Điều trị hiếm muộn do buồng trứng đa nang

,
Chia sẻ

Em năm nay 25 tuổi, đã lập gia đình gần hai năm, kinh nguyệt của em thường không đều, không đúng ngày theo chu kỳ kinh trong tháng.

Khi cưới tụi em đã dùng thuốc tránh trai (hiệu Diane-35) một năm, sau đó ngừng không uống nữa. Do sơ suất nên em phải dùng thuốc tránh thai khẩn cấp hai lần (hiệu thuốc thì em không nhớ rõ).

Trong thời gian dùng thuốc thì kinh nguyệt em rất đều (chắc do sự tác động của thuốc). Sau khi ngừng không uống thuốc thì kinh nguyệt em bắt đầu không đều, ba tháng đầu thì bị sai ngày, tiếp theo là hai tháng em không có kinh. Em đã đi bác sĩ khám và chích thuốc điều kinh, sau đó có kinh lại. Bác sĩ hẹn em tái khám khi đã sạch kinh sau bảy ngày để xem kích thước của trứng.

Khi khám lại thì bác sĩ bảo em bị buồng trứng đa nang nhẹ và kích thước trứng không đủ lớn để có thai (12mm). Vợ chồng em đang mong có em bé. Làm sao để cho kích thước trứng lớn lên cho đạt yêu cầu để thụ tinh?

Bạn đọc
 


- Trả lời:

Buồng trứng (BT) đa nang là một vấn đề sức khỏe có thể ảnh hưởng tới chu kỳ kinh nguyệt, khả năng có con, các nội tiết tố, tim mạch và kiểu hình bệnh nhân có tình trạng rậm lông, béo phì). Với biểu hiện điển hình, hội chứng buồng trứng đa nang bao gồm:

- Nồng độ androgen cao. Đây là những nội tiết tố đôi khi được gọi là nội tiết tố nam, mặc dù ở nữ cũng có.

- Chu kỳ kinh không đều, kinh thưa.

- Có nhiều nang nhỏ hiện diện ở cả hai buồng trứng. Các nang này chứa đầy dịch.

Khoảng 1/10 phụ nữ đang trong độ tuổi sinh sản có buồng trứng đa nang. Nó có thể xuất hiện nang trên bé gái. Hội chứng buồng trứng đa nang là một trong các nguyên nhân thường gặp nhất của hiếm muộn nữ.

Nguyên nhân của tình trạng BT đa nang chưa được biết rõ. Có nhiều yếu tố có thể cùng là yếu tố dẫn tới BT đa nang. Yếu tố gen là một yếu tố. Người phụ nữ bị BT đa nang có khả năng mẹ và chị gái bị BT đa nang. Vai trò insulin cũng có liên quan. Insulin là một nội tiết tố có liên quan đến sự kiểm sóat đường trong cơ thể. Ở những người bị BT đa nang có vấn đề trong sử dụng insulin, dẫn tới tăng androgen, gây nên mụn trứng cá, mập phì, rậm lông và ảnh hưởng tới chức năng của rụng trứng.

Mục đích điều trị: điều trị tập trung giải quyết các vấn đề như hiếm muộn vì không có rụng trứng, mụn trứng cá, rậm lông, rối loạn kinh nguyệt... chứ không điều trị hội chứng đa nang.

Do đó, trong trường hợp của chị:

- Chị đã có tình trạng kinh thưa từ khi mới có kinh. Đây là một dấu hiệu gợi ý có khả năng chị đã có hội chứng BT đa nang từ rất sớm. BT đa nang có thể gây rối loạn rụng trứng nhưng vẫn có thể rụng trứng nên chị đã có thể có thai ngay sau khi lập gia đình. Trên thực tế, có rất nhiều trường hợp BT đa nang có thai tự nhiên sau khi lập gia đình, và các bác sĩ luôn khuyến cáo nên giữ thai vì cơ hội hiếm có.

- Nếu trong trường hợp không muốn có con mà muốn có tình trạng kinh đều thì bệnh nhân có BT đa nang sẽ được khuyến cáo dùng thuốc ngừa thai. Thuốc ngừa thai sẽ giúp giảm nồng độ nội tiết tố nam, giảm mụn trứng cá. Chị đã có lựa chọn đúng khi dùng thuốc ngừa thai “ Dian 35” vì thuốc có thành phần kháng androgen.

- Sau khi ngưng thuốc ngừa thai, kinh chị trở nên không đều, thể hiện bản chất của chị là tình trạng buồng trứng không có rụng trứng. Sau 6 tháng hay 1 năm, chị không có thai thì điều trị sẽ tập trung vào việc chọn thuốc kích thích trứng vì  BT trong hội chứng BT đa nang đáp ứng kém với thuốc, có thể phải dùng thuốc liều cao nhưng khi khi dùng liều cao có thể đáp ứng quá mức gây ra hội chứng BT quá kích, rất nguy hiểm đến tính mạng.

-  Nên, bước đầu sẽ dùng kích thích trứng từ clomiphene citrate (khoảng 6 tháng), rồi tới gonadotropin với liều thấp để tạo trứng hiệu quả đồng thời tránh buồng trứng đa nang. Thụ tinh ống nghiệm có thành công hay không cũng phải phụ thuộc vào hiệu quả đáp ứng của BT.

-  Mổ nội soi để đốt điểm buồng trứng là một trong những cách cải thiện đáp ứng của BT.

- Biện pháp cấy trứng non gần đây là một bước tiến lớn trong trường hợp BT đa nang vì dùng thuốc ít hơn, giảm nguy cơ quá kích buồng trứng.

Tóm lại, trong điều trị hiếm muộn do không rụng trứng của BT đa nang đòi hỏi kinh nghiệm của người thầy thuốc và sự kiên nhẫn của bệnh nhân.

 
 
Theo ThS.BS Nguyễn Hồng Hoa
(giảng viên ĐH Y dược TP.HCM)
Tuổi trẻ
Chia sẻ