Tây Phi:

Ebola có thể trầm trọng hơn vì sốt xuất huyết do virus biến thể vào mùa

Vân Anh,
Chia sẻ

Mùa cao điểm dịch bệnh sốt Lassa - một biến thể của sốt xuất huyết do virus ở Tây Phi đã bắt đầu. Tuy nhiên, vì quá tập trung vào Ebola mà dịch bệnh nguy hiểm này có thể bị coi thường.

Sốt Lassa là căn bệnh thường gặp ở Tây Phi. Chính vì thế, đã có ý kiến lo ngại, rất có thể tổ chức y tế sẽ không đủ nguồn lực để đối phó với cả Ebola và sốt Lassa.

Về hình thức, sốt Lassa có triệu chứng giống hệt Ebola. Chảy máu ngoài, nôn mửa và sốt là những dấu hiệu ban đầu. Trong khi Ebola là một dịch bệnh mới thì Lassa lại xuất hiện hàng năm. Mỗi năm có khoảng 300.000 – 500.000 người nhiễm bệnh, số người chết có thể lên đến 20.000 người.

Tất cả các nước hiện đang chịu ảnh hưởng nặng nề bởi Ebola cũng thường là nguồn bệnh lây nhiễm Lassa. Hôm thứ 6 vừa qua, Tiến sĩ Geraldine O’Hara từ tổ chức Bác sĩ không biên giới (MSF) chia sẻ, một đồng nghiệp của bà đã chết vì Lassa dù được cứu chữa tận tình.

Ebola có thể trầm trọng hơn vì sốt xuất huyết do virus biến thể vào mùa  1
Triệu chứng của Lassa và Ebola khá giống nhau.

Nigeria là nước đầu tiên công bố dịch Lassa. Chỉ vài tuần sau khi hết dịch Ebola, Nigeria đã thông báo sự bùng phát Lassa tại nước này.

Sự khác biệt giữa Ebola và Lassa là nguồn bệnh. Dịch Lassa bùng phát là do chuột. Chuột mang mầm bệnh chui vào nhà, các cửa hàng, thực phẩm…  đặc biệt là vào mùa khô từ tháng 10 đến tháng 4 năm sau.

“Chúng tôi đã có hàng chục trường hợp mắc Lassa ở phía đông Sierra Leone” – Giáo sư Robert Garry, Đại học Tulane, người nghiên cứu Lassa ở Tây Phi trong suốt thập kỷ cho biết.

Một khi bị nhiễm, Lassa có thể lây từ người sang người. Tỉ lệ tử vong khi mắc Lassa lên đến 70%. Mặc dù nó không dễ lây lan như Ebola nhưng bệnh nhân vẫn phải được cách ly.

Trước khi xuất hiện dịch Ebola, việc ngăn chặn Lassa là một trong những trọng tâm hành động ở Tây Phi. Thậm chí, trường hợp nhiễm Ebola đầu tiên ở Sierra Leone cũng được xác định trong phòng khám Lassa.

Tiến sĩ Sheik Umar Khan, người đứng đầu chương trình phòng chống sốt Lassa ở bệnh viện Chính phủ Kenema, người đã trải qua hơn 10 năm để xây dựng một trung tâm điều trị đặc biệt cho bệnh nhân Lassa, đã qua đời hồi tháng 9 vì Ebola.

Ebola có thể trầm trọng hơn vì sốt xuất huyết do virus biến thể vào mùa  2
Lassa có thể lây từ chuột sang người và từ người sang người.

Tuy nhiên, khu vực điều trị Lassa tại Kenema giờ toàn bệnh nhân Ebola. “Hầu hết bệnh nhân bị bỏ rơi từ khi nhiễm Ebola.” – Tiến sĩ Schieffein nói.

Trong khi các nhân viên y tế đang tập trung điều trị Ebola thì một mỗi lo ngại về dịch bệnh Lassa ngày càng tăng, thậm chí có lo lắng cho rằng bệnh nhân Lassa có thể không được chẩn đoán và điều trị.

“Tất cả sự chú ý tập trung vào Ebola. Nhiều trường hợp sốt Lassa bị coi là Ebola” – Giáo sư Christian Happi của Đại học Redeemer ở Nigeria cho biết. “Vấn đề ở chỗ, đây là một tình huống phức tạp, đặc biệt là ở Liberia và Sierra Leone”.

“Đó là một thảm họa tiềm ẩn”, tiến sĩ Matthias Borchert thuộc Đại học Y khoa Charite ở Berlin, đồng giảng viên trường Vệ sinh và Y học nhiệt đới London cho biết. “Hệ thống y tế ở Liberia chủ yếu tập trung vào chữa trị Ebola mà không phải là các bệnh thông thường khác, cho dù là Lassa, sốt rét hay các biến chứng. Rất khó để có thể điều trị các chứng bệnh thông thường”.

Ebola có thể trầm trọng hơn vì sốt xuất huyết do virus biến thể vào mùa  3
Có thể chữa được sốt Lassa với điều kiện phải nhanh, xác định đúng bệnh.

Sốt Lassa có thể được điều trị bằng thuốc.Thuốc Rbavirin được sử dụng để giúp bệnh nhân Lassa hồi phục, nhưng nó vô ích với Ebola. Ngoài ra, thuốc này chỉ được dùng khi bệnh nhân Lassa được xác nhận. Xét nghiệm nhanh không phổ biến, chưa kể chỉ có thể xét nghiệm tại phòng thí nghiệm mới có thể chỉ ra sự khác biệt giữa Lassa và Ebola. Chậm trễ trong điều trị có thể gây tử vong.

“Dự án Lassa của chúng tôi bị tổn hại nghiêm trọng” – tiến sĩ Borchert nói. “Các nhà dịch tễ học không thể thực hiện điều tra trong cộng đồng, những nhà sinh học không thể bẫy chuột vì mọi người nghĩ đây là cách có thể lây Ebola. Họ không cho chúng tôi vào nhà”.

Xử lý Lassa chỉ có thể tiếp tục khi khủng hoảng Ebola được kiểm soát. Nhiều nhà khoa học hy vọng những nỗ lực quốc tế sẽ cải thiện được áp lực với các đội y tế Lassa. Hệ thống cảnh báo sớm cho bệnh sốt Lassa cũng sẽ được tái lập và cải thiện.

Ngay cả khi Ebola đã qua đi, sốt Lassa vẫn là căn bệnh đáng ngại. 

Theo BBC

Chia sẻ