Bỏ qua 8 lời khuyên đơn giản này thì coi chừng ung thư sớm muộn gì cũng "gõ cửa làm bạn"

Ung thư là hai từ mang đến nỗi sợ hãi cho biết bao người trên thế giới. Có một điều ít ai biết đến là chỉ cần thay đổi lối sống là có thể ngăn ngừa 40% khả năng mắt bệnh ung thư, theo nghiên cứu của các nhà khoa học. Và chuyên gia y tế Anna Magee đã cung cấp 8 cách để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư, từ việc bôi kem chống nắng, giảm cân cho đến tập thể dục... tuy đó là những lời khuyên đơn giản, hết sức quen thuộc nhưng vẫn luôn có tác dụng giúp bạn giảm khả năng mắc bệnh ung thư. Thế thì sao bạn vẫn chưa làm theo?

Khoảng 60% người Anh thừa cân hoặc béo phì và những người thừa cân ở châu Âu luôn có liên quan đến khoảng 52 ngàn trường hợp mắc bệnh ung thư mỗi năm, như ung thư vú, tử cung, gan, tuyến tiền liệt, tuyến tụy. Linda Bauld - Giáo sư về chính sách y tế ở Đại học Stirling phát biểu: "Càng nặng cân, bạn càng có nguy cơ mắc bệnh ung thư đặc biệt". Bà giải thích, dù cho bạn thừa hơn 10 cân đi nữa thì chỉ cần giảm cân, bạn sẽ giảm được nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Đầu năm nay, tổ chức Nghiên cứu Ung thư Thế giới (WCRF) đã công bố phát hiện mới về liên quan giữa béo phì và ung thư dạ dày - sát thủ ung thư lớn thứ 3 trên thế giới.

Đầu năm nay, Giám đốc y tế Dame Sally Davies tuyên bố không có mức an toàn trong việc uống thức uống có cồn. Lý do chính là bà đã tìm ra sự liên quan giữa việc uống thức uống có cồn dù liều lượng ít với 7 loại ung thư như ung thư vú, gan, ruột, miệng và cổ họng. Nghiên cứu của WCRF còn tìm thấy sự liên quan của việc uống 3 ly thức uống có cồn hoặc nhiều hơn với bệnh ung thư dạ dày. "Nguy cơ ung thư bắt đầu từ khi bạn uống lượng thức uống có cồn dù ít. Vì thế, tốt nhất chỉ nên uống một ly mỗi tối mà thôi. Uống nhiều quá sẽ gây mất nước, làm cho các tế bào bị tổn thương nhiều hơn và ảnh hưởng này nặng nề hơn khi bạn uống nhiều thức uống có cồn vào một lần", Giáo sư Bauld cho biết.

Vi khuẩn đường ruột hay vi sinh vật liên kết với mọi thứ, từ tâm trạng cho đến béo phì và ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh nó có liên quan đến giảm khả năng mắc bệnh ung thư. Trong công bố mới nhất vào tháng trước trên PLOS One, Giáo sư Di truyền Dịch tễ học từ trường King's College Luân Đôn Tim Spector cho biết: "Vi khuẩn đường ruột và vi sinh vật sẽ giúp phá vỡ những chất độc trong đường ruột thường gây ra bệnh ung thư. Đồng thời chúng giữ hệ thống miễn dịch khỏe mạnh, giúp đánh bại những tế bào ung thư". Do đó, theo Tim Spector, để giữ cho vi khuẩn đường ruột luôn khỏe mạnh, phát triển, hãy ăn những thực phẩm có probiotic như sữa chua, nấm sữa kefir, bắp cải muối chua, trái cây, rau xanh, chất xơ ngũ cốc và cây họ đậu.

Thời gian gần đây, chúng ta đều biết rằng uống liều thấp aspirin mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa nguy cơ đau tim. Nhưng giờ đây, nhiều bằng chứng còn cho thấy, việc này còn giúp ngăn ngừa ung thư đại trực tràng hoặc ruột. Trong tháng Tư vừa qua, Cơ quan Y tế Dự phòng Mỹ đã cập nhật hướng dẫn, khuyến nghị người lớn trong độ tuổi 50-59 nên dùng aspirin liều thấp trong 10 năm. Tại UK, nhiều chuyên gia y tế cũng đang dần bị thuyết phục bởi lợi ích của aspirin. 

(Ảnh: Getty Images)

"Các bằng chứng về việc dùng aspirin trong 5 năm sẽ giảm nguy cơ mắc ung thư ruột ngày càng trở nên thuyết phục hơn. Chúng tôi cũng tìm thấy rằng người mắc bệnh ung thư cũng sẽ giảm nguy cơ di căn nếu dùng aspirin. Aspirin hoạt động  bằng cách lập trình lại cách mà hệ miễn dịch hoạt động để tác động đến niêm mạc ruột. Do đó, có thể nhận biết ung thư từ sớm và loại bỏ chúng", Giáo sư Johnson cho biết. Tuy nhiên, dùng aspirin cũng mang đến mặt trái là gây chảy máu dạ dày nên bắt buộc phải tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.

Trong những năm 1990, nghiên cứu lớn nhất về dinh dưỡng và ung thư bắt đầu theo dõi chế độ ăn của 500.000 người khỏe mạnh trong độ tuổi 45-79 ở 10 nước châu Âu và Anh quốc để xem ai sẽ bị ung thư. Trong số những phát hiện quan trọng từ Quỹ nghiên cứu châu Âu về Chế độ ăn uống và ung thư (EPIC), thịt đỏ chế biến sẵn liên quan với nguy cơ phát triển ung thư ruột và dạ dày. Hiện tại, khuyến nghị của các cơ quan y tế là chỉ nên ăn 70gr thịt đỏ và hai lát thịt xông khói mỗi ngày. Theo Quỹ nghiên cứu Ung thư UK, thay đổi này có thể ngăn chặn 8.800 trường hợp ung thư ruột mỗi năm. Nghiên cứu cũng cho thấy, thịt cháy xém hoặc nấu quá lửa cũng có liên quan đến nguy cơ cao mắc bệnh ung thư. Điều này do các amin dị vòng (HCAs) hình thành khi thịt được nấu chín ở nhiệt độ cao gây ra.

Nhưng bạn cũng đừng lo lắng quá, theo nghiên cứu từ Đại học bang Kansas, chỉ cần ướp thịt với các gia vị như hương thảo, húng quế, húng tây, rau thơm oregano, lá xô thơm, kinh giới là có thể giảm sự hình thành HCAs trong thịt.

Rất đơn giản, chỉ cần tăng lượng chất xơ, trái cây, rau quả lên 5% lượng thức ăn mỗi ngày là có thể ngăn ngừa 14 dạng ung thư khác nhau, theo nghiên cứu của EPIC. Bổ sung các loại ngủ cốc như yến mạch, gạo lứt, bánh mì sẽ giúp giảm nguy cơ mắc ung thư ruột. Một số nghiên cứu còn cho rằng nó có thể giúp ngăn ngừa ung thư vú và tuyến tiền liệt. Giáo sư Spector giải thích: "Những nghiên cứu như của EPIC cho thấy sự tương quan giữa ăn nhiều chất xơ, trái cây và rau xanh sẽ giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư. Lý do có thể là do vi sinh vật ruột khỏe mạnh sẽ giúp hệ miễn dịch chống lại ung thư".

Dù tăng đến tận 360% kể từ những năm 1970 nhưng ung thư da vẫn có thể ngăn ngừa được. Vào tháng Tư năm nay, một nghiên cứu của trường Đại học bang Ohio khẳng định, sản phẩm có chỉ số chống nắng SPF 30 có thể ngăn chặn không chỉ bỏng nắng mà còn cả u hắc tố ác tính. Giáo sư Bauld cho biết: "Sử dụng kem chống nắng quan trọng và việc vào bóng râm khi nắng gắt, đội nón, bảo vệ trẻ em khi tiếp xúc dưới nắng gắt để ngăn ngừa ung thư da phát triển cũng là điều quan trọng không kém".

Ngoài ra, màu sắc cũng là một yếu tố cần được quan tâm. Theo nghiên cứu của nhóm nghiên cứu Tây Ban Nha, vải màu xanh dương và đỏ sẽ giúp chống nắng tốt hơn là màu trắng và vàng. Hãy chắc chắn rằng những nơi thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời sẽ được bảo vệ.

Vận động mỗi ngày có thể giúp ngăn ngừa khoảng 3.400 trường hợp mắc bệnh ung thư vú, ruột, tử cung ở Anh. Theo nghiên cứu của EPIC, người vận động 30 phút mỗi ngày và có công việc năng động sẽ giảm khả năng mắc bệnh ung thư. Giáo sư Johnson cho biết: "Vận động sẽ cải thiện mức độ hormone, giảm khả năng nữ giới mắc bệnh ung thư vú và tử cung. Đồng thời nó cũng hỗ trợ thời gian di chuyển trong ruột, giúp thực ăn qua nhanh hơn, giảm khả năng phản ứng viêm trong ruột, giảm ung thư ruột".