Tôi hiếm khi khuyên ai đó đi du lịch một mình, nhưng nếu có thì nơi đó luôn là Đà Lạt vào những tháng cuối năm. Thật ra, không có lý gì để người ta phải đi du lịch một mình, chỉ khi quá cô đơn mà không rủ được bạn bè cùng đi mà thôi. "Cô đơn" thường được mọi người tránh ghép với Đà Lạt, người ta nghĩ Đà Lạt đã quá buồn, đã quá mịt mùng sương khói, ai cô đơn không nên tới những nơi như vậy.
Tin tôi đi, Đà Lạt chỉ buồn vào lúc đêm và ngày giao nhau, nỗi buồn của Đà Lạt là một nỗi buồn dịu êm, nên nếu có cô đơn thì nỗi cô đơn cũng êm đềm. Đà Lạt còn nhiều thứ khác nữa, những tháng cuối năm lại càng nhiều hơn. Không ai có thể tìm được một thành phố nào khác ở Việt Nam có thể thanh bình như Đà Lạt vào khoảng thời gian này: Những mặt hồ tĩnh tại, những ngọn núi mơ màng, những rừng cây im lặng, những ngọn gió mênh mang và cả những đám mây mồ côi trôi vô định…
Đà Lạt là một nơi rất dễ chịu để tận hưởng những khoảnh khắc riêng tư của chính mình. Khí hậu Đà Lạt luôn êm ái cả bốn mùa, không nóng vào mùa hè, không quá lạnh vào mùa đông. Bạn không cần mở điều hòa hay máy sưởi, chỉ với một cánh cửa sổ mở từ căn phòng trọ hoặc khách sạn mới thuê, bạn đã gần như sống giữa thiên nhiên. Bên ngoài có mây trôi, có cây cỏ im lìm, nhiều đêm còn có ánh trăng và những màn sương chầm chậm bay ngang. Bên trong an tĩnh, khoảng không của bạn tuyệt đối riêng tư.
Khí hậu Đà Lạt đủ lạnh để có thông và nhiều loại cây cỏ xứ lạnh khác, đủ ấm áp để có cà phê và trà hảo hạng. Quan trọng hơn, khí hậu Đà Lạt vừa đủ mát mẻ để biến bạn trở thành một con người lãng mạn. Áo khoác mỏng, giày đủ êm, thêm một chiếc nón len đan thủ công vừa mua ở chợ, tay cầm cốc trà, ngồi ở sườn đồi hoặc trong một quán cà phê nhìn xuống thung lũng rộng và đẹp như tranh, thật không khác gì đang tận hưởng mùa thu châu Âu.
Những tháng cuối năm, Đà Lạt còn có mưa. Mưa cao nguyên êm ái hơn mưa ở những nơi khác, cùng với sương mù sa xuống thành phố làm mưa buốt giá hơn và buồn hơn. Trong cơn mưa bất chợt và mong manh, bạn như tan ra, tất cả chỉ là một màng khói xám mơ màng...
Đà Lạt đẹp nhờ vào hoa cỏ và rừng thông. Cây cối ở đâu cũng vậy, ở Đà Lạt chúng gần như là chính mình nhất. Cây cối là chính mình? Nghe có vẻ sợ, nhưng nếu ở Đà Lạt đủ lâu hay đến Đà Lạt đủ nhiều, bạn sẽ hiểu thứ mà tôi muốn nói.
Cây cối ở Đà Lạt im, chúng im vì có quá nhiều điều muốn nói mà không thể cất lời, không có một ngôn ngữ nào giúp cây cối và con người có thể hiểu nhau. Chúng đứng đó, cùng với không gian, bầu trời, đêm trăng, dòng nước, sương sớm, bóng tối cuối năm ở Đà Lạt, chúng bỗng đẹp hơn bằng những tự sự chứa trong thân thể mình. Con người luôn tò mò những thứ không biết và chưa hiểu: Vẻ đẹp của cây cối Đà Lạt bắt đầu từ đây.
Ở Đà Lạt không có sông như nhiều thành phố khác, cũng không có tòa cao ốc nào sừng sững để người ta phải ngước mắt lên mới có thể nhìn thấy chóp, thay vào đó Đà Lạt chỉ có hồ và núi. Hồ in bóng núi khác với sông soi bóng những tòa nhà, vẻ đẹp của chúng an định và trường cửu, gần gũi trong tâm tưởng của mọi người khi nghĩ về những vùng đất yên lành.
Mùa này, bầu trời Đà Lạt không phải là một bầu trời rực sáng vào mùa hạ, mà là một khoảng không mờ mờ sương phủ, núi cũng vì vậy mà mang màu xám. Mặt hồ phản chiếu bóng núi và cũng mang một màu vô nghĩa. Nhưng cần gì phải có ý nghĩa, cứ mươi giây khác nhau, mặt hồ sẽ chuyển từ màu xám này sang màu xám khác, cái đẹp của hồ nước, núi rừng Đà Lạt chính là sự biến chuyển thuận theo tự nhiên, không có sự can thiệp nào có thể chạm tới…
Không khí cuối năm làm cho việc ăn uống ở Đà Lạt dễ chịu hơn, ngon hơn. Buổi sáng và buổi trưa, những hàng quán địa phương sẵn sàng đãi bạn những món ăn ấm áp thuộc cả ba miền. Đôi khi chỉ là một bát bún nhỏ hay vài cái bánh căn giản dị hay một ổ bánh mì giòn bạn cũng thấy thật lạ khi ăn chúng ở xứ cao nguyên. Buổi tối, bạn có thể ra chợ trung tâm hoặc tới một địa chỉ quen để ăn bánh tráng và ngô khoai nướng. Món ngọt thì kem bơ cũng là một sự lựa chọn.
Muốn ăn no, bạn nên tới những hàng quán bình dân để ăn các loại lẩu nóng, hoặc tới những quán nướng ấm cúng náo nhiệt, uống thêm cốc bia là đủ cho một đêm lạnh Đà Lạt thi vị. Nếu thích yên tĩnh, ở Đà Lạt có một số địa chỉ nhà hàng món Âu dành cho bạn. Mì ý, pizza nướng, vang đỏ và trắng, nhạc jazz, ánh sáng vàng từ ngọn nến,... đang chờ để viết cho bạn một ký ức khó quên nhất trong đời tại Đà Lạt.
Một chút mê hoặc, một chút dịu êm, một chút nồng nàn cùng với bóng tối và màn sương lạnh tĩnh mịch ngoài kia luôn nhắc nhở bạn rằng: Bạn đang ở Đà Lạt mà không phải ở một nơi nào khác.
Đặc sản ở Đà Lạt không phải là dâu tây hay quả hồng hay các loại mứt trái cây ướp đường ngọt ngào, những thứ đó ngon, nhưng chưa phải là nhất và cũng không thuộc về riêng Đà Lạt. Nói về đặc sản Đà Lạt thì chính là rau xanh. Rau Đà Lạt mới hái trong vườn vẫn đẫm sương đêm, đem tới phục vụ cho bạn thật thơm, thật ngon. Ngay cả xà lách còn có vị ngọt và thơm.
Sẽ thật thiếu sót nếu bỏ qua sữa đậu ở Đà Lạt. Món đồ uống này không có gì quá đặc biệt, nhưng cùng với không khí Đà Lạt cuối năm với bao nhiêu là sương khói, gió lạnh cao nguyên, bóng tối yên ả, cầm trên tay cốc sữa đậu nành hoặc đậu xanh nóng hổi, ngồi quán cóc bên đường, cái ấm áp khẽ khàng loang vào đầu ngón tay mới thấy đây chính là thứ mà người ta cần nhất trong những ngày ở Đà Lạt.
Đà Lạt còn có nhiều quán cà phê, thật nhiều. Quán nào cũng có phong cách riêng và hình như, đa số chúng được tạo nên bằng rất nhiều tâm huyết, tình yêu của chính những người chủ ở Đà Lạt hoặc những người trẻ nơi khác đến xứ này lập nghiệp. Dù vị trí ở đồi xa hay trung tâm thành phố, tất cả các quán ở Đà Lạt đều phục vụ cà phê ngon, trà hảo hạng và cả sự êm ái bất tận.
Những thứ đã kể ở trên, thật ra chưa phải là tất cả. Đà Lạt chứa trong mình quá nhiều thứ không thể kể ra hết trong một lần. Người ta cũng vì thế tìm đến và gọi tên Đà Lạt bằng nhiều lý do rất khác nhau.
Tháng cuối cùng của năm 2018 đang trôi nhanh từng ngày, hãy đến Đà Lạt để cảm nhận vẻ đẹp của thời gian phai phôi, để học lại cách sống cuộc đời riêng, yên lặng và gần gũi với thiên nhiên hơn.