Bé trai ưa hành hạ mình hơn bé gái

Ths.Bs Quách Thúy Minh, trưởng khoa Tâm thần Bệnh viện Nhi T.Ư cho biết, đây là hành vi bất thường có thể gặp ở trẻ mắc bệnh tự kỷ hoặc đối tượng là trẻ nhỏ chưa biết nói hay khả năng nói bị hạn chế.

Khoa đã từng tiếp nhận một trường hợp là cháu trai L.M (22 tháng tuổi, ở Hà Tây). Sau một trận ốm kéo dài, cháu M trở lên hay cáu kỉnh, tức giận vô cớ và có một thói quen mới là thường xuyên bứt tóc trên đầu mình. Có lúc cháu kéo đứt cả một mảng tóc khiến da đầu bật máu.

Thống kê cho thấy hành vi tự làm tổn thương thường gặp ở bé trai hơn bé gái và thường được nuông chiều quá mức.

“Khi đó là trẻ bị bệnh ngay từ lúc nhỏ, đặc biệt là những bé bị nhiễm trùng tai tái phát nhiều lần khiến trẻ đau nhức, khó chịu, dẫn đến hành vi đập đầu hoặc hành vi tự làm tổn thương mình. Hành vi tự làm tổn thương cũng có thể xuất hiện khi trẻ bị giam trong giường cũi hoặc phòng cách ly trong một thời gian dài. Những trẻ không được phép cử động trong một thời gian, chẳng hạn khi bất động do nguyên nhân y tế sau phẫu thuật cũng dễ có những hành vi quá khích với bản thân”, BS Thanh cho hay.

Môi trường sống ảnh hưởng lớn đến trẻ

Theo các chuyên gia tâm lý, môi trường sống có vai trò rất quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ nhỏ.

Cũng như vậy, phản ứng của người lớn khi trẻ có hành vi tự làm tổn thương mình rất quan trọng. Nếu người lớn cứ mặc kệ để trẻ lớn dần với thói quen tự hành hạ mình thì sẽ trở thành căn bệnh khó chữa. Tuy nhiên, nếu phản ứng thái quá, ví dụ chạy vội đến xuýt xoa, ôm ấp, dỗ dành sẽ giúp trẻ hiểu những cử chỉ tự làm tổn thương mình chính là vũ khí doạ người lớn khi trẻ muốn một điều gì đó mà chưa được đáp ứng.

Vì vậy, theo lời khuyên của BS Thanh, khi người lớn phát hiện trẻ có hành vi tự hành hạ mình, cần bình tĩnh quan sát trẻ trong vòng 1 - 2 ngày. Đừng vội ra lệnh cho trẻ từ bỏ ngay lập tức hành vi tự hành hạ mình, trừ khi đó là những hành động làm tổn thương trầm trọng đến sức khoẻ (như đập đầu vào tường hay làm chảy máu một bộ phận nào đó trên cơ thể). Không nên đột ngột thay hay đổi cách bạn quan hệ với trẻ, cũng không nên để trẻ biết sự quan tâm, lo lắng quá mức của mình.

Trong thời gian đó, nên tìm hiểu xem trẻ bị đau hoặc khó chịu ở chỗ nào, bởi rất có thể đó là nguyên nhân khiến trẻ có những hành động kỳ quặc đó. Nếu hành vi này diễn ra trong nhiều ngày thì nên đưa bé để bác sĩ chuyên khoa hoặc chuyên viên tâm lý phát triển để tìm hiểu kỹ nguyên nhân cũng như tìm biện pháp giúp trẻ cân bằng tâm lý.