Câu nói "Trẻ càng bò nhiều, càng thông minh" không chỉ đơn thuần là một nhận định mà còn phản ánh những giá trị khoa học sâu sắc. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng, việc bỏ qua hoặc rút ngắn thời gian bò của trẻ có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển cảm giác, vận động và trí tuệ của trẻ trong tương lai.

Bỏ qua giai đoạn bò, trẻ dễ gặp rối loạn cảm giác

Theo thống kê, trong nhóm trẻ từ 3 đến 13 tuổi, có từ 10% đến 30% trẻ em gặp phải các vấn đề như kém tập trung, thiếu khả năng giữ thăng bằng, phát triển vận động tinh chưa đạt chuẩn, hay thường xuyên cáu gắt và dễ xúc động. Nguyên nhân của những vấn đề này không chỉ xuất phát từ giáo dục hay tâm lý, mà chủ yếu liên quan đến rối loạn cảm giác (cảm giác - vận động). Đặc biệt, hơn 90% trẻ em bị rối loạn cảm giác không trải qua giai đoạn bò hoặc chỉ bò rất ít trong thời kỳ sơ sinh.

Một trường hợp điển hình là con của cô Trần (Trung Quốc), đã bỏ qua hoàn toàn giai đoạn bò và chuyển thẳng từ ngồi sang tập đi. Ban đầu, gia đình cảm thấy tự hào vì cho rằng con mình phát triển nhanh hơn so với các bạn đồng trang lứa. Tuy nhiên, khi lớn lên, bé bắt đầu bộc lộ nhiều vấn đề như dễ té ngã do kém thăng bằng, thao tác chậm khi làm các hoạt động thủ công và phối hợp tay - mắt không tốt. Sau khi được đánh giá chuyên môn, bác sĩ kết luận bé gặp phải tình trạng chậm phát triển cảm giác - vận động, có thể xuất phát từ việc không trải qua giai đoạn tập bò.

Lợi ích của việc tập bò ở trẻ là gì?

Chuyên gia khẳng định rằng, việc tập bò là một bước phát triển vô cùng quan trọng trong những năm đầu đời của trẻ. Hoạt động này không chỉ mang lại lợi ích về thể chất mà còn góp phần vào sự phát triển toàn diện của trẻ.

- Phát triển thăng bằng và cảm nhận không gian

- Rèn luyện sự phối hợp tay – chân – mắt – não

- Tăng cường khả năng cảm nhận môi trường xung quanh

- Kích hoạt đồng bộ các nhóm cơ: ngực, lưng, tay, chân, hông…

- Thúc đẩy khả năng quan sát, phân tích và phản xạ linh hoạt

Thời điểm vàng để bé bắt đầu tập bò là khoảng 7–10 tháng tuổi, đây là giai đoạn não bộ và cơ thể chuẩn bị sẵn sàng cho những vận động độc lập đầu tiên.

Vậy cha mẹ nên làm gì để hỗ trợ bé tập bò hiệu quả?

1. Tạo điều kiện lý tưởng cho bé tập bò

Hãy đảm bảo không gian tập bò rộng rãi, sạch sẽ, an toàn. Nếu bé tập bò trên sàn, nên trải thảm mềm, chống trượt. Nếu bé tập trên giường, hãy dọn gọn đồ đạc, đảm bảo bề mặt bằng phẳng và không quá mềm để bé không bị lún.

Ngoài ra, hạn chế mặc đồ quá dày hoặc chật sẽ giúp bé cử động thoải mái hơn.

2. Dùng đồ chơi và trò chơi để kích thích bé bò

Nhiều trẻ em có khả năng bò nhưng lại thiếu động lực để vận động. Để khuyến khích bé, cha mẹ có thể áp dụng một số phương pháp sau: Đặt đồ chơi yêu thích trước mặt để bé có động lực bò tới. Tương tác cùng bé bằng cách bò cùng, không chỉ tạo niềm vui mà còn khuyến khích bé tham gia.

Ngoài ra, cha mẹ có thể nhẹ nhàng đỡ chân bé, giúp bé lấy đà và đẩy người về phía trước. Những cách này sẽ giúp bé cảm thấy hứng thú và chủ động hơn trong việc học bò.

3. Luôn đảm bảo an toàn

Khi trẻ bắt đầu tập bò, việc đảm bảo an toàn vô cùng quan trọng. Thảm tập cần có độ dày vừa phải, được làm từ chất liệu an toàn và không chứa mùi độc hại. Bên cạnh đó, các vật nhỏ và sắc nhọn xung quanh khu vực tập bò cũng cần được dọn dẹp để tránh nguy hiểm cho trẻ.

Cha mẹ nên luôn theo dõi bé khi tập bò trên giường để ngăn ngừa nguy cơ rơi ngã. Cuối cùng, việc giữ gìn vệ sinh sạch sẽ tại nơi bé bò là cần thiết để tránh nguy cơ nhiễm khuẩn qua tay, chân và miệng.

4. Tập luyện vừa phải, không ép buộc

Tập bò là một hoạt động đơn giản nhưng đòi hỏi nhiều sức lực. Nếu trẻ cảm thấy mệt mỏi, chán nản hoặc khóc, cha mẹ nên cho bé nghỉ ngơi và tiếp tục vào thời điểm khác. Sự kiên nhẫn và động viên từ cha mẹ là rất quan trọng. Hãy ghi nhận từng tiến bộ nhỏ của trẻ, điều này sẽ giúp bé tự tin hơn và hứng thú hơn với việc tập luyện.

Tóm lại, tập bò là một giai đoạn phát triển quan trọng không thể bỏ qua, đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ. Việc để trẻ "đi trước tuổi" không phải lúc nào cũng mang lại lợi ích. Cha mẹ nên để trẻ phát triển theo nhịp sinh học tự nhiên của mình. Cha mẹ hãy nhớ rằng: "Bò càng nhiều, trẻ càng khỏe mạnh và thông minh hơn".