Những lý do đằng sau việc nói dối rất khác nhau. Một số là do tưởng tượng, một số là do so sánh, và một số là do bắt chước...

Trẻ con nói dối là chuyện bình thường

Trong nhiều trường hợp, trẻ nói dối là hiện tượng bình thường và là dấu hiệu quan trọng của trí tưởng tượng phát triển tốt.

Viện nghiên cứu trẻ em của Đại học Toronto ở Canada đã tiến hành một thử nghiệm và nhận thấy nói dối là một giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển trí tuệ của trẻ.

Kết quả nghiên cứu cho thấy: ở tuổi 2, 20% trẻ nói dối; ở tuổi 3, con số này đạt 50%; ở tuổi 4, tỷ lệ này là gần 90%; đạt đến đỉnh điểm và hầu hết trẻ em đều nói dối;

Đến năm 16 tuổi, số trẻ nói dối giảm xuống còn 70%. Vì vậy, các bậc cha mẹ không cần phải lo lắng quá nhiều mà nên nắm bắt cơ hội để hướng dẫn con một cách chính xác.

Các nhà nghiên cứu tin rằng việc nói dối khi còn nhỏ không có nghĩa là đứa trẻ có vấn đề về đạo đức, cũng không có nghĩa là đứa trẻ sẽ trở thành kẻ nói dối trong tương lai.

Ngoài ra, những đứa trẻ hay nói dối có xu hướng có khả năng nhận thức cao hơn, điều này cho phép chúng khiến những lời nói dối của mình nghe có vẻ chân thực và đáng tin hơn.

Khi trí óc trưởng thành, thanh thiếu niên bắt đầu học hỏi từ người lớn và sử dụng những “lời nói dối” để tránh làm tổn thương cảm xúc của người khác.

Nói dối là sự phát triển khả năng tư duy

Cha mẹ đặt ra những nội quy, trật tự mà con cái phải tuân theo trong học tập và cuộc sống. Từ góc độ logic, điều này cho phép trẻ hiểu được mối quan hệ giữa các quy tắc và hậu quả.

Khi trẻ vi phạm trật tự, quy tắc, sợ bị cha mẹ phát hiện và chịu trách nhiệm, chúng mong che giấu việc mình đã làm bằng những lời nói dối, và cha mẹ không thể nhìn thấu hết những lời nói dối của con mình.

Nói dối là sự phát triển khả năng tránh rủi ro

Từ góc độ động cơ nói dối, hầu hết trẻ em nói dối để bảo vệ bản thân, chẳng hạn như để tránh bị trừng phạt hoặc để đạt được lợi ích nào đó. Đây không phải là một thói quen tốt và cha mẹ cần phải sửa nó.

Nhưng cha mẹ cũng có thể sử dụng điều này để cung cấp cho con mình một số giáo dục đặc biệt để tránh nguy hiểm, chẳng hạn như cách nói dối để bảo vệ bản thân khi gặp người xấu.

Nói dối là sự phát triển khả năng trong việc ứng xử với người khác

Nhiều khi trẻ nói dối để làm hài lòng người khác. Có thể nói đây là một kiểu nói dối biểu hiện của trí tuệ cảm xúc.

Điều quan trọng cần lưu ý là nếu đây là hành vi thường xuyên của trẻ thì trẻ có xu hướng hòa nhập xã hội quá mức và cha mẹ nên suy nghĩ xem liệu họ có đang ép buộc con mình quá nhiều hay không.

Phát triển khả năng nhận thức xã hội

Khi trẻ nói dối, điều đó cho thấy chúng đã đo lường hành vi của mình theo những tiêu chuẩn xã hội nhất định. Chỉ là khi làm một việc gì đó, trẻ đi chệch khỏi quy chuẩn do khả năng tự giác còn hạn chế và không làm chủ được bản thân.

Tuy nhiên, trẻ sợ hậu quả nên nói dối để che đậy lỗi lầm của mình. Vì vậy, cha mẹ nên cho con một khoảng thời gian để thích nghi.

Khi cha mẹ phát hiện con mình nói dối, họ không cần quá lo lắng mà có thể giáo dục con mình theo nhiều cách khác nhau tùy theo độ tuổi khác nhau.

1 đến 3 tuổi: Không nên mắng mỏ mà phải kiên nhẫn, phân tích đúng sai cho con hiểu.

3 đến 5 tuổi: Cùng theo dõi suy nghĩ và tưởng tượng của trẻ. Trẻ ở độ tuổi này thường không thể phân biệt được sự khác biệt giữa thực tế và trí tưởng tượng.

5 đến 12 tuổi: Chìa khóa là tìm ra nguyên nhân nói dối và cùng trẻ vượt qua khó khăn.

Đằng sau những lời nói dối của một đứa trẻ là những yêu cầu, hy vọng và nỗi sợ hãi khiến chúng không dám nói ra.

Nếu cha mẹ lắng nghe kỹ lời nói dối của con và tìm hiểu kỹ tâm lý của con thì có thể hiểu được suy nghĩ thực sự bên trong của con, từ đó sử dụng những thông tin chân thực thu được từ lời nói dối để giúp con giải quyết vấn đề.