Ấm lòng đêm Hà Nội với ngô, khoai, sắn thơm phức khắp phố phường
Mùa hè, Hà Nội có trà đá, nước mía vỉa hè, ven hồ. Mùa đông, Hà Nội có ngô, khoai, sắn nghi ngút ven những con phố.
Kỷ niệm những mùa đông của thời sinh viên và thời mới đi làm là lang thang những con phố thân thuộc với giới sinh viên nghèo như: Tạ Quang Bửu, Mai Động, Lĩnh Nam, Đồng Tâm, Triều Khúc, Hà Đông, … Những lúc ấy và cả bây giờ vẫn thấy ấm lòng với những bắp ngô nếp nướng, ngô nếp luộc, sắn luộc, bánh sắn, khoai luộc, khoai nướng.
Trước đây, hàng ngô, khoai nướng (luộc) có thể ngồi thỏa mái trên vỉa hè các phố có các trường đại học “đóng đô” gần đó. Nhưng một vài năm trở lại đây, những thứ quà bánh đó được để trên những chiếc xe đẩy lưu động. Mọi thứ có vẻ gọn gàng hơn.
Sắn luộc nghi ngút. Nhưng bây giờ người ta thường làm bánh sắn, ăn thơm thơm, bùi bùi và có vẻ hấp dẫn hơn sắn luộc trước kia (ăn sắn luộc rất dễ bị … nghẹn). Sắn được đồ lên trước, sau đó giã dẻo để làm bánh, rồi nướng lại cho vàng lớp vỏ bên ngoài. Bánh có thêm chút đường, cốt dừa, chút sữa hoặc vani.
Bánh sắn thường được người bán hàng trả lời: 5000 một đôi (5000 đồng được 2 chiếc bánh sắn nướng). Tôi chưa thấy những người bán hàng dong chủ động nói 2500 đồng một cái bao giờ. Và thường cũng ít người mua 1 cái bánh sắn nướng, thường thì mua một đôi trở lên.
Bánh sắn 5.000 2 chiếc.
Ngô nếp có hai loại: một loại bắp to, hạt đều, mẩy là loại ngô lai. Tuy có dẻo đấy nhưng loại ngô này ăn lại không ngọt và không thơm. Một loại ngô nếp nữa là ngô nếp bắp nhỏ, hạt thường không đều lắm. Ngô nếp này nướng ăn thơm, ngọt, dai dai; luộc ăn dẻo, ngọt, thơm. Ngô luộc có thêm đoạn mía bỏ vào thì nước ngô ngon tuyệt.
Ngô nếp loại to là ngôi lai.
Ngô nếp này nhìn không đẹp mắt nhưng ăn lại ngọt, thơm.
Ngô nướng vàng ươm, mềm béo.
Khoai nướng thường là loại khoai mật. Khoai tím, củ nhỏ vừa phải ăn sẽ ngon hơn loại khoai lim, củ to hay khoai mật củ vàng. Nhiều người bán hàng ẩu, luộc những củ khoai to lên trước rồi mới nướng, khoai ăn mất vị. Những người cẩn thận sẽ rửa sạch những củ khoai mật tím nhỏ nhỏ, thon dài và nướng trên than. Củ khoai sẽ chín từ từ, ướp mật vào trong ăn ngọt lạ lùng.
Khoai tím mật, củ không quá to.
Miếng khoai vàng ươm, ngọt lịm.
Cảm giác đi ăn ngô, khoai sắn đã nhất là lúc rét đậm. Ngồi bên bếp than, đợi người bán hàng xoay xoay củ khoai, bắp ngô hoặc tự nướng lấy, thấy thật ấm áp. Má thiếu nữ ngồi cạnh bếp than sẽ ửng hồng một cách duyên dáng.
Thiếu nữ ngồi bên bếp lò mặt ửng hồng.
Khoai, ngô, sắn mùa đông như một nét đẹp văn hóa ẩm thực của Hà Nội. Những thứ đơn giản, nhưng cũng khá cầu kỳ dành cho những ai thích mùa đông Hà Nội.