Cúm là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp nguy hiểm đối với trẻ nhỏ. Bệnh có khả năng lây nhiễm cao, dễ gây ra đại dịch lớn nhưng bệnh có thể dự phòng trước nếu tiêm vắc-xin cúm đúng lịch. Tuy nhiên nhiều phụ huynh thắc mắc tại sao vắc-xin cúm lại phải nhắc lại mỗi năm một lần.

Vì sao trẻ em rất dễ mắc cúm?

Cúm là một loại bệnh truyền nhiễm cấp tính do các loại virus (virus cúm A, B, C) gây ra. Bệnh có thể lây qua đường hô hấp hoặc từ nước bọt hay dịch cổ từ người này sang người khác hoặc từ gia cầm sang người. Bệnh cúm có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi và thường xảy ra vào những đợt giao mùa, thời tiết thay đổi.

Đối tượng người già, bà bầu, trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh rất dễ mắc cúm bởi đề kháng và hệ miễn dịch yếu. Nếu hệ thống miễn dịch của con người không đủ sức ngăn chặn, các virus này sẽ đi vào máu, thâm nhập vào các cơ quan của cơ thể và bắt đầu phá hủy dần.

Tại sao trẻ không miễn dịch được với bệnh cúm?

Đặc trưng của virus cúm là khả năng biến đổi theo thời gian. Sự thay đổi này khiến chúng có thể thoát khỏi sự kiểm soát của hệ miễn dịch trong cơ thể. Vì thế, miễn dịch với bệnh cúm được tạo ra không thể tồn tại kéo dài trong suốt đời người. Khi một cá thể bị nhiễm virus cúm, kháng thể chống lại virus sẽ được cơ thể tạo ra một cách đặc hiệu. 

Khi virus thay đổi trong việc biểu hiện các kháng nguyên trên bề mặt, kháng thể đã sản xuất trước đó không còn khả năng nhận diện được loại virus mới này, từ đó hệ miễn dịch không bảo vệ được cơ thể trước bệnh cúm. Tuy nhiên, những kháng thể này vẫn còn khả năng bảo vệ một phần trước những chủng virus mới.

Lý do trẻ cần được tiêm nhắc lại vắc-xin cúm hàng năm là gì?

Cúm thường xuất hiện nhiều vào thời điểm giao mùa thu đông, đông xuân... Đây là bệnh lý xảy ra dễ gây các biến chứng nghiêm trọng. Virus gây bệnh cúm thường xuyên thay đổi đặc điểm các kháng nguyên trình diện. Đây là nguyên nhân chính của việc cần tiêm nhắc lại vắc-xin cúm hàng năm. 

Vắc-xin cúm được sản xuất trên thị trường có thành phần luôn thay đổi để phù hợp với sự xuất hiện của những chủng virus mới xuất hiện trên lâm sàng. Bên cạnh đó, kháng thể chống lại virus cúm do cơ thể sản xuất ra có thời gian tồn tại không quá 1 năm. Vì thế để đảm bảo hàm lượng kháng thể đủ để bảo vệ cơ thể, việc tiêm nhắc lại vắc-xin cúm hàng năm là điều cần thiết.

Điều này không chỉ áp dụng với trẻ mà còn cả người lớn.

Trẻ cần được tiêm vắc-xin cúm vào thời điểm nào?

Mỗi năm, trẻ nên được nhắc lại vắc-xin cúm 1 lần. Đây là biện pháp an toàn giúp phòng chống bệnh cúm và các bệnh lây qua đường hô hấp. Em bé đã được chích ngừa có tỉ lệ mắc bệnh cúm thấp hơn, nếu bị mắc các triệu chứng và ảnh hưởng cũng sẽ nhẹ hơn so với những người không chích ngừa.

Thông thường, trẻ nhỏ và cả người lớn sẽ được tiêm vắc-xin trước khi đến mùa cúm hàng năm. Vắc-xin năm sau sẽ được Tổ chức Y tế Thế giới dự đoán và sản xuất phù hợp với sự biến đổi của virus trong thời gian đó. Đặc biệt, nên chích ngừa sớm nhất có thể khi có vắc-xin của năm đó.

Đối với trẻ nhỏ từ 6 - 35 tháng tuổi khi tiêm những mũi vắc-xin đầu tiên, thì thời gian tiêm mũi đầu tiên với mũi thứ 2 là cách nhau 4 tuần, liều lượng mũi đầu tiên là 0,25ml.

Các loại vắc-xin tiêm phòng cúm cho trẻ

Hiện nay, có 2 loại vắc-xin phòng cúm được sử dụng tại Việt Nam gồm: Vaxigrip (Pháp) và Influvac (Hà Lan). Lịch tiêm phòng cúm cho trẻ chi tiết như sau:

Những trẻ nào không nên tiêm phòng cúm?

Dù mang lại hiệu quả phòng bệnh tốt nhưng một số trường hợp sau không nên tiêm phòng cúm:

- Bé nhỏ hơn 6 tháng tuổi. 

- Trẻ từng có các phản ứng nghiêm trọng với vắc-xin cúm trong quá khứ. 

- Trẻ không khỏe hoặc bị sốt.