Việc nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong nửa đầu năm đầu đời được xem là tiêu chuẩn vàng trong chăm sóc dinh dưỡng cho trẻ sơ sinh, một phương pháp dinh dưỡng tự nhiên nhận được sự ủng hộ mạnh mẽ từ các tổ chức y tế toàn cầu. 

Đối với nhiều bà mẹ mới sinh, việc thiếu hụt sắt và chứng thiếu máu không phải là hiếm gặp, gây ra những triệu chứng như sự mệt mỏi kéo dài, đau đầu, khó thở, chóng mặt, làn da kém sắc, và sức đề kháng giảm sút. Trong giai đoạn này, việc bổ sung sắt kịp thời là cực kỳ cần thiết để tái lập trạng thái cân bằng của lượng máu trong cơ thể, từ đó giúp các bà mẹ nhanh chóng phục hồi sức khỏe và sẵn sàng cho hành trình nuôi dạy con cái.

Nhiều mẹ cũng cho rằng sau sinh phải bổ sung thật nhiều thực phẩm chức năng như vitamin, sắt, DHA... để sữa mẹ truyền dinh dưỡng cho con. Thế nhưng, điều này được bác sĩ Anh Thy - người đầu tiên tại Việt Nam lấy được chứng nhận Chuyên gia tư vấn sữa mẹ quốc tế IBCLC (International Board Certified Lactation Consultant) giải thích như sau: 

"Sau sinh, các mẹ thường bị mất 1 ít máu. Quá trình mang thai và cho con bú cũng khiến bà mẹ tiêu hao 1 lượng canxi không nhỏ.

Để mau hồi phục lượng sắt, bà mẹ nên ăn các loại thực phẩm giàu sắt như nhóm đạm, đặc biệt là cá, hải sản, thịt đỏ, các loại đậu hạt, ngũ cốc, các loại rau xanh…

Để nhận được lượng canxi đủ trong giai đoạn cho con bú, bà mẹ nên dùng nhiều loại thực phẩm giàu canxi như trứng, sữa, hải sản… Một bà mẹ cần khoảng 1000mg canxi/ngày.

Ở Việt Nam, các bà mẹ thường bị văn hóa của thế hệ đi trước ảnh hưởng nên bị hạn chế nhiều nhóm thức ăn sau khi sinh. Nếu bản thân mình nằm trong nhóm này, các mẹ có thể dùng thêm các loại vitamin bổ sung dành cho mẹ cho con bú. Nếu bản thân được ăn phong phú đầy đủ thì sắt và canxi từ thực phẩm sẽ dễ hấp thu hơn nhiều so với dạng thuốc uống.

Sau khi sinh, trong tháng đầu, khi sức khỏe chưa hồi phục, các mẹ có thể uống bổ sung sắt và canxi, theo y lệnh của bác sĩ sản. Sau đó, có thể xem xét lại chế độ ăn của mình, tình trạng sức khỏe cụ thể của bản thân để quyết định là có cần thiết phải bổ sung thêm thuốc bổ hay không", chuyên gia chia sẻ.

Có thể thấy, các mẹ không nên bổ sung bừa bãi thực phẩm chức năng mà cần đi khám, lấy lời khuyên từ bác sĩ có chuyên môn. Thuốc uống thế nào ở các mẹ không giống nhau mà tùy từng cơ địa. Hơn nữa, bổ sung từ thực phẩm bao giờ cũng có hiệu quả tốt hơn là thuốc. Đặc biệt, mẹ không nên uống bừa bãi dẫn tới thừa canxi hay sắt, gây ảnh hưởng tới sức khỏe của cả mẹ và bé. 

Các thực phẩm bổ sung canxi cho mẹ sau sinh

- Sữa: Theo các nghiên cứu đã được tổng hợp, một cốc sữa có khoảng 30% lượng canxi cần hàng ngày. Ngoài ra, sữa có thể giúp tăng cường vitamin D và trở thành một lợi ích kép khi nói đến sức khỏe của xương.

- Rau lá xanh đậm: Các loại rau xanh có lá sẫm màu như cải xoăn, cải xoong và rau cải thìa,... có thể là nguồn canxi tốt nhất. Ngoài ra, những loại rau xanh này cũng chứa nhiều magie. Từ đó, giúp duy trì tính toàn vẹn của xương và vitamin K, cần thiết cho sự trao đổi chất của xương.

- Các loại cá

+ Cá hồi: Theo Viện y tế quốc gia, một khẩu phần cá hồi sẽ cung cấp 447 IU vitamin D. Lượng vitamin D tối thiểu được khuyến nghị là 400 IU/ ngày.

+ Cá ngừ: Là một loại cá béo khác chứa nhiều vitamin D. Ngoài ra, loại cá này cũng chứa một lượng lớn các chất dinh dưỡng có lợi khác như kali, magie và axit béo omega-3.

- Sữa chua: Do quá trình chế biến sữa chua, loại thực phẩm chủ yếu trong chế độ ăn uống này thực sự chứa nhiều canxi hơn đáng kể so với sữa được sản xuất từ đó. Một khẩu phần sữa chua ít béo khoảng 226.8 g cung cấp đầy đủ 42% nhu cầu canxi hàng ngày.

- Trứng: Là một loại thực phẩm chứa một lượng vitamin D tốt và có thể cải thiện sức khỏe của xương.

Một số thực phẩm bổ sung sắt cho mẹ sau sinh

- Thịt bò nạc: 100g thịt bò nạc cung cấp khoảng 3mg sắt cùng lượng protein (đạm) dồi dào giúp chất lượng sữa mẹ được nâng cao đáng kể.

- Thịt gà: trong 100g thịt gà có chứa 0,7mg sắt với hàm lượng protein cần thiết cho sức khỏe phụ nữ sau sinh.

- Bông cải xanh: ngoài sắt, bông cải xanh còn chứa axit folic, vitamin K và chất xơ giúp hạn chế táo bón hiệu quả.

- Rau ngót: trong 100g rau ngót tươi chứa khoảng 3mg sắt và mẹ sau sinh nên tích cực ăn rau ngót giúp tống xuất sản dịch ra ngoài.

- Củ cải đường: bổ sung sắt góp phần tham gia vào quá trình kích hoạt, sửa chữa hồng cầu để ngăn ngừa và cải thiện thiếu máu sau sinh.

- Trái cây họ cam, quýt: cung cấp vitamin C kết hợp với sắt được ví như trợ thủ đắc lực tăng khả năng hấp thụ sắt hiệu quả cho cơ thể.

- Bánh mì nguyên cám: Cùng với sắt, bánh mì nguyên cám giúp bổ sung axit folic tốt cho sức khỏe mẹ bé và lượng chất xơ lành mạnh, giảm thiểu táo bón.