“Chúng tôi hành động theo bản năng của người thầy thuốc"
Đó là lời tâm sự đầy cảm động của bác sĩ Lưu Quốc Khải, Trưởng Khoa Đẻ, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, người trực tiếp phẫu thuật ca bệnh. Anh cho biết, trường hợp chị H. (Quảng Ninh) rất khổ cực, không chỉ anh mà toàn bộ y bác sĩ trong viện rất thương cảm.
Ngày 4.7, chị H. cùng con trai 10 tuổi đi ô tô khách từ Quảng Ninh (nơi chị đang sống cùng nhà chồng) về Hương Sơn, Mỹ Đức (Hà Nội) thăm quê ngoại. Đi tới đoạn Phố Nối (Hưng Yên), chị thấy xuất huyết âm đạo nặng nề, quần áo đẫm máu. Con trai chị vội gọi điện cho người thân và chị được đưa ngay vào Phòng Cấp cứu, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội. Tại đây, tất cả bác sĩ đang trực tại viện được huy động để cứu chị. Sau khi kết thúc cuộc phẫu thuật, kết quả máu của chị thông báo chị dương tính với HIV. Điều này đồng nghĩa với việc 18 bác sĩ cùng 1 học viên tổng cộng 19 người tham gia cuộc phẫu thuật có khả năng phơi nhiễm HIV.
Có mặt tại phòng cấp cứu, bà B – mẹ chồng chị H. cho biết: “Từ ngày con dâu tôi vào viện và phơi nhiễm HIV cho 18 bác sĩ, không lúc nào tôi thấy nhẹ lòng. Tôi thấy mình có tội với họ, ngoài từ đội ơn cứu mạng con mình tôi không biết nói gì hơn”.
Sau khi tỉnh dậy qua cuộc phẫu thuật, chị H. đã có thể ăn nhẹ, uống sữa, sức khỏe chị đã dần trở lại. Chị ngại ngùng tâm sự: “Tôi không biết người khác thế nào, còn riêng tôi, tôi sợ hãi cảm giác nếu một ngày nào đó tất cả mọi người xung quanh mình biết mình đang mang trong mình virus thế kỷ. Tôi không sợ tôi bị dè bỉu, tôi sợ con tôi sẽ bị kỳ thị, mà bản thân con đã quá thiệt thòi rồi”.
Vừa nói vừa khóc, chị H. nhớ về gia đình của mình, chồng mất từ lâu vì chính virus quái ác này. Điều chị mong lớn nhất lúc này là con chị sẽ được sống đúng tuổi, được đến trường và có bạn bè.
Hiện tại, chuyện chị mang virus HIV trong người chỉ có chị và mẹ chồng biết, những người khác không ai biết.
Trao đổi với chúng tôi về điều này, bác sĩ Lưu Quốc Khải, Trưởng Khoa Đẻ, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, người trực tiếp phẫu thuật ca bệnh chia sẻ, “hôm đó, trước chúng tôi là một mạng người yếu đuối, sự sống tính bằng giây nằm trong tay chúng tôi, một giây e ngại của người thầy thuốc sẽ tước đi quyền sống của họ. Chúng tôi chỉ biết hành động theo bản năng người thầy thuốc mà thôi”.
Chị H. phải tiến hành ép tim, hồi sức, mổ cấp cứu cắt tử cung hoàn toàn, chị được truyền 4000ml hồng cầu khối, 2000ml chế phẩm từ máu. Được biết, chị có điều trị ARV tại địa phương.
18 y bác sĩ và 1 bạn đang học việc có khả năng bị phơi nhiễm HIV, TS Hoàng Đình Cảnh, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống HIV/AIDS chia sẻ, trong ngành y tế, các cán bộ y tế thường xuyên phải đối mặt với nguy cơ nhiễm nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm. Không chỉ riêng HIV/AIDS mà có nhiều loại dịch bệnh nguy hiểm từ cúm H5N1, SARS, Mers CoV… mà cán bộ y tế thường xuyên phải đối mặt.
Trong tình huống này, trước một bệnh nhân cấp cứu mất máu ồ ạt, tim ngừng đập, thời gian sống của bệnh nhân tính bằng giây, cứu người như cứu hỏa nên các bác sĩ, với sự hết lòng cứu chữa người bệnh đã cùng lao vào cấp cứu cho bệnh nhân và họ đã không kịp dùng các phương tiện bảo hộ an toàn. Đây là trường hợp phơi nhiễm HIV nhiều người nhất từ trước tới nay, với 19 nhân viên y tế trong cùng một kíp trực cấp cứu người bệnh bị phơi nhiễm HIV.
Ngay sau sự việc xảy ra, những nhân viên y tế đã được tiến hành kiểm tra sức khỏe cẩn thận. Tuy họ tham gia cấp cứu người bệnh HIV không kịp dùng các phương tiện bảo hộ chuyên biệt nhưng ai cũng đều có đeo găng tay nên nguy cơ lây nhiễm cũng rất thấp.
Chỉ sau 4 tiếng đồng hồ các nhân viên y tế đã được uống thuốc dự phòng. Điều này rất kịp thời bởi thế giới khuyến cáo khi bị phơi nhiễm HIV/AIDS nên uống thuốc dự phòng trong 72 giờ kể từ thời điểm bị phơi nhiễm, và tốt nhất là uống trong thời điểm 2 - 6 tiếng sau khi bị phơi nhiễm.
Hàng năm ở nước ta có hàng nghìn cán bộ y tế, công an bị phơi nhiễm HIV/AIDS. Thực tế trong các năm, tỉ lệ lây nhiễm trong các đối tượng phơi nhiễm rất thấp. Những y bác sĩ này sẽ đều được điều trị phơi nhiễm, xét nghiệm miễn phí, được nghỉ 20 ngày làm việc giữ nguyên lương...
Qua sự việc này Bộ Y tế cũng yêu cầu các bệnh viện rà soát, tăng cường công tác quản lý, cung cấp các trang thiết bị bảo hộ dành cho dự phòng lây truyền tại các khoa cấp cứu, để các cán bộ y tế có thể kịp thời sử dụng nhanh trong tình huống cấp cứu người bệnh, giảm nguy cơ phơi nhiễm HIV cho nhân viên y tế.
Bs Khải cũng khẳng định rằng những y bác sĩ có khả năng bị phơi nhiễm này không có khả năng làm lây truyền HIV cho bệnh nhân khác bởi họ thăm khám bệnh nhân đều có dụng cụ y tế.
Bác sĩ Nguyễn Biên Thùy trực tham gia kíp mổ cho biết, "khi bước chân vào công việc này, không chỉ mình tôi đâu, mà bất cứ một vị thầy thuốc này cũng đều có một tâm niệm, làm gì thì làm, bệnh nhân phải sống, còn nếu bệnh nhân không qua khỏi thì chúng tôi chẳng còn việc gì để làm, chẳng còn điều gì để nói".
Anh cũng chia sẻ thêm, đây là lần thứ 2 anh bị phơi nhiễm và cả hai lần anh đều uống thuốc. "Sau ngày 4/7 đó, có một chị y tá đang mang bầu đã rất hoang mang lo lắng, tôi cùng những đồng nghiệp khác cũng chỉ biết động viên chị. Đây là công việc mình đã chọn và dù thế nào đi nữa, chúng tôi ai cũng mừng vì giờ chị H. đã hồi phục, trở về cuộc sống như trước đây", anh mỉm cười nói.
