Cô Lý (38 tuổi) ở Trung Quốc vừa mới sinh con trai, nhưng khi bác sĩ bế em bé ra ngoài và nói bé chỉ nặng có 2,5kg thì mẹ chồng của cô lập tức biến sắc. Bà tỏ thái độ khó chịu khi biết cháu trai của mình nhẹ cân như vậy.

Trong thời gian cô Lý ở cữ, mẹ chồng thường xuyên càu nhàu việc cô ăn uống không điều độ nên con sinh ra mới bị nhẹ cân, còn phàn nàn lớn lên có thể thằng bé không được khỏe mạnh, thông minh như bao đứa trẻ khác. Nghe những lời như vậy, cô Lý không chịu nổi nên đã cãi nhau với mẹ chồng.

Có lẽ trường hợp của cô Lý cũng là điều mà nhiều chị em gặp phải. Không biết từ bao giờ cân nặng của trẻ sơ sinh lại trở thành đề tài bàn tán của mọi người. Đối với trẻ sơ sinh thì đâu là mức cân nặng phù hợp nhất?

Cân nặng của trẻ sơ sinh bao nhiêu mới là phù hợp?

Khi trẻ mới chào đời, bên cạnh sức khỏe thì cân nặng là chủ đề được mọi người quan tâm nhiều nhất. Nếu đứa trẻ sinh ra mập mạp, trắng trẻo, bụ bẫm thì gia đình cảm thấy rất tự hào. Đặc biệt, những đứa trẻ càng nặng ký thì càng được ông bà thích.

Trên thực tế, cân nặng của trẻ sơ sinh là chỉ số quan trọng để bác sĩ đánh giá tình trạng sức khỏe. Trẻ sơ sinh nặng 2,5–3kg được xem là bình thường, vượt quá 4kg là thừa cân, dưới 2,5kg là nhẹ cân, dưới 1,5kg thuộc dạng sinh non cực nhẹ cân (cần sống trong lồng ấp).

Ngoài ra, khi em bé chào đời, việc khám sức khỏe định kỳ cũng rất quan trọng, thường là ở tháng thứ 1, tháng thứ 3 và tháng thứ 6. Bác sĩ sẽ dựa trên cân nặng, chiều cao tương ứng với từng tháng tuổi để đánh giá bé có phát triển bình thường hay không. Nếu kết quả kiểm tra không nằm trong phạm vi bình thường, điều đó cho thấy bé có vấn đề với việc bú sữa, cần được người mẹ chú ý nhiều hơn.

Cân nặng của trẻ sơ sinh càng nặng thì càng thông minh?

Theo quan niệm của nhiều người lớn tuổi, cân nặng của trẻ sơ sinh càng nặng thì trẻ càng phát triển tốt, khỏe mạnh và thông minh. Thực hư điều này có đúng không?

Trên thực tế, đây là một hiểu lầm lớn, mặc dù cân nặng của trẻ sơ sinh có liên quan gián tiếp tới sức khỏe, nhưng khi xét tới mối liên quan với chỉ số IQ thì không thể đánh đồng cả 2.

Cân nặng của em bé được bác sĩ rất coi trọng, đặc biệt là trước khi sinh, bởi điều này ảnh hưởng trực tiếp tới việc sinh mổ hay sinh thường.

Nếu thai nhi quá lớn, rất khó để sinh thường. Ngay cả khi đứa trẻ được sinh ra một cách thuận lợi, nó cũng có thể để lại những tổn thương nhất định cho người mẹ như tình trạng bị rách âm đạo, rách tầng sinh môn.

Hơn nữa, nếu thai nhi bị thừa cân rất dễ rơi vào trường hợp bị thiếu oxy, đe dọa tới hệ thần kinh, sự phát triển trí tuệ và cả tính mạng cả trẻ.

Vậy cân nặng của trẻ sơ sinh không liên quan gì đến chỉ số IQ?

Trường Đại học Harvard, Mỹ đã thực hiện một nghiên cứu về cân nặng của trẻ sơ sinh và chỉ số IQ. Thông qua các khảo sát theo dõi những đứa trẻ sinh ra cùng thời điểm, kết quả cho thấy những trẻ có IQ cao hầu hết được sinh ra nặng khoảng 3,25kg.

Các nhà nghiên cứu giải thích rằng, trẻ có cân nặng này thường ở trong trạng thái khỏe mạnh hơn những đứa trẻ khác, não bộ cũng phát triển tốt nhất nên nhìn chung sẽ thông minh hơn.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là những trẻ có cân nặng thấp hơn hoặc cao hơn 3,25kg sẽ không thông minh. Cân nặng của trẻ sơ sinh càng gần 3,25kg thì khả năng khi lớn lên trẻ sẽ có IQ cao hơn. Trong khi đó, những trẻ có cân nặng cao hoặc thấp hơn con số này có thể đối diện với nhiều khả năng mắc bệnh.

Yếu tố nào liên quan đến cân nặng của trẻ sơ sinh?

Bác sĩ thường khuyên mẹ bầu nên kiểm soát cân nặng của mình để em bé được sinh ra khỏe mạnh. Cân nặng của trẻ sơ sinh thường bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố dưới đây:

- Di truyền

Vóc dáng của trẻ bị ảnh hưởng bởi gen của cha mẹ. Nếu cha mẹ cao to, vạm vỡ, con cái sinh ra có thể nặng cân hơn rất nhiều.

Trường Đại học Oxford và Đại học Cambridge đã nghiên cứu về chủ đề có liên quan này. Họ đã tiến hành nghiên cứu lâm sàng trên 156.000 người, sau khi phân tích dữ liệu, họ phát hiện ra một trong những lý do khiến cân nặng của trẻ sơ sinh khác nhau là do di truyền, chiếm 1/6 tổng các yếu tố.

Cuối cùng, họ kết luận yếu tố di truyền có ảnh hưởng tới cân nặng của trẻ sơ sinh, đặc biệt là gen di truyền từ người mẹ có tác động nhiều hơn.

Ngoài ra, kết quả nghiên cứu của Trung tâm Y tế Đại học Washington, Mỹ cũng cho thấy di truyền có thể ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ sơ sinh, chiếm tới 51%.

- Chế độ ăn uống khi mang thai

Chế độ ăn uống của bà bầu cũng ảnh hưởng gián tiếp đến cân nặng của trẻ sơ sinh. Đặc biệt trong 3 tháng giữa của thai kỳ, đây là lúc thai nhi phát triển nhanh nhất, nếu bà bầu không kiểm soát chế độ ăn uống sẽ dễ dẫn tới tình trạng thừa dinh dưỡng, thai nhi bị thừa cân.

- Thói quen sinh hoạt khi mang thai

Ngoài các yếu tố di truyền và chế độ ăn uống, thói quen sinh hoạt khi mang thai cũng có thể ảnh hưởng đến cân nặng của trẻ sơ sinh, chẳng hạn như hút thuốc, uống rượu, dùng thuốc kháng sinh, thức khuya…

Những thói quen xấu này sẽ ảnh hưởng đến quá trình hấp thụ chất dinh dưỡng của thai nhi, từ đó cân nặng cũng bị ảnh hưởng theo.

Các nghiên cứu trước đây đã chỉ ra rằng, phụ nữ hút thuốc trong thời gian dài khi mang thai có nhiều khả năng sinh con bị nhẹ cân.

Tóm lại, cân nặng của trẻ sơ sinh không hoàn toàn phản ánh IQ, chỉ cần con cái sinh ra khỏe mạnh, nằm trong mức bình thường là được.