Có thể dùng thuốc tránh thai để trị mụn lâu dài?

(Thiên Nga)

- Trả lời:

Đa số thanh niên đến tuổi hoặc vừa qua tuổi dậy thì đều nổi mụn trứng cá ở mặt. Nổi mụn ở tuổi dậy thì là hiện tượng tự nhiên do sự phát triển mạnh các nội tiết tố sinh dục trong cơ thể và có thể kéo dài một thời gian sau này. Vì vậy, các bạn trẻ nếu có nổi mụn đừng quá lo lắng, không nên dùng nhiều loại kem gọi là trị mụn (vì nếu dùng loại không thích hợp có thể gây nổi mụn nhiều hơn) hoặc “mân mê” mụn quá nhiều dẫn đến nhiễm trùng, sẽ để lại sẹo xấu.

Có thể làm giảm nổi mụn bằng cách: ăn uống điều độ (ăn nhiều rau quả, trái cây để tăng cường chất bổ dưỡng và tránh táo bón, không lạm dụng những gia vị cay nóng hoặc thức uống kích thích như cà phê, trà…); tránh lo lắng, phiền muộn (lạc quan thoải mái trong cuộc sống có thể giúp cải thiện rối loạn kể cả chuyện nổi mụn); rửa mặt hằng ngày khoảng 4-5 lần với nước thường hoặc nước pha muối (pha 1 hoặc 2 muỗng cà phê muối ăn vào 1 lít nước); lưu ý tránh sử dụng xà bông không thích hợp với da mặt làm mụn nổi nhiều; luôn đội mũ khi ra nắng…

Về thuốc trị mụn, nếu thấy nổi mụn nhiều, đặc biệt có dấu hiệu viêm nhiễm, có thể dùng loại thuốc bôi cho tác dụng tại chỗ như thuốc bôi chứa benzoyl peroxyd hoặc thuốc bôi chứa kháng sinh như erythromycin hoặc clindamycin. Các thuốc bôi loại này có tác dụng làm tiêu nhân mụn và diệt vi khuẩn gây viêm nhiễm ở mụn. Khi dùng loại thuốc trị mụn bôi ngoài da, nên bôi thử trên một vùng da nhỏ (phần da mỏng ở mặt trước cẳng tay, để yên trong 6-8 tiếng, nếu không thấy phản ứng gì đặc biệt mới bôi lên mặt).

Tình trạng mụn nặng hơn, có thể bôi một số thuốc trị mụn khác nhưng thuốc loại này cần được bác sĩ chuyên khoa da liễu chỉ định và hướng dẫn sử dụng, vì có khi bác sĩ cho dùng thêm thuốc uống là kháng sinh hoặc thuốc là nội tiết tố (hormon) đặc biệt là thuốc tránh thai. Thuốc Prostarin mà bạn hỏi chính là thuốc tránh thai.

Không chỉ ở các em nam khi đến tuổi dậy thì, cơ quan sinh dục phát triển, bài tiết hormon sinh dục nam là testosteron làm tuyến bã ở da mặt hoạt động quá mức đưa đến nổi mụn, mà trong cơ thể người nữ cũng có testosteron, tuy rất ít (theo đúng lý luận Đông Y, “trong âm có dương, trong dương có âm”), vì thế vẫn có thể bị nổi mụn. Đối với người trưởng thành, thậm chí ở tuổi trung niên vẫn có khi bị mụn chính là do không có sự cân bằng các hormon sinh dục, trong đó hormon sinh dục nam hoạt động quá mức.

Như vậy, trong điều trị mụn có lúc phải dùng đến thuốc hormon sinh dục nữ và bạn đừng ngạc nhiên khi thấy trường hợp bác sĩ chỉ định dùng thuốc tránh thai cho phụ nữ mặc dù người này còn rất trẻ chưa lập gia đình, vì thuốc tránh thai chính là thuốc chứa hormon sinh dục nữ để đối kháng lại hormon sinh dục nam.

Riêng đối với thuốc tránh thai, ta nên lưu ý những điều sau:

Cũng giống như bất cứ loại thuốc nào khác, thuốc tránh thai có hai mặt: lợi và hại. Chính do có phần hại, nếu sử dụng không đúng sẽ gây tai biến cho người dùng thuốc, vì vậy khi dùng để tránh thai, không nên tự ý mà vẫn phải đi khám để bác sĩ “sàng lọc” xem đối tượng thích hợp sử dụng loại thuốc tránh thai nào và hướng dẫn sử dụng đúng cách (vì có loại không dùng được cho phụ nữ bị tăng huyết áp, tiểu đường, bị bệnh gan, trên 35 tuổi và có hút thuốc lá…).

Nếu cần phải dùng thuốc tránh thai để trị mụn, đối với phụ nữ đang tránh thai thì rất tiện sẽ kết hợp tận dụng hai tác dụng của thuốc, vừa tránh thai, vừa trị mụn. Còn với phụ nữ trẻ chưa lập gia đình hoặc không phải dùng biện pháp tránh thai mà chỉ muốn trị mụn loại nặng, tốt nhất nên đi khám bác sĩ chuyên khoa da liễu để chữa trị đúng cách, xét thấy cần thiết bác sĩ sẽ cho dùng thuốc tránh thai và hướng dẫn dùng an toàn, hiệu quả.

Đối với nam giới thì lưu ý không được dùng thuốc tránh thai để trị mụn.

Trường hợp bạn hỏi dùng Prostarin trong thời gian bao nhiêu lâu để trị mụn sẽ tùy thuộc vào bác sĩ chỉ định thuốc điều trị. Nếu là phụ nữ đã lập gia đình vừa muốn tránh thai vừa trị mụn thì có thể dùng thuốc tránh thai lâu dài. Nếu là phụ nữ chưa lập gia đình sẽ được bác sĩ cho ngưng dùng thuốc khi tình trạng mụn cải thiện. Thuốc tránh thai không ảnh hưởng đến việc sinh con, ngưng dùng thuốc một thời gian thích hợp sẽ có con.

Theo PGS.TS. Nguyễn Hữu Đức (Đại học Y Dược TPHCM)

Phụ nữ Online