20 năm ngày giỗ Lê Công Tuấn Anh: Nhiều mái đầu điểm bạc, nhưng tình nghệ sĩ mãi xanh

Ngày 17/10/1996, Lê Công Tuấn Anh tự sát tại nhà riêng. Đám tang của anh là đám tang lớn chưa từng thấy tại Sài Gòn với dòng người đưa tiễn dài cả hàng cây số. Đám tang ấy do những người bạn của Lê Công đứng ra lo liệu. 20 năm sau, cũng vẫn những người bạn ấy đến bên nấm mộ của anh, khóc cười về anh. “20 năm năm nào cũng vậy” – dòng chia sẻ giản dị của nữ nghệ sĩ Trịnh Kim Chi khiến công chúng không khỏi cảm động trước tình nghệ sĩ thiêng liêng.

Trịnh Kim Chi chia sẻ, không phải đợi đến ngày giỗ 20 năm thì bạn bè nghệ sĩ mới tề tựu về nghĩa trang Chùa Nghệ sĩ. Suốt 20 năm qua, ngày giỗ nào của Lê Công Tuấn Anh, họ cũng đến đây từ trước vài ngày. Người lo dọn dẹp, người lo trang trí, người viếng hoa tươi, người nấu những món ăn mà Lê Công từng yêu thích. Chỉ có điều năm nay là năm chẵn nên công chúng chú ý hơn mà thôi. Cũng như bạn bè đồng nghiệp và các bậc tiền bối cũng chủ đích muốn làm một đám giỗ lớn hơn để tưởng nhớ anh.

Không thể kể hết những dòng chia sẻ xúc động trên Facebook của thế hệ nghệ sĩ cùng thời với Lê Công Tuấn Anh – những ngôi sao màn bạc của điện ảnh Việt thập niên 90 thế kỉ trước. Đôi khi chỉ là lời nhắn nhủ của một người bạn cũ với giọng điệu ân tình suồng sã y như chưa có 20 năm xa cách:  “Anh em bạn bè đông đủ ghê lắm Cu ơi (tên thân mật bạn bè gọi Lê Công Tuấn Anh). Chỉ thiếu có Bạn thôi đấy. Vẫn chơi theo thể lệ như ngày xưa nha, đứa nào vắng mặt sẽ bị nói xấu đấy. Khà khà” (Facebook cựu ca sĩ Dũng Đinh). Đôi khi chỉ là những bức ảnh không lời tựa cũng đủ để nói lên bao nỗi niềm thương nhớ cố nhân.

Ngôi sao điện ảnh một thời Lê Tuấn Anh – người bạn thân thiết của Lê Công Tuấn Anh, người đã cùng bè bạn lo toan cho đám tang của anh hai mươi năm trước cũng là người đứng ra lo toan cho đám giỗ của anh hai mươi năm sau. Hai mươi năm, Lê Tuấn Anh giã từ điện ảnh đã lâu, nhưng chưa một lần giã từ người bạn trân quý của quá khứ. Lá thư anh viết gửi cho bạn cũ ở thế giới bên kia khiến công chúng không khỏi nghẹn ngào xúc động trước ân tình sâu nặng mà các nghệ sĩ dành cho nhau. Điều mà lâu nay người ta đã không còn tin nó tồn tại giữa thế giới showbiz ngày càng hào nhoáng và khốc liệt.

Trong lá thứ có tên “mênh mang gửi một miền xa” ấy, công chúng mới được tận kiến bao hành động đẹp đẽ mà ngay cả những người ruột thịt chưa chắc đã lo toan được cho nhau nhiều như thế. Trước ngày giỗ của Lê Công Tuấn Anh vài hôm, một số đồng nghiệp đã đến mộ Lê Công lo dọn rửa trang trí cho thật đẹp. Người khệ nệ ôm từng chậu hoa đến bài trí cho thêm trang trọng uy nghi; người lọ mọ tìm một bức ảnh chân dung Lê Công ưng ý nhất, rồi tỉ mẩn chỉnh sửa để phóng to ra thành tấm phông màn thật đẹp; người lo dàn âm thanh thật tốt để bạn bè đến đông đủ sẽ hát cho Lê Công nghe. Các bậc tiền bối trưởng thượng phía Bắc không vào nhưng cũng nhắn nhủ nhờ thắp một nén nhang trước mộ Lê Công. Thậm chí, cả những người ở xa không về được hay đã rời cõi thế rồi, vợ của họ cũng thay mặt họ mang quà cho Lê Công. Thật cảm động khi đọc dòng Lê Tuấn Anh viết về việc vợ cố đạo diễn Lê Xuân Hoàng, người đã đưa Lê Công thành ngôi sao với Vị đắng tình yêu, năm nào cũng nấu mòn cari mang tới đãi anh. Hay những người bạn đã lưu lạc phương xa không thể về viếng mộ cũng tự tay làm một mâm cỗ cúng vọng. 

Không thể nhớ hết, không thể kể hết. Bởi kể sao cho đủ chiều sâu của tình nghệ sĩ mà họ dành cho nhau.

Minh Anh, người bạn gái cũ của Lê Công Tuấn Anh, người mà trong đám tang năm xưa tình nguyện đội vành tang trắng như người vợ đội tang cho chồng, cũng không thể vắng mặt trong đám giỗ sâu đậm ân tình này. Cũng qua lời Lê Tuấn Anh, công chúng mới biết suốt 20 năm qua, Minh Anh dù biến mất khỏi làng nghệ thuật trong nước, nhưng không biến mất bên mộ Lê Công. Định cư ở Singapore, có một gia đình êm ấm, nhưng đều đặn cứ đến gần ngày giỗ Lê Công là Minh Anh bay về. Lễ tảo mộ cũng vậy. Minh Anh lặng lẽ âm thầm thắp nén nhang cho người cũ mà chẳng ai hay biết. Lê Tuấn Anh chia sẻ, khi bạn bè đồng nghiệp tới viếng thì năm nào cũng đã thấy mộ anh sạch sẽ với chân nhang còn mới mẻ mà không biết là người hâm mộ nào.

Lễ giỗ năm nay, cũng chính Minh Anh phụ giúp Lê Tuấn Anh để làm một bữa tiệc buffet đãi bạn bè đồng nghiệp về vui vầy bên Lê Công. Một bữa tiệc buffet đầu tiên ở nghĩa trang. “Nàng còn cầu toàn hơn cả huynh đệ, muốn lo cho ngày nhớ của mày thật chu đáo, vẹn toàn” – Lê Tuấn Anh viết. Có người suy diễn rằng, Minh Anh dù có gia đình vẫn còn yêu thương da diết Lê Công. Có lẽ không nên nhìn nhận như thế về ân tình của Minh Anh. Đó là ân tình dành cho người cũ, nhưng trên hết còn là ân tình của những nghệ sĩ dành cho nhau, là sự trân quý và tiếc thương khôn nguôi dành cho một con người tài hoa bạc mệnh đã một thời gắn bó cùng nhau. Ân tình ấy cũng là tình nghệ sĩ thiêng liêng giống như mọi bạn bè của Lê Công mà thôi.

“Hai mươi năm, cuộc sống đã có quá nhiều điều thay đổi, nhưng tình nghĩa vẫn vẹn nguyên. Mãi nhớ đến mày... Lê Ku, Quang Đôn Ki Sốt... tài hoa, hiền lành, dễ thương, dễ mến... Mong mày thật bình yên nơi xa xôi ấy... và biết đâu, đã tái sanh trở lại kiếp người. Nhớ mày, yêu mày... Lê Ku.” – Dòng tâm sự rút ruột rút gan của Lê Tuấn Anh khiến công chúng không khỏi rơi lệ. Và tự hỏi, tình yêu mà những nghệ sĩ “vang bóng một thời” dành cho nhau ấy liệu giờ có còn không?

Nào những Scandal – Bí mật thảm đỏ, nào những chuyện bùa ngải hãm hại nhau rồi tố nhau trên Facebook, nào bẻ guốc xé váy áo nơi hậu trường người mẫu hoa hậu, nào dùng thủ đoạn cướp vai diễn trước giờ bấm máy, nào cảnh cáo nhau vô lễ với tiền bối, nào nhảy dựng lên chửi bới bậc trưởng thượng khi bị phê bình về chuyên môn… Đủ thứ ganh ghét, đố kị, chiêu trò chơi xấu bủa vây showbiz làm nên một bầu thông tin nghệ thuật ô nhiễm. Đâu đó, khi một người nghệ sĩ lâm trọng bệnh hay qua đời, mới thấy chút tình nghệ sĩ được lóe sáng, rồi lại nhanh chóng tắt lịm trong cơn bão tố khốc liệt cạnh tranh của thị trường nghệ thuật. Đến đỗi, công chúng bị chai lì cảm xúc và mất dần lòng tin. Chứng kiến một nghệ sĩ trẻ đến thăm đàn anh, hay hô hào kêu gọi quyên góp ủng hộ một nghệ sĩ nghèo, người ta cũng không còn cảm kích nữa mà nghĩ ngay ra việc người nghệ sĩ kia đang dùng chiêu trò khoác áo “tấm lòng” để đánh bóng tên tuổi mình. Có thể là oan ức, có thể là không. Nhưng thật chua xót biết bao khi công chúng không còn nhìn nghệ sĩ bằng đôi mắt ngưỡng vọng, trân quý và tin tưởng. 

Đổ tại công chúng hời hợt và cảm tính ư? Không, công chúng lúc nào cũng chân thành. Tình cảm của họ lúc nào cũng thiêng liêng. Chỉ là người nghệ sĩ có biết trân quý tình cảm thiêng liêng ấy hay không mà thôi. Có bao nhiêu nghệ sĩ trẻ đang cuồng nộ trong vòng quay danh vọng ngoài kia mong muốn được mang theo những lá thư người hâm mộ gửi lúc mãn hạn đời như Lê Công Tuấn Anh từng di nguyện lúc rời xa cõi thế? Và nếu như không trân quý tình cảm người mộ điệu thì sao có thể trân quý những người nghệ sĩ bên cạnh mình - những bậc tiền bối, những bạn đồng môn, những người hậu sinh -  những người bằng cách này hay cách khác, dù ít dù nhiều, đã góp những viên gạch để họ xây bậc thang lên đỉnh danh vọng và không cô đơn trên cái đỉnh cao ấy. 

Nhưng có lẽ lễ tưởng nhớ 20 năm ngày mất của nam diễn viên quá cố Lê Công Tuấn Anh là một dịp để những nghệ sĩ trẻ nhìn lại mình. Khi Lê Công mất, anh và bạn bè nghệ sĩ của anh cũng chỉ là những nghệ sĩ trẻ và rất trẻ. Tình nghệ sĩ đâu phải chuyện trẻ già. Ấy là câu chuyện của những con người làm nghệ thuật chân chính và tử tế.