Các loại bánh ngày Tết độc đáo của cả 3 miền Bắc Trung Nam

Loại bánh trong ngày Tết của miền Bắc

Bánh chưng

Người con miền Bắc xa quê sẽ nhớ da diết mùi bánh chưng mỗi độ Tết đến. Bởi lẽ, lâu nay, bánh chưng vốn là gợi nhớ điển hình cho món ngon cũng như món ăn không thể thiếu trong ngày Tết miền Bắc.

Theo sự tích bánh Chưng bánh Dày, bánh chưng có hình vuông, được gói tỉ mỉ bằng lá dong màu xanh, tượng trưng cho đất đai luôn xanh tươi màu mỡ với nền văn hóa lúa nước lâu đời của dân tộc Việt Nam. Bên trong bánh là gạo nếp dẻo thơm, nhân đỗ xanh đãi sạch vỏ cùng thịt mỡ tẩm ướp vừa miệng, béo ngậy.

Bánh chưng là món bánh truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết ở miền Bắc. Bánh chưng có hình vuông, bên trong là gạo nếp dẻo thơm, nhân đỗ xanh và thịt mỡ, được gói tỉ mỉ bằng lá dong màu xanh, tượng trưng cho mặt đất. Còn phần dây lạt buộc ngoài bánh còn thể hiện sự đoàn kết, gắn bó của các thành viên trong gia đình và của mỗi người dân Việt Nam.

Bánh đậu xanh

Đây là loại bánh nổi tiếng của Hải Dương. Bánh được làm từ đậu xanh, có vị bùi, ngọt và thơm. Vào ngày Tết, bánh đậu xanh được đựng trong những chiếc hộp có hình thỏi vàng, in hình rồng bay. Nhiều người thường mua bánh đậu xanh đi tặng, biếu để gửi đến gia chủ lời chúc tài lộc vào năm mới.

Bánh phu thê

Bánh phu thê hay còn gọi là su sê là loại bánh đặc trưng trong ngày Tết có xuất xứ từ Bắc Ninh. Bánh được làm từ bột năng, đậu xanh và dừa sợi cho vị ngọt dịu, dẻo và thơm nhẹ. Bánh phu thê tượng trưng cho lòng son sắt và chung thuỷ của tình cảm lứa đôi nên thường được dùng trong các đám cưới hỏi hoặc lễ Tết.

Loại bánh đặc trưng trong ngày Tết ở miền Trung

Bánh in

Nếu miền Bắc nhà nhà người người đều ăn bánh chưng ngày Tết, thì người miền Trung, nhất là ở Huế, sẽ ăn bánh in. Bánh in là bánh địa phương, xưa vốn được làm dành riêng cho vua chúa và giờ đây là loại bánh cổ truyền không thể thiếu.

Nguyên liệu của bánh gồm có bột nếp, bột năng, đường và đậu xanh. Sau đó bánh được in thành nhiều hình như hình rồng phượng, các loại chữ phúc, tài, lộc, thọ,… như thay lời chúc năm mới phúc lộc, cát tường.

Xưa kia, đây là món bánh được làm dành riêng cho vua chúa, ngày nay bánh in là món bánh truyền thống không thể thiếu trong ngày Tết của các gia đình ở Huế. Bánh được in nhiều hình như rồng phượng, các loại chữ phúc, tài, lộc, thọ… như một lời chúc năm mới phúc lộc, cát tường tới mọi người.

Bánh ít lá gai

Cũng như người miền Nam ăn bánh ít 3 ngày Tết, người miền Trung cũng ăn bánh ít, nhưng là bánh ít lá gai, đặc sản của Bình Định.

Theo dân gian, bánh này xuất hiện từ thời vua Hùng, được người con gái út của Vua sáng tạo ra từ bánh Chưng, bánh Dày. Bánh có dạng hình khối, có vị thơm ngon, dẻo bùi nên ai đã từng nếm qua đều khó lòng mà quên được.

Bánh ít lá gai là đặc sản của Bình Định có dạng hình khối, có vị thơm ngon, dẻo bùi . Theo dân gian, bánh này xuất hiện từ thời vua Hùng.

Bánh tổ

Bánh tổ là món ăn truyền thống trong dịp Tết của người dân xứ Quảng nói riêng và người miền Trung nói chung. Món này là sự kết hợp tuyệt vời giữa vị cay nồng nhưng ấm của gừng, vị bùi của gạo nếp và thơm ngọt của đường đen.

Khi làm bánh, phần khuôn sẽ được lót bằng tre và ghim thật chặt để tránh tình trạng bung ra. Phần mặt bánh sẽ được rắc lớp mè thật thơm.

Bánh tổ là sự kết hợp tuyệt vời giữa vị cay ấm của gừng, vị bùi của gạo nếp, thơm ngọt của đường đen.

Hương vị bánh cổ truyền Tết miền Nam

Bánh tét

Nhắc đến bánh truyền thống ngày Tết ở miền Nam, thì không thể bỏ qua bánh Tét. Đây cũng là món bánh có mặt trong mâm cơm ngày Tết miền Trung, nhưng hương vị thì khác hẳn nhau. Loại bánh này mang ý nghĩa cho sự tốt lành, đủ đầy và che chở, bảo bọc qua từng lớp lá.

Tương tự bánh chưng, cũng có gạo nếp dẻo thơm, thịt mỡ béo đậu xanh bùi, nhưng phần nhân của bánh tét được tiết chế lại vừa phải, và có nơi chỉ chọn mỡ mà không lấy thịt heo.

Phần lá của bánh tét là lá chuối xanh và được gói thành hình trụ, cột bằng dây lát. Hương vị thơm nhẹ của thịt mỡ béo ngậy cùng, mùi nếp mới, khi ăn sẽ cắt ra từng khoanh tròn được gói trong lớp lá tươi xanh đẹp mắt chính là điểm nhấn của bánh.

Bánh Tét có mặt trong mâm cơm ngày Tết ở cả miền Trung và miền Nam nhưng hương vị thì khác hẳn nhau. Nguyên liệu làm bánh tét cũng tương tự như bánh chưng nhưng được gói thành hình trụ với phần nhân được dàn đều bên trong, gợi liên tưởng đến hình ảnh người mẹ bao bọc lấy các con. Vì vậy, bánh tét giúp chúng ta gợi nhớ về công ơn sinh thành của cha mẹ.

Bánh thuẫn

Bánh thuẫn là loại bánh nướng theo khuôn, được làm từ bột mì kết hợp cùng trứng gà, đường và vani tạo mùi, một ít dầu ăn cho bánh được bóng đẹp theo khuôn và mang mùi thơm đậm đà nức mũi.

Cách làm bánh tuy đơn giản nhưng lại mang hương vị béo thơm, màu vàng bắt mắt nên luôn được chọn làm bánh đãi, tặng khách mỗi dịp Tết đến.

Có thể nói, với những loại bánh truyền thống đặc trưng này, dù mỗi vùng miền có khác nhau nhưng đều đã góp phần làm nên những màu sắc đa dạng cho ngày Tết cổ truyền dân tộc. Dù đi đâu, làm gì, mỗi lần được thưởng thức những món bánh cổ truyền này, người Việt lại có dịp hồi nhớ về quê hương xứ sở, nhớ về ngày Tết dân tộc đầy ý nghĩa.