Các nhà khoa học kinh hoàng trước hành vi chưa từng thấy trước đây ở loài rắn

Rắn, theo nguyên tắc chung là nuốt trọn con mồi.

Nhưng một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí khoa học Herpetozoa thì có một loài rắn nhỏ tên Kukri ở Thái Lan lại là ngoại lệ.

Sử dụng những chiếc răng cửa chuyên biệt của mình, rắn kukri (tên khoa học là Oligodon fasolatus) xé một lỗ xuyên qua bụng của những con cóc độc lớn, sau đó nhét toàn bộ đầu của chúng vào trong khoang để "kéo dứt và ăn nội tạng trong khi con mồi vẫn còn sống", theo Henrik Bringsøe, một nhà sinh vật học nghiệp dư đến từ Đan Mạch và là tác giả đầu tiên của nghiên cứu mới, đã viết.

Rắn Kukri là loài rắn vừa và nhỏ, vô hại đối với con người. Răng của chúng được thiết kế để cắt chứ không phải làm thủng, và chúng có khả năng gây ra những vết thương rách lớn cho động vật, kể cả con người trong trường hợp hi hữu. Bản thân cái tên "kukri" có nguồn gốc từ những con dao kukri (dao quắm) cong mà các binh sĩ Gurkha trong quân đội Hoàng gia Anh sử dụng. Hơn nữa, vết cắn của chúng có chứa chất chống đông máu khiến vết thương chảy máu trong nhiều giờ, điều này có thể giúp ích cho những con rắn này khi chúng thong thả thưởng thức bữa ăn.

Một con rắn Kukri đang thưởng thức bữa ăn của nó. Ảnh: H. Bringsøe và cộng sự, 2020

Nạn nhân của rắn Kukri là loài cóc đốm đen châu Á (tên khoa học là Duttaphrynus melanostictus), có thể dài tới 20 cm. Những con cóc này là loài thông thường nhưng có độc, và chúng thường tiết ra chất độc màu trắng từ các tuyến nằm trên cổ và lưng. Chất độc này có thể là lý do tạo ra chiến lược ăn rất "phi chính thống" được sử dụng bởi rắn Kukri, mặc dù các nhà nghiên cứu không hoàn toàn chắc chắn.

Bringsøe và các đồng nghiệp của mình đã chứng kiến những cảnh tượng nghiệt ngã này trong khoảng ba lần khác nhau ở tỉnh Loei, đông bắc Thái Lan. Các tập phim được ghi lại đã xảy ra vào tháng 8/2016, tháng 4/2020 và tháng 6/2020. Trong một số trường hợp, những con cóc cố gắng kháng cự và thoát ra, nhưng không con nào sống sót. Bringsøe viết: "Những buổi đi săn này không ngắn, kéo dài tới 'vài giờ', tùy thuộc vào cơ quan nào được rắn chọn".

Một đoạn trích từ bài báo mô tả vụ tấn công năm 2016:

"Con rắn đã sử dụng những chiếc răng của nó để rạch qua phần bên trái của bụng, ngay bên dưới chân trước bên trái. Đầu của nó xoay từ bên này sang bên kia khi nó cắt qua da của con cóc. Từ từ, con rắn đưa đầu vào bên trái bụng con cóc và sau đó nó kéo ra các cơ quan như gan, tim, phổi và một phần đường tiêu hóa. Trong quá trình rút lại, đầu được di chuyển theo các hướng khác nhau với một phần miệng mở ra, cho phép răng cắt các cơ quan thành nhiều mảnh nhỏ hơn và sau đó được nuốt vào bụng."

Trong mọi trường hợp, những con rắn chỉ ăn nội tạng của cóc, để lại xác rỗng của chúng. Các kiểu ăn tương tự cũng được quan sát thấy trong hai ví dụ còn lại, nhưng như trong trường hợp thứ hai, đôi khi những con cóc đánh trả.

Trong trận chiến này, một con cóc bị thương nặng đã phun chất độc của nó "như một làn sương mịn", với một số trong số đó đáp xuống đầu rắn. Điều này khiến con rắn phải rút ra xa và dụi mặt vào một số lá cây rụng và đá để loại bỏ độc tố khỏi mắt và miệng. Điều này đã xảy ra hai lần trong cuộc vật lộn. Và có lúc con cóc còn trốn thoát được bằng cách nhảy xuống ao gần đó và trốn dưới khúc gỗ gần 30 phút. Nhưng điều kỳ diệu đã không xảy ra. Con rắn, sau khi đã hồi phục, di chuyển theo con mồi và hoàn thành công việc.

Một con rắn Kukri đang cọ mình vào lá và đá sau khi tiếp xúc với chất độc của cóc. Ảnh: H. Bringsøe và cộng sự, 2020

Như đã nói ở trên, hành vi kiếm ăn bất thường này có thể là một sự thích nghi để ngăn con rắn Kukri ăn phải độc tố của con cóc. Nhưng một trường hợp quan sát được khác đã làm phức tạp giả thuyết này. Trong trường hợp này, một con rắn Kukri trưởng thành đã tấn công một con cóc non nhỏ hơn và ăn thịt nó toàn bộ. Theo các tác giả suy đoán, có thể những con cóc non ít độc hơn con trưởng thành hoặc rắn Kukri miễn dịch với chất độc.

"Hiện tại, chúng tôi không thể trả lời bất kỳ câu hỏi nào trong số này, nhưng chúng tôi sẽ tiếp tục quan sát và báo cáo về những con rắn hấp dẫn này với hy vọng sẽ khám phá thêm những khía cạnh thú vị về hành vi sinh học của chúng", Bringsøe viết.

Nghiên cứu khá ám ảnh, tuy nhiên không chỉ rắn Kukri mà các loài động vật khác cũng thường làm những việc không kém phần rùng rợn. Ví dụ như loài chim đâm con mồi sống trên những cái gai của cây để ăn dần, hay chuột chù đuôi ngắn Bắc Mỹ sử dụng nọc độc để làm tê liệt con chuột sau đó nuốt chúng một cách chậm rãi. Thậm chí, người ta đã quan sát được rằng có những con chim ưng đã giam cầm những con chim nhỏ trong các khe đá nhằm cố gắng giữ cho chúng tươi ngon để ăn sau đó.

Tham khảo Gizmodo