Có bao giờ bạn từng yêu cầu con phải nhường đồ chơi cho bạn khác hoặc anh chị em khác? Nhiều bố mẹ tin rằng việc làm này sẽ giúp con học cách chia sẻ, nhưng thực tế, đôi khi nó lại không hoàn toàn tốt như chúng ta nghĩ. 

Với trẻ nhỏ, đặc biệt là lứa tuổi mầm non, đồ chơi không đơn giản chỉ là một món đồ vật chất, mà còn là “tài sản tinh thần” vô cùng quan trọng. Khi bị yêu cầu nhường đi món đồ mình yêu thích, trẻ có thể cảm thấy mất mát, thậm chí bất công, bởi quyền sở hữu của mình không được tôn trọng. Nếu tình huống này lặp đi lặp lại, trẻ dễ hình thành cảm giác phải hy sinh một cách bắt buộc, thay vì học được sự chia sẻ tự nguyện.

Hơn nữa, khi việc nhường nhịn xuất phát từ ép buộc, ý nghĩa thật sự của chia sẻ – là niềm vui mang lại cho cả bản thân và người khác – sẽ không còn trọn vẹn. Trẻ có thể nhường, nhưng trong lòng vẫn ấm ức, cáu kỉnh, thậm chí phản kháng. Điều này đôi khi còn làm xấu đi mối quan hệ giữa trẻ với bạn bè hoặc anh chị em.

Thay vì ép con, bố mẹ nên khéo léo định hướng. Hãy cho con quyền lựa chọn: “Con có muốn chơi cùng bạn không?” hoặc “Khi nào chơi xong, con có thể cho em mượn nhé.” Khi được tôn trọng quyền sở hữu, trẻ sẽ dần hiểu và sẵn lòng chia sẻ một cách vui vẻ. Bố mẹ cũng có thể làm gương bằng cách chia sẻ đồ dùng của mình với con, để trẻ thấy chia sẻ là hành động mang tính tự nhiên, đầy yêu thương.

Thực tế, nhiều bố mẹ thường có thói quen ép con phải nhường đồ chơi cho bạn bè, với mong muốn dạy con biết chia sẻ. Tuy nhiên, ép buộc lại có thể phản tác dụng, vì những lý do sau:

1. Trẻ cảm thấy bị mất quyền sở hữu

Khi bố mẹ yêu cầu “Con phải nhường đồ chơi cho bạn”, trẻ sẽ thấy món đồ mình yêu thích không còn thuộc về mình. Điều này dễ gây cảm giác bất công, ấm ức và có thể dẫn đến việc trẻ giữ khư khư, không muốn chia sẻ bất cứ thứ gì nữa.

2. Chia sẻ mất đi ý nghĩa thật sự

Nếu nhường là do bị ép buộc, trẻ sẽ coi đó là một sự hi sinh bắt buộc chứ không phải hành động tự nguyện. Về lâu dài, trẻ không học được giá trị cốt lõi của sự chia sẻ – đó là niềm vui và sự tự nguyện mang lại hạnh phúc cho cả mình và người khác.

3. Ảnh hưởng đến sự tự tin và cảm giác an toàn

Đồ chơi là tài sản cá nhân, nhất là với trẻ nhỏ. Việc ép con nhường đi có thể khiến trẻ cảm thấy mình không có quyền quyết định, từ đó ảnh hưởng đến sự tự tin và cảm giác an toàn trong môi trường xung quanh.

4. Dễ gây mâu thuẫn giữa trẻ với nhau

Trẻ bị ép nhường thường sẽ tỏ thái độ khó chịu hoặc cáu kỉnh với bạn bè, khiến mối quan hệ không tốt đẹp hơn mà còn thêm căng thẳng.

Thay vì ép buộc, bố mẹ có thể làm gương cho con (chia sẻ đồ dùng của mình), giải thích nhẹ nhàng về niềm vui khi cùng chơi chung, và khuyến khích sự lựa chọn tự nguyện của trẻ. Khi con được quyền quyết định, việc chia sẻ mới thật sự xuất phát từ tình cảm và được duy trì lâu dài.