Một người mẹ trẻ lo lắng khi phát hiện vòng đầu của em bé mới sinh có kích thước hơi nhỏ. Những lời lẩm bẩm của bà nội "đầu nhỏ là không thông minh đâu con ơi", càng khiến cô thêm hoang mang. Trong đêm khuya, cô đã lục tìm sách vở về nuôi dạy trẻ để tìm hiểu thêm. Cuối cùng, cô thở phào nhẹ nhõm khi biết rằng kích thước vòng đầu không phải là yếu tố quyết định trí thông minh của trẻ.

Bác sĩ nói một câu mà cô ấy nhớ mãi: "Đừng chỉ nhìn vào vòng đầu. Trẻ thông minh hay không còn có những 'mật mã sức khỏe' khác đáng tin hơn nhiều".

Vòng đầu không nói lên chỉ số IQ

Kích thước vòng đầu cũng như chiều cao, cân nặng, quan trọng là nằm trong ngưỡng bình thường, không phải cứ đầu càng to càng thông minh.

Chỉ số vòng đầu chuẩn cho trẻ 0–6 tuổi (tham khảo):

- Sơ sinh: khoảng 34cm (như một trái dưa lưới nhỏ)

- 6 tháng: khoảng 43cm (gần bằng 2/3 đầu người lớn)

- 12 tháng: khoảng 46cm (tăng trưởng chậm lại)

Theo các chuyên gia, nếu vòng đầu của trẻ nhỏ lệch dưới chuẩn 3cm, cha mẹ không cần quá lo lắng. Điều quan trọng là vòng đầu cần tăng trưởng đều và ổn định. Ngược lại, nếu vòng đầu tăng quá nhanh hoặc quá chậm, đây có thể là dấu hiệu của những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tràn dịch não hoặc chậm phát triển.

Để đo vòng đầu một cách chính xác, hãy sử dụng thước dây mềm. Đo từ đuôi lông mày vòng ra phía sau đến điểm phồng nhất của đầu. Việc đo sai có thể dẫn đến những lo lắng không cần thiết cho phụ huynh.

Các nghiên cứu khoa học hiện nay đã chỉ ra rằng, đầu tròn mang lại nhiều lợi ích vượt trội. Cụ thể, đầu tròn giúp phân tán lực va chạm tốt hơn, tương tự như chức năng của một chiếc nón bảo hiểm tự nhiên, bảo vệ não bộ của trẻ. Hơn nữa, hình dạng này cũng tạo điều kiện cho hộp sọ phát triển đều, từ đó giúp não bộ có không gian phát triển tối ưu.

Về mặt thẩm mỹ, đầu tròn không chỉ khiến trẻ trở nên xinh xắn, dễ thương mà còn thuận tiện cho việc tạo kiểu tóc hay đội băng đô.

Để giúp trẻ có được hình dạng đầu tròn đẹp, các bậc phụ huynh nên lưu ý những điều sau:

- Tránh để trẻ nằm ngửa quá nhiều.

- Tập cho trẻ nằm nghiêng luân phiên.

- Tăng cường thời gian trẻ nằm sấp mỗi ngày.

Những biện pháp này sẽ góp phần hỗ trợ sự phát triển hình dạng đầu của trẻ một cách tốt nhất.

Biết ngẩng đầu sớm – dấu hiệu não phát triển

Việc bé ngẩng đầu sớm là dấu hiệu vận động lớn và phát triển thần kinh cực quan trọng.

Cột mốc phát triển:

- 1 tháng: bé có thể ngẩng nhẹ đầu như chim cánh cụt

- 3 tháng: ngẩng đầu 90 độ, mắt linh hoạt theo dõi xung quanh

- 4 tháng: khi bế đứng, đầu không còn lắc lư, bắt đầu tò mò quan sát thế giới

Theo các chuyên gia, nếu đến 3 tháng tuổi mà bé vẫn chưa thể ngẩng đầu, cha mẹ không nên quá lo lắng. Tuy nhiên, cần kiểm tra một số yếu tố sau:

- Bé có được tập nằm sấp ít nhất 30 phút mỗi ngày không?

- Có thường xuyên kích thích bé quay đầu theo các đồ vật hoặc âm thanh không?

- Khi bế bé, cha mẹ có giữ đúng tư thế và hỗ trợ cổ, lưng cho bé hay không?

Việc chú ý đến những điều này sẽ giúp bé phát triển tốt hơn.

Ngoài ra, thóp hay còn gọi là điểm mềm trên đầu trẻ sơ sinh, thường sẽ đóng lại trong khoảng thời gian từ 12 đến 18 tháng tuổi. Nếu thóp đóng trước 6 tháng, trẻ có nguy cơ gặp phải vấn đề về phát triển não bộ. Ngược lại, nếu thóp vẫn chưa đóng sau 2 tuổi, cha mẹ nên đưa trẻ đi kiểm tra để loại trừ khả năng thiếu canxi hoặc các bệnh lý khác.

Nhiều người lo ngại rằng thóp dễ bị tổn thương, tuy nhiên, thực tế cho thấy thóp không dễ bị ảnh hưởng như nhiều người nghĩ. Cha mẹ hoàn toàn có thể chạm nhẹ hoặc vệ sinh nhẹ nhàng khi gội đầu cho trẻ mà không cần quá lo lắng.

Tóm lại, cha mẹ cần có cái nhìn thông thái xoay quanh kích thước vòng đầu của trẻ, không nên vội vàng tin vào những lời nói thiếu căn cứ khoa học.