Trẻ có các vấn đề tâm lý, chán học, mê game: Cha mẹ nên làm gì?
Thời gian qua, dịch bệnh xảy ra đã làm thay đổi nhiều thói quen ở trẻ, trong đó, vấn đề tâm lý trẻ em đang khiến nhiều bậc cha mẹ đau đầu.
Trong hoàn cảnh dịch bệnh kéo dài, một số trẻ em ít nhiều gặp phải vấn đề trong học tập như thích chơi game, chán học, nhiều phụ huynh cảm thấy lo lắng cho việc học của con mình, không biết phải làm sao. Trong tình huống này, các chuyên gia tâm lý đã đưa ra một số gợi ý về hiện tượng trẻ em chán học, mê game và cách cha mẹ có thể giúp đỡ con cái.
Cha mẹ cần làm gì để giúp trẻ tránh được tình trạng chán học?
Theo các chuyên gia tâm lý, hiện tượng chán học là trường hợp phổ biến và thường xuyên xảy ra trong công tác tư vấn tâm lý cho trẻ em và thanh thiếu niên tại các phòng khám.
Đánh giá chủ quan bề ngoài, trẻ có biểu hiện không thích đi học và ghét việc học, chỉ thích chơi game, nhưng có nhiều lý do bên trong khiến trẻ chán ghét việc học. Một số trẻ sau khi nhập học khó thích nghi với trường học, một số trẻ có sự thay đổi trong mối quan hệ giữa cá nhân với bạn cùng lớp, và một số trẻ có những cảm xúc do mối quan hệ của cha mẹ gây ra, một số trẻ gặp phải nạn bắt nạt học đường, một số trẻ mất tự tin trong học tập, một số trẻ mắc các bệnh tâm thần, tâm lý…
Chúng ta không thể nhất thời cho rằng tất cả đều là vấn đề của trẻ em. Tại thời điểm này, đứa trẻ không phải là một người có vấn đề, mà là một người có vấn đề vướng mắc nhất thời cần được người lớn giúp đỡ. Khi con không thích đến trường, một số phụ huynh không biết phải làm sao nên đã “đi tìm cách chữa” khắp nơi, khi gặp chuyên gia tư vấn tâm lý, đầu tiên họ nhờ “giúp con đi học”. Trên thực tế, vai trò và chức năng của cha mẹ trong trường hợp này là rất quan trọng. Trong công tác tư vấn tâm lý trẻ em và thanh thiếu niên, sự tham gia của cha mẹ có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Nếu đi khám, mỗi tuần một lần chỉ có một giờ tư vấn, và trong một trăm giờ còn lại trong tuần, trẻ em và thanh thiếu niên vẫn sẽ trở lại với môi trường sống của gia đình. Những thay đổi trong môi trường nuôi dạy gia đình có ý nghĩa quyết định đối với việc cải thiện, điều chỉnh tâm lý và hành vi của trẻ em và thanh thiếu niên.
Nhiều bậc cha mẹ khi thấy con có vấn đề về tâm lý đều rất lo lắng, mong con sớm khỏi bệnh, mong chuyên gia tâm lý giúp con khỏi bệnh nhưng lại phớt lờ trách nhiệm, vai trò của mình trong việc giúp đỡ con. Ngay cả khi chuyên gia tư vấn có thể giúp đỡ đứa trẻ, đứa trẻ vẫn sẽ cảm thấy rằng cha mẹ không có khả năng hiểu được nỗi khổ và nỗi đau của chúng.
Đồng thời, trẻ ở giai đoạn này đang trong giai đoạn dậy thì, cũng là giai đoạn nhạy cảm của cuộc đời, vừa cần sự độc lập vừa cần sự hỗ trợ, và giai đoạn xây dựng sự đồng nhất với bản thân, với người khác và với thế giới là giai đoạn những mâu thuẫn nội tâm và những dao động tình cảm diễn ra mạnh mẽ.
Đó cũng là một quá trình tác động chậm rãi, tinh tế trong cuộc sống hàng ngày. Đồng hành cùng con trong giai đoạn này đòi hỏi cha mẹ phải kiên nhẫn và sáng suốt hơn, điều chỉnh và thích nghi với sự trưởng thành và thay đổi của con, đồng thời thúc đẩy sự hình thành và phát triển tính tự lập của con.
Công việc tư vấn tâm lý cho trẻ em và thanh thiếu niên đòi hỏi trẻ em, cha mẹ và chuyên gia tư vấn phải cùng nhau hình thành một liên minh trị liệu, thậm chí tham gia vào công việc ở trường, mục đích là điều chỉnh môi trường gia đình (trường học) bên ngoài và những thay đổi tâm lý bên trong của trẻ để phát huy tác dụng.
Đối với cha mẹ, việc đầu tiên là điều chỉnh tâm lý, sự trưởng thành của trẻ có nhịp điệu và quy luật riêng, khi trẻ gặp phải vấn đề, dù lo lắng đến đâu cũng không thể thay thế sự trưởng thành của trẻ. Hãy điều chỉnh bản thân, làm cha mẹ vững vàng, và tạo cho con một không gian tâm lý ổn định là điều quan trọng đối với trẻ vị thành niên.
Thứ hai là tăng cường hiểu biết về trẻ, bao gồm tình hình học tập của trẻ, giao tiếp của bạn cùng lớp, sở thích và các khía cạnh khác, đồng thời thực sự quan tâm đến trẻ hơn là chỉ quan tâm đến điểm số của trẻ. Giao tiếp với con bằng thái độ không phán xét, không đổ lỗi, điều này không chỉ giúp bạn hiểu con, nắm bắt được tình hình mà còn tăng thêm mối quan hệ giữa cha mẹ và con cái.
Thứ ba là tăng cường học tập, học hỏi từ Internet, sách báo, các khóa học, học cách hiểu tâm lý trẻ, học các phương pháp giao tiếp giữa cha mẹ và con cái hiệu quả hơn, giúp trẻ giải tỏa cảm xúc, đối mặt với khó khăn và tìm ra hướng đi. Nuôi dạy con cái là một quá trình cùng trưởng thành, con cái lớn lên trong quá trình này, cha mẹ cũng lớn lên trong quá trình này.
Đối mặt với các vấn đề một lần nữa, chúng ta phải có khả năng nhìn thấy những khó khăn của trẻ em, tăng cường sự hiểu biết và quan tâm đến trẻ em thông qua cách nuôi dạy con cái một cách có mục tiêu. Để giúp con vượt qua những rào cản về tâm lý có thể mắc phải trong quá trình trưởng thành, cha mẹ chính là người đồng hành quan trọng nhất./.