc biệt việc cho trẻ bú

Từ khi trẻ được 2 tháng tuổi, bạn nên chú ý về lịch bú và lượng bú của trẻ trong ngày. Bên cạnh đó, bạn nên cho trẻ bú theo nhu cầu, nhưng tránh để trẻ khóc đòi bú.

Hãy cố gắng tiếp tục duy trì cho trẻ bú sữa mẹ. Khi đi làm về, trước khi cho trẻ bú, bạn vẫn nên dành 5-10 phút chơi và tương tác da kề da với trẻ. Để hạn chế việc bỏ bú mẹ, bạn nên tập giãn cách bú cho trẻ từ 4-6-8 tiếng trong 1 tuần trước khi đi làm.

Để tránh trẻ không chịu bú bình, trước ngày đi làm 10 ngày, bạn nên giúp trẻ làm quen với bình. Ban đầu là bạn, sau đó luân phiên bạn và 1 người thân khác trong nhà cho trẻ bú bình, tốt nhất là người sẽ chăm bé khi bạn đi làm. Sau khoảng 3-4 ngày, người này sẽ cho bé bú bình. Chọn 1-2 thời điểm trong ngày để tập làm quen cho trẻ như sau khi tắm, sáng thức dậy sau 1 cữ bú bằng ti mẹ. Các cữ còn lại vẫn bú bằng ti mẹ bình thường.

Trên đây là những lời khuyên từ bác sĩ Anh Nguyễn - chuyên gia tại Mỹ, hy vọng sẽ giúp ích cho các bố mẹ nhé.