Thước đo sự phát triển trí não của trẻ
Não trẻ khi mới sinh phát triển không ngừng, đặc biệt là các bộ phận điều khiển 4 chức năng then chốt: trí thông minh, vận động, cảm xúc và giao tiếp.
Chính vì thế, các tương tác khoa học cùng chế độ dinh dưỡng phù hợp sẽ giúp trẻ phát triển trí não tốt hơn qua việc phát triển toàn diện cả 4 khía cạnh này.
Đánh giá sự phát triển trí não tốt hơn của trẻ
Giải thích về vấn đề này, Tiến sĩ tâm lý Nguyễn Minh Anh cho biết: “Sự phát triển của não trẻ được đo lường qua việc trẻ thể hiện khả năng trong 4 khía cạnh then chốt: trí thông minh, vận động, cảm xúc và giao tiếp. Mỗi giai đoạn, trẻ phải thể hiện được các kĩ năng nhất định, và đây chính là thước đo giúp phụ huynh theo dõi và đánh giá sự phát triển trí não tốt hơn của trẻ".
Trí thông minh: liên quan đến quá trình suy nghĩ, tư duy và tiếp nhận, xâu chuỗi các thông tin, xử lý tình huống của trẻ. Trẻ từ 6 tháng đến dưới 1 tuổi phải thực hiện được các hành động như: nhận biết hình dáng đồ chơi, gương mặt người thân, tên gọi thường ngày…
Vận động: chuỗi hoạt động của cơ thể bao gồm sự phối hợp vận động của các bộ phận và quá trình điều khiển của não bộ. Trẻ từ 6 tháng đến 9 tháng có thể chuyển tư thế từ ngồi sang lẫy hoặc bò, đứng chập chững với sự trợ giúp và cử động các ngón tay.
Cảm xúc: liên quan đến sự tương tác như mỉm cười, chơi trò chơi, bắt chước và nhận biết cảm xúc người khác. Trẻ được 6 tháng có thể cảm nhận được tình cảm của cha mẹ và cũng thể hiện tình cảm của mình nhiều hơn.
Giao tiếp: liên quan đến việc sử dụng ngôn ngữ, tương tác với người khác. Trẻ từ 12 đến 18 tháng cần được tập nói những câu đơn giản, có thể bắt chước câu nói của người lớn...
Phát triển toàn diện 4 khía cạnh then chốt của trí não trẻ
Để trẻ đạt được sự phát triển trí não tốt hơn qua việc phát triển toàn diện 4 khía cạnh then chốt, phụ huynh cần quan tâm hai yếu tố cốt lõi là giáo dục và dinh dưỡng.
Về giáo dục, Tiến sĩ tâm lý Minh Anh giải thích: “Trẻ cần các tương tác não bộ và kích thích giác quan để não tạo ra các liên kết dây thần kinh, tăng cường khả năng tiếp nhận và xử lí thông tin. Việc tương tác với bé bằng những bài tập phù hợp sẽ giúp bé tối đa hóa khả năng học hỏi, phát triển toàn diện bốn khía cạnh then chốt này. Bé sẽ đạt được các kĩ năng sớm hơn, nhiều hơn nếu được luyện tập đúng mức độ và khoa học”.
Về dinh dưỡng, đây chính là “chìa khóa then chốt” giúp trẻ phát triển toàn diện 4 khía cạnh quan trọng của sự phát triển trí não tốt hơn. Bác sĩ Nguyễn Thị Thu Hậu, trưởng khoa dinh dưỡng bệnh viện Nhi Đồng 2 nhận định: “Để não hoạt động tốt, điều khiển cả 4 chức năng then chốt, bé phải được cung cấp đầy đủ các dưỡng chất quan trọng như DHA, sắt, choline, kẽm, các vitamin B. Rất nhiều nghiên cứu đã khẳng định các axit béo DHA, ARA đóng vai trò quan trọng trong cấu trúc não bộ, giúp liên kết các tế bào thần kinh, làm cho hệ thần kinh hoạt động thống nhất và hoàn thiện.”
Nhấn mạnh vai trò quan trọng của DHA đối với sự phát triển trí não tốt hơn, bác sĩ Thu Hậu giải thích thêm: “Theo khuyến nghị của FAO/WHO, trẻ dưới 1 tuổi cần bổ sung đúng 17mg DHA/100 kcal và trẻ trên 1 tuổi cần bổ sung đúng 75 mg DHA mỗi ngày. Các nghiên cứu nhũ nhi đã chứng minh trẻ bổ sung đúng hàm lượng DHA có thể phát triển trí não tốt hơn thông qua việc phát triển toàn diện cả 4 khía cạnh then chốt: trí thông minh, vận động, cảm xúc và giao tiếp.”