Amy Morin là một nhà trị liệu tâm lý và giảng viên tại Đại học Northeastern (Hoa Kỳ), tác giả cuốn sách “13 điều cha mẹ khôn ngoan không nên làm”, nói rằng số đông cha mẹ hiện nay tham gia vào các chiến lược mà họ tin rằng sẽ xây dựng sự tự tin cho con cái họ.

Nhưng một số chiến lược đó có thể phản tác dụng, tạo ra vòng lẩn quẩn khiến trẻ phải vật lộn để cảm thấy hài lòng về bản thân.

Dưới đây là 7 sai lầm lớn nhất của cha mẹ làm mất đi sự tự tin của trẻ:

Để trẻ trốn tránh trách nhiệm

Bạn có thể nghĩ việc nhà là gánh nặng cho con, làm tăng mức độ căng thẳng của con, nhưng thực tế, dọn dẹp nhà cửa sẽ giúp chúng trở thành những công dân có trách nhiệm hơn.

Cho dù bạn yêu cầu con giặt giũ hay đổ rác, trách nhiệm chính là cơ hội để con thấy mình có năng lực.

Ngăn ngừa trẻ phạm sai lầm

Thật khó khăn khi chứng kiến con bạn thất bại, bị từ chối hoặc làm hỏng việc gì đó. Khi điều này xảy ra, rất nhiều bậc cha mẹ lao vào để cứu những đứa trẻ trước khi chúng ngã xuống. Nhưng việc ngăn cản trẻ phạm sai lầm sẽ cướp đi cơ hội học cách phục hồi của chúng.

Cho dù con bạn quên giày trước một trận bóng lớn hay trả lời sai một số câu hỏi trong bài kiểm tra toán, thì sai lầm có thể là người thầy vĩ đại nhất trong cuộc đời.

Mỗi một lần sai là một cơ hội để trẻ xây dựng sức mạnh tinh thần cần thiết để lần sau làm tốt hơn.

Bảo vệ cảm xúc của trẻ

Thật dễ hiểu khi bạn an ủi con những lúc con buồn hoặc xoa dịu mỗi khi con tức giận. Nhưng cách chúng ta phản ứng với cảm xúc của con có tác động lớn đến sự phát triển trí tuệ cảm xúc và lòng tự trọng của chúng.

Thay vào đó, hãy giúp con xác định điều gì kích hoạt cảm xúc của chúng và dạy chúng cách tự điều chỉnh. Cung cấp cho con một số kinh nghiệm giúp giải thích cảm giác của con, để con dễ dàng đối phó với những cảm xúc đó theo cách phù hợp với hoàn cảnh trong tương lai.

Chấp nhận tâm lý nạn nhân

Nói những câu như “chúng ta không thể mua giày mới như những đứa trẻ khác vì chúng ta xuất thân từ gia đình nghèo” sẽ củng cố cho con rằng hầu hết các hoàn cảnh trong cuộc sống đều nằm ngoài tầm kiểm soát của chúng. Điều này vô tình khiến con suy giảm ý chí phấn đấu.

Thay vì phóng đại nỗi bất hạnh của con, hãy khuyến khích chúng thực hiện hành động tích cực (ví dụ: mở quầy bán nước chanh để chúng có thể tiết kiệm để mua những thứ chúng muốn hoặc cần). Những đứa trẻ nhận ra lựa chọn của mình trong cuộc sống sẽ cảm thấy tự tin hơn vào khả năng tạo ra một tương lai tốt đẹp hơn cho chính mình.

Bảo vệ con quá mức

Giữ con trong một bong bóng bảo vệ sẽ giúp bạn bớt lo lắng. Nhưng giữ cho chúng cách ly khỏi những thách thức sẽ kìm hãm sự phát triển của chúng. Cha mẹ hãy xem mình như một người hướng dẫn, không phải là một người bảo vệ.

Cho phép con bạn trải nghiệm cuộc sống tức là bạn cho con cơ hội để có được sự tự tin vào khả năng đối phó với bất cứ điều gì xảy ra trong cuộc sống.

Mong đợi sự hoàn hảo

Cha mẹ đặt kỳ vọng vào con là điều bình thường, nhưng kỳ vọng quá nhiều sẽ gây ra hậu quả. Khi những đứa trẻ cảm thấy quá áp lực, chúng thậm chí có thể không buồn cố gắng hoặc cảm thấy như thể chúng sẽ không bao giờ làm hài lòng được cha mẹ.

Thay vào đó, bạn hãy đưa ra những kỳ vọng rõ ràng về lâu dài và đặt ra các mốc quan trọng trên hành trình của con. Ví dụ, vào đại học là một kỳ vọng dài hạn, vì vậy hãy giúp con tạo ra các mục tiêu ngắn hạn trong suốt chặng đường (ví dụ: đạt điểm cao, làm bài tập về nhà, đọc sách).

Kỷ luật thay vì trừng phạt

Trẻ em cần biết rằng một số hành động dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Nhưng có một sự khác biệt lớn giữa kỷ luật và trừng phạt. Những đứa trẻ có kỷ luật sẽ nghĩ: “Mình đã lựa chọn sai". Những đứa trẻ bị trừng phạt nghĩ: “Mình là người xấu".

Nói cách khác, kỷ luật giúp con bạn tự tin rằng chúng có thể đưa ra những lựa chọn thông minh hơn, lành mạnh hơn trong tương lai, trong khi hình phạt khiến chúng nghĩ rằng chúng không thể làm tốt hơn được nữa.