Hương Giang nhắc đi nhắc lại nhiều lần như thế trong những cuộc phỏng vấn, hoặc trò chuyện với chúng tôi.

Câu nói trên mới nghe có vẻ mang nặng định kiến giới (khối óc đàn ông thì tốt hơn phụ nữ), nhưng nếu nhìn nhận mềm mại hơn, nó cho thấy quan điểm đặc biệt của Hương Giang. Có phải chính quan điểm đó đã khiến Giang trở thành người chuyển giới nữ thành công nhất của Việt Nam cho đến hiện tại?

Giữa tháng 11/2018, Giang vừa tổ chức thành công hai cuộc casting cho các nhan sắc chuyển giới Việt Nam, chuẩn bị cho cuộc thi tài năng 2018, sau đó ra chinh chiến với thế giới. Giang nói, đây là tâm nguyện và cũng là nhiệm vụ của cô trong nhiệm kỳ hoa hậu, mà ngoài cô ra, không ai có đủ vị trí thuyết phục để thực hiện.

Cách thời điểm này mới hơn nửa năm, Giang đơn thương độc mã đi Thái Lan thi Hoa hậu chuyển giới thế giới. Công chúng rộng rãi Việt Nam chỉ biết đến cuộc thi khi cô huy hoàng bước lên ngôi Hoa hậu. Và trầm trồ, và ồ lên, và xúc động, và tự hào về một nhan sắc-trí tuệ Việt Nam với khả năng ứng xử thành thật và thông minh. Tuy nhiên những cổ vũ rộng lớn đó chỉ đến với Giang sau khi cô đã (gần như) một mình chinh phục vương miện.

Còn từ bây giờ, sau Giang, sẽ không còn cô gái chuyển giới nào phải đơn độc như thế nữa. Cuộc thi tài năng 2018 lần đầu tiên tổ chức tại Việt Nam là phần bắt buộc để đưa được thí sinh tham dự cuộc thi toàn cầu. Thí sinh sẽ được hỗ trợ đào tạo, huấn luyện về mọi mặt, để đường đường chính chính bước vào sàn đấu nhan sắc chuyển giới thế giới.

Bên lề cuộc casting đầu tháng 11/2018 ở Sài Gòn, các cô gái chuyển giới Việt Nam vui sướng đến trào nước mắt. Họ đã chờ cuộc thi này từ rất lâu.

Bởi vì trên hết, đó không chỉ là một cột mốc của cộng đồng người chuyển giới Việt Nam trên con đường công khai bày tỏ bản dạng giới thật sự của con người mình. Đó là sự thừa nhận chính thức và đẹp đẽ của xã hội về sự phong phú và đa dạng của con người nói chung và dành cho người chuyển giới và cộng đồng LGBT nói riêng. Cho dù nó vẫn đang còn ở những bước đầu.

Hương Giang: Khi đoạt vương miện cuộc thi hoa hậu chuyển giới thế giới, Giang có 3 lời hứa.

- Thứ nhất là thu thập chữ ký của cộng đồng chuyển giới chuyển đến Bộ Y tế và Quốc hội, thể hiện yêu cầu của người chuyển giới góp phần thúc đẩy bộ luật này sớm được thông qua và ban hành vào năm 2019. Việc này đã hoàn thành với buổi đầu tiên thu được 500 chữ ký và tổng cộng khoảng vài ngàn chữ ký.

- Thứ hai là talk show "Just Love"- nói chuyện với các chuyên gia và các bạn chuyển giới để qua đó hiểu về người chuyển giới, nắn chỉnh lại các quan niệm sai, định nghĩa sai về người chuyển giới mà trước giờ vẫn được phổ biến. Just Love phát trên youtube từ 20/7/2018, đến nay đã được 17 tập, mỗi tập nói về một chủ đề.

- Thứ ba là tổ chức cuộc thi Chinh phục hoàn hảo-cuộc thi tài năng của người chuyển giới trong nước để hỗ trợ các bạn bước ra ánh sáng và tự tin nói với xã hội rằng tôi là người chuyển giới.

Hương Giang nhấn mạnh đến việc "bước ra ánh sáng". Chẳng lẽ có nhiều người chuyển giới coi cuộc sống của mình là trong bóng tối?

Đúng như vậy. Trong xã hội mình đã mấy ai chấp nhận người chuyển giới đâu. Người chuyển giới không có sân chơi. Nhiều bạn mặc cảm quá nên sống ẩn mình trong giới, chỉ quanh quẩn tiếp xúc với những người giống như mình vì sợ bị kỳ thị. Nhưng việc đó dễ khiến các bạn sống trì trệ, lâu dần sinh ra bất mãn với cộng đồng và xã hội.

Lại có những bạn chuyển giới không hề muốn mọi người biết mình là người chuyển giới, vì đã có bề ngoài không khác gì phụ nữ và họ đang sống rất ổn: có gia đình, có tình yêu, có việc làm, có bạn bè. Nếu công khai, cái giá của sự đánh đổi có thể quá lớn: người yêu bỏ, mất việc làm, gia đình xấu hổ, bạn bè xa lánh cười nhạo…  Ai dám?

Người chuyển giới sợ nhất là không được gia đình chấp nhận và tương lai bấp bênh. Nhưng khi giấu kín như vậy thì bạn không có cộng đồng giàu năng lượng tích cực xung quanh mình. Giang muốn qua sân chơi này, các bạn có hy vọng, có niềm tin.

Nhưng tôi biết trước giờ trong cộng đồng chuyển giới cũng có rất nhiều cuộc thi hoa hậu, người mẫu đấy chứ.

Đúng là trước giờ vẫn có những cuộc thi trong giới, nhưng nó nhỏ, tự phát và nội bộ, phần thưởng chưa đủ thu hút. Giang muốn tạo ra một sân chơi đủ đẹp, đủ rực rỡ, hấp dẫn để các bạn đánh đổi lấy việc bước ra ngoài ánh sáng. Quán quân sẽ có một vé chính thức vào cuộc thi Hoa hậu chuyển giới quốc tế, bước lên đấu trường quốc tế và có hy vọng giành ngôi vị nữ hoàng nhan sắc chuyển giới thế giới như Giang đã.

Tôi đã được gặp nhiều bạn chuyển giới rất tài năng và đóng góp tích cực nhiều cho cộng đồng, như tổ chức các talk show tuyên truyền kiến thức về LGBT dưới hình thức kịch ngắn, ca múa, TV show... Có bạn còn thuyết phục được chính giám đốc công ty nơi mình làm việc vượt qua định kiến để nhận các bạn chuyển giới nam vào làm việc, thừa nhận năng lực thực sự của các bạn ấy. Nhưng tôi cũng đã phải khóc nhiều lần vì chứng kiến hành trình đi đến việc được xã hội đối xử công bằng với các bạn còn quá cam go. Những hoạt động của Hương Giang chỉ là tổ chức sân chơi cho các bạn hay còn mục đích nào khác?

Giang rất hy vọng những hoạt động tích cực của Giang và các bạn khác trong cộng đồng LGBT sẽ thúc đẩy việc tạo ra một hệ sinh thái tốt cho người chuyển giới.

Khái niệm này mới và thú vị quá.

Như Giang đã nói lúc nãy ấy, có những bạn chuyển giới rất đẹp, rất tài năng nhưng chọn cách sống giấu kín với mọi người. Giang cho như vậy cũng gọi là chủ động lừa người khác. Nếu một ngày bị phát hiện, liệu bạn ấy có còn giữ được những gì mình đã có? Vì vậy tốt nhất nên thẳng thắn với nhau từ đầu.

Còn với những bạn đang đau buồn và lo lắng vì bị gia đình chối bỏ và xã hội kỳ thị, Giang muốn nói: khi đang tổn thương mà bạn chọn cách ở bên cạnh những người có hoàn cảnh giống mình để lau nước mắt cho nhau thì chỉ giải quyết được nỗi buồn chứ không giải quyết được phương hướng. Bạn cần có những người mạnh mẽ và hạnh phúc bên cạnh mình, tạo ra một cộng đồng tốt để lan tỏa, san sẻ sự tích cực và hạnh phúc cho nhau. Hệ sinh thái Giang nói chính là như thế.

Tôi cứ nghĩ người chuyển giới xong sẽ rất hạnh phúc vì đã lột bỏ hình hài trái ngược với tâm hồn mình. Nhưng rồi lại thấy không ít bạn đau khổ vì không sinh đẻ được con cái cho người mình yêu, rồi do vậy mà bị chồng bỏ.

Giang nghĩ một con người bất kỳ nào cũng có ba mục đích trong đời: sinh sống, đóng góp cho xã hội và đi tìm hạnh phúc cho bản thân. Người chuyển giới cũng là con người, nên những mong muốn của họ cũng chẳng khác gì cả. Người chuyển giới chỉ mất thêm một thời gian nữa so với người dị giới để thực hiện những điều đó thôi.

Nhưng cũng đúng như bạn nói, có một sự thật là nhiều người chuyển giới rất thích một cuộc sống hoàn toàn phụ nữ theo kiểu ở nhà làm nội trợ, phụ thuộc dựa dẫm vào người đàn ông. Sự yếu đuối đó cho họ cảm giác họ rất phụ nữ. Nhưng Giang không cho điều đó là đúng. Dựa dẫm vào đàn ông, khi đàn ông không lo cho mình nữa thì ai lo? Các bạn ấy cố chấp từ đầu việc mình phải sống giống như một phụ nữ hoàn toàn. Nhưng sự thật mình là người chuyển giới, không sinh đẻ được, cả mình và họ đã biết từ đầu cơ mà? Bản thân mình là thế mà lại đi chối bỏ, đi mong muốn một điều không thể có thì không thể phát triển được tư duy và cũng không thể có hạnh phúc.

Nhưng các bạn đã phải đánh đổi rất nhiều mới được làm phụ nữ, các bạn có muốn yếu đuối thì rất hợp lý mà?

Quan niệm của Giang: người chuyển giới nữ phải giữ được cái đầu đàn ông thì mới hạnh phúc.

Thế nào là "một cái đầu đàn ông"?

Quyết đoán, mạnh mẽ, biết tính toán, độc lập, tỉnh táo, thông minh. Tin vào bản thân mình là tốt nhất. Hiểu đàn ông, và biết đề phòng đàn ông (cười to).

Nhưng qua hai cuộc casting, Giang thấy nhiều bạn đã lấy chồng và có cuộc sống hạnh phúc lắm. Có lẽ Giang cũng phải tin vào hạnh phúc gia đình.

Trở lại với câu chuyện, tôi vẫn thấy nhan sắc có lẽ là điều quan tâm lớn nhất của các bạn chuyển giới nữ. Tôi gặp nhiều bạn không tự tin vào ngoại hình của mình sau khi chuyển giới, hoặc cho rằng mình vốn có gương mặt quá đàn ông nên nếu chuyển giới cũng không đẹp. Mà đã chuyển giới lại vẫn không đẹp thì càng dễ bị kỳ thị. Vì vậy các bạn chỉ dám trang điểm, "làm lộ" khi đêm xuống, đi các quán bar trong giới để thỏa mãn mơ ước của mình thôi.

Có nhiều bạn nói với tôi vì Hương Giang chuyển giới rất đẹp, nhờ thế xã hội không kỳ thị và có được tiếng nói mạnh trong cộng đồng. Còn bạn nào không được đẹp thì vẫn khổ lắm. Giang nghĩ sao về điều này?

Giang nghĩ chẳng ai được phép đánh giá vẻ đẹp của người khác cả. Có những nhan sắc không được xem là đẹp ở nơi này nhưng ở nơi khác là rất đẹp. Nếu bạn cho rằng ngoại hình mình chưa đẹp, bạn chỉ có một trở ngại duy nhất là vất vả hơn khi lấy thiện cảm của người khác trong những phút ban đầu. Nhưng nếu bạn là con gái, bạn đã là con gái từ trong tâm hồn. Bạn cần có sự tự tin và bản lĩnh. Ngoài ra, vẻ đẹp là thứ có thể hoàn thiện.

Thực ra xã hội mình cũng vẫn còn nhiều kỳ thị. Có những bạn chuyển giới rất đau khổ vì bị nói "Dù có đẹp hay nữ tính đến mấy thì cũng không phải là con gái thật".

Những cuộc thi dành cho người chuyển giới được tổ chức với mục đích thế giới sẽ ngày càng văn minh và không còn sự kỳ thị nữa. Đối tượng mà chúng ta hướng tới là những người hiểu biết. Chúng ta có thể thay đổi rất nhiều người nhưng không phải là tất cả. Vậy nên Giang nghĩ không cần quan tâm tới những ý kiến tiêu cực đó.

Chúng ta nên nhìn nhận vào những người công nhận mình để cố gắng hơn. Khi chúng ta cố gắng hơn thì hệ sinh thái của chúng ta càng ngày càng tốt và lớn mạnh hơn. Còn hiện tại, chúng ta không nhất thiết phải quan tâm tới những người chưa hiểu biết hay vẫn giữ sự kỳ thị đó.

Nhiều bạn chuyển giới nói Hương Giang đang là nguồn cảm hứng và tấm gương lớn nhất để các bạn vững tin công khai tham gia các sinh hoạt của cộng đồng LGBT và bước ra ngoài xã hội. Nhưng hôm qua cũng có những bạn nói với tôi rằng bạn không đi thi, vì xung quanh biết thì bạn sẽ mất việc. Giang có nhắn gửi điều gì với các bạn không?

Giang chỉ có một lời khuyên rằng, những ai đang lưỡng lự hoặc chưa dám ghi tên mình vào cuộc thi này thì các bạn hãy cứ theo dõi cuộc thi đi, hãy xem những bạn đã dám bước ra, các bạn ấy sẽ có kết quả như thế nào. Và nếu các bạn thấy thật sự vững tâm để ghi tên mình vào cuộc thi như những người đã đi trước thì năm sau, các bạn hãy mạnh dạn ghi danh.

Thế nhưng, nếu các bạn cảm thấy mọi thứ như thế cũng không đáng để đánh đổi thì chúng ta vẫn nên tôn trọng quyết định đó. Bởi vì ai cũng có suy nghĩ, có quyết định của riêng mình mà không ai có quyền can thiệp vào.

Giang muốn nói rằng, hạnh phúc nhất là khi các bạn được là chính mình. Giang đã nói vài lần và Giang khẳng định rằng, hạnh phúc các bạn đang giấu giếm hiện tại chỉ là tạm thời mà thôi.

Cho nên, khi mình là chính mình, mình mới có cơ hội tìm thấy được điều hạnh phúc nhất và thật sự nhất.

Cảm ơn Hương Giang và mong rằng các hoạt động tích cực của cộng đồng chuyển giới sẽ tác động tốt đến việc Bộ Y tế và Quốc hội nhanh chóng hoàn tất và thông qua Bộ Luật chuyển đổi giới tính, mang lại sự công bằng cho cộng đồng chuyển giới và đưa đến nhiều yêu thương hơn trong xã hội này. Vì có một người bạn chuyển giới của tôi đã nói như thế này "Tất cả chúng ta đều cùng sống trong một thế giới, vì thế không có Thế giới thứ nhất, Thế giới thứ hai, Thế giới thứ ba, thứ tư... nào cả".