1. Vì sao phải vệ sinh vùng kín cho trẻ?

Theo Ths BS Nguyễn Trần Ngọc Huyền - Giảng viên bộ môn Da Liễu trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Khoa Lâm sàng 2 - Bệnh viện Da Liễu TP HCM, làn da của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ rất mỏng manh, nhạy cảm. Đặc biệt là vùng kín của bé. Nhiều phụ huynh chưa có kinh nghiệm (chăm sóc vùng kín quá mức hoặc không phù hợp, không đúng cách) sẽ khiến vùng da này của bé bị hăm, ngứa, mẩn đỏ.

“Hăm tã hay viêm da vùng tã lót là những biểu hiện ngứa, tiết dịch, đỏ da vùng mang tã. Trong hầu hết các trường hợp, đây là tình trạng viêm da tiếp xúc kích ứng của trẻ với nước tiểu hoặc phân, có thể bội nhiễm vi trùng hoặc nấm cùng với sự ma sát vùng tã khiến da trẻ trở nên viêm đỏ. Các nguyên nhân khác cũng dễ nhầm lẫn với tình trạng này gồm nhiễm nấm candida, viêm da tiếp xúc dị ứng, vảy nến, bệnh Kawasaki hoặc hiếm hơn, đây có thể là biểu hiện trẻ bị lạm dụng tình dục. Vì vậy cha mẹ cần vệ sinh vùng kín cho trẻ hàng ngày.

Trong trường hợp phổ biến, tức là hăm tã do trẻ tiếp xúc lâu với phân, nước tiểu và môi trường da bị ẩm ướt kéo dài mà chưa có các biến chứng khác thì điều trị tương đối đơn giản, bằng cách thay tã thường xuyên, lựa chọn các loại tã thấm hút tốt, hạn chế tối đa thời gian mang tã, tắm rửa cho bé bằng các dung dịch làm sạch dịu nhẹ và không chứa xà phòng” - Bác sĩ chia sẻ.

2. Một số sai lầm của người lớn khi vệ sinh vùng kín cho trẻ?

- Sử dụng dung dịch vệ sinh phụ nữ:

Không ít các chị em lấy luôn dung dịch vệ sinh của người lớn để rửa cho trẻ nhỏ, vì nghĩ rằng đây là sản phẩm an toàn cho da. Tuy nhiên, theo Ths BS Nguyễn Trần Ngọc Huyền, các loại nước vệ sinh phụ nữ hiện nay thì có khá đa dạng về thành phần, mẫu mã, nguồn gốc xuất xứ và đối tượng sử dụng. Đặc biệt các sản phẩm này không được thiết kế để dùng cho trẻ em. Nếu dùng sai sản phẩm sẽ dễ dẫn đến kích ứng vùng kín và thay đổi sinh lý vùng kín của trẻ của trẻ, làm tăng nguy cơ nhiễm trùng.

“Không nên sử dụng các loại dung dịch vệ sinh phụ nữ, vì các loại dung dịch này có thể gây kích ứng, dị ứng, thay đổi phổ vi sinh vật có lợi trên da của trẻ và quan trọng nhất là hoàn toàn không có ý nghĩa điều trị đối với hăm tã” - BS Nguyễn Trần Ngọc Huyền chia sẻ.

Nếu trẻ bị hăm tã thông thường, mẹ nên xem lại chất lượng bỉm tã con đang dùng, cho bé mặc thông thoáng, rửa bằng nước sạch là sau vài ngày con có thể tự khỏi. Không cần thiết sử dụng dung dịch làm sạch riêng biệt ở vùng tã cho trẻ. Nếu còn lúng túng, mẹ hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia nhi khoa về vấn đề này để chọn lựa được sản phẩm làm sạch phù hợp nhất.

- Sử dụng nước muối sinh lý

Nhiều người cho rằng nước muối sinh lý là an toàn nhất vì chúng hay được dùng trong y khoa để truyền dịch, rửa các ổ nhiễm trùng áp-xe trong cơ thể. Vệ sinh vùng tã cho trẻ bằng nước sạch không khác biệt so với sử dụng nước muối sinh lý. Do đó, không cần thiết phải sử dụng nước muối sinh lý để vệ sinh cho trẻ, vì điều này gây lãng phí, tốn kém và phiền phức.

- Sử dụng nước chè, lá trầu không để rửa vùng kín cho trẻ

Bác sĩ Nguyễn Trần Ngọc Huyền bày tỏ: “Lá chè và trầu không đều có tính kháng khuẩn. Tuy nhiên việc sử dụng nước chè xanh, trầu không để tắm cho trẻ vẫn chưa có sự đồng thuận của các nhà thực hành lâm sàng da liễu tại Việt Nam cũng như thế giới. Do đó, bác sĩ khuyến cáo không nên sử dụng”. Ngoài ra với tình trạng môi trường ô nhiễm như hiện nay, việc tìm ra loại lá sạch, không có hóa chất trừ sâu, mua về rồi pha ra nấu đúng cách, đúng tỷ lệ cũng là vấn đề nan giải với nhiều bậc cha mẹ. Làn da của trẻ sơ sinh quá mong manh để thử nghiệm những phương pháp tiềm ẩn rủi ro như vậy.

- Rửa cho con nhiều lần trong ngày, đặc biệt rửa vùng kín với nước nóng

Theo Giảng viên bộ môn Da Liễu trường Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Khoa Lâm sàng 2 - Bệnh viện Da Liễu TP HCM, Chỉ nên sử dụng nước sạch, mát để vệ sinh vùng sinh dục cho trẻ và có thể tắm 1-2 lần/ ngày với các dung dịch làm sạch dịu nhẹ. Tuy nhiên, việc vệ sinh bằng nước sạch cũng nên hạn chế số lần, không nên rửa vùng sinh dục quá nhiều lần cho trẻ dù bằng nước sạch,. Vì điều này cũng gây mất hàng rào lipid tự nhiên trên da, thay đổi các đặc tính sinh học và vật lý trên da khiến da trẻ trở nên dễ kích ứng hơn. Vệ sinh cũng như tắm cho trẻ, chỉ nên sử dụng nước ấm rất nhẹ hoặc nước mát, không nên sử dụng nước quá nóng cho dù người lớn cảm thấy với nhiệt độ này khi tắm lại dễ chịu.

3. Lời khuyên khi vệ sinh vùng kín cho trẻ

- Vệ sinh vùng kín nhẹ nhàng mỗi lần tắm rửa bằng các dung dịch làm sạch phù hợp.

- Không rửa quá nhiều lần, không rửa nước nóng, không rửa nước muối.

- Không vệ sinh bên trong, không cố gắng rửa sạch toàn bộ các chất nhờn ở các nếp kẽ vùng âm hộ bé gái, không kéo tuột da quy đầu của bé trai để rửa thật sạch

- Không nên sử dụng khăn ướt đóng sẵn

- Khi dính phân, nên rửa dưới nước sạch hơn là lau chùi bằng khăn ướt, vì động tác chùi cũng khiến da trẻ bị tổn thương

- Thoa một lớp mỏng kem dưỡng ẩm vùng mông và sinh dục ngay sau mỗi lần tắm rửa đối với các bé còn dùng tã

- Lựa chọn tã thấm hút cao, thông thoáng

- Mẹ không nên tùy ý thoa các kem dưỡng hoặc thuốc mà không có chỉ định của bác sĩ.