Hội đồng thẩm phán bác kháng nghị, cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn?

Minh Khôi, 2020-05-11T12:23:00

Theo luật sư Cường, trong trường hợp hội đồng giám đốc thẩm bác kháng nghị của Viện kiểm sát tối cao để giữ nguyên bản án sơ thẩm và phúc thẩm thì cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn.

Đại biểu Lê Thanh Vân: Quốc hội cần giám sát lập luận xử giám đốc thẩm vụ tử tù Hồ Duy Hải
Luật sư nói gì sau khi Hội đồng Thẩm bác kháng nghị vụ án Hồ Duy Hải?
Vụ án Hồ Duy Hải: Luật sư phân tích phán quyết có thể được đưa ra trong chiều nay
Vụ tử tù Hồ Duy Hải: Đứng sau người mẹ 12 năm ròng rã đi kêu oan cho con có sự hỗ trợ của người đàn ông không nhiều người biết

Cụ thể, theo như quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán (HĐTP) TAND Tối cao có hiệu lực ngay ngày 8/5 tức là bản án tử hình Hồ Duy Hải (35 tuổi, ngụ Long An) có hiệu lực ngay. Theo tố tụng, đây là phán quyết cuối cùng nhưng không có nghĩa là vụ án kết thúc, nếu gia đình bị án tiếp tục kêu oan.

Nhận định về điều này, luật sư Đặng Văn Cường - Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp - Đoàn luật sư TP.Hà Nội cho rằng, trong trường hợp hội đồng giám đốc thẩm bác kháng nghị của Viện kiểm sát tối cao để giữ nguyên bản án sơ thẩm và phúc thẩm thì cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn.

Trong trường hợp Hồ Duy Hải gửi đơn xin ân giảm đến Chủ tịch nước mà được chấp nhận thì án tử hình sẽ chuyển thành án tù chung thân.

Trước đây Hồ Duy Hải đã từng gửi đơn đến Chủ tịch nước xin được ân giảm nhưng đã bị bác đơn. Pháp luật quy định khi người bị kết án tử hình bị bác đơn ân giảm của chủ tịch nước thì sẽ thi hành án tử hình. Pháp luật không quy định là người bị thi hành án tử hình có quyền xin ân giảm lần thứ hai. Thủ tục giám đốc thẩm là xem lại bản án đã có hiệu lực pháp luật chứ không phải là một cốc xét xử. Bản án đã có hiệu lực pháp luật trước đó và đã được Chủ tịch nước xem xét và không chấp nhận đơn xin ân xá nên có thể sẽ không tiếp tục xem xét đơn của Hồ Duy Hải theo thủ tục này.

Vụ tử tù Hồ Duy Hải: Cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn? - Ảnh 2. — Bị cáo Hồ Duy Hải tại phiên tòa phúc thẩm năm 2009. Ảnh: Vũ Mai.

Luật sư Cường cho rằng, về lý thuyết thì quyết định Giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán vẫn có thể bị xem xét lại theo thủ tục đặc biệt quy định tại Điều 404 Bộ luật tố tụng hình sự năm 2015, cụ thể như sau: Khi có căn cứ xác định quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao có vi phạm pháp luật nghiêm trọng hoặc phát hiện tình tiết quan trọng mới có thể làm thay đổi cơ bản nội dung quyết định mà Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao không biết được khi ra quyết định đó, nếu Ủy ban thường vụ Quốc hội yêu cầu, Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao kiến nghị, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đề nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối phải mở phiên họp để xem xét lại quyết định đó.

Trường hợp Ủy ban thường vụ Quốc hội yêu cầu thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao có trách nhiệm báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao để xem xét lại quyết định của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao.

Trường hợp Ủy ban tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao kiến nghị thì Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao mở phiên họp xem xét kiến nghị đó.

Trường hợp Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đề nghị thì báo cáo Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao mở phiên họp xem xét đề nghị đó.

Ngoài ra nếu có tài liệu chứng cứ mới thì bị án và luật sư vẫn có thể đề nghị xem xét kháng nghị theo thủ tục tái thẩm. Tuy nhiên cơ hội sống với Hồ Duy Hải đến nay sẽ ngày càng khép lại.

Vụ tử tù Hồ Duy Hải: Cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn? - Ảnh 3. — Chánh án TAND Tối cao Nguyễn Hòa Bình làm chủ tọa phiên giám đốc thẩm

Tái thẩm là xét lại bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án nhưng bị kháng nghị vì có tình tiết mới được phát hiện có thể làm thay đổi cơ bản nội dung của bản án, quyết định mà Tòa án không biết được khi ra bản án, quyết định đó. Căn cứ và thủ tục tái thẩm được Điều 398 Bộ luật tố tụng hình sự quy định Bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật bị kháng nghị theo thủ tục tái thẩm khi có một trong các căn cứ:

1. Có căn cứ chứng minh lời khai của người làm chứng, kết luận giám định, kết luận định giá tài sản, lời dịch của người phiên dịch, bản dịch thuật có những điểm quan trọng không đúng sự thật;

2. Có tình tiết mà Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán, Hội thẩm do không biết được mà kết luận không đúng làm cho bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật không đúng sự thật khách quan của vụ án;

3. Vật chứng, biên bản về hoạt động điều tra, truy tố, xét xử, biên bản hoạt động tố tụng khác hoặc những chứng cứ, tài liệu, đồ vật khác trong vụ án bị giả mạo hoặc không đúng sự thật;

4. Những tình tiết khác làm cho bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật không đúng sự thật khách quan của vụ án.

Như vậy, theo luật sư Đặng Văn Cường, nếu trước khi thi hành án tử hình đối với Hồ Duy Hải mà vụ án này xuất hiện tình tiết mới làm thay đổi bản chất vụ án (ví dụ như trường hợp tìm ra hung thủ thực sự như vụ án Nguyễn Thanh Chấn) thì Chánh án Tòa án nhân dân tối cao hoặc Viện trưởng Viện kiểm sát nhân dân tối cao sẽ kháng nghị các bản án đã có hiệu lực pháp luật theo thủ tục Tái thẩm.

Khi đó Hội đồng thẩm phán tòa án nhân dân tối cao sẽ lại mở phiên họp để xem xét nội dung kháng nghị này. Nếu Hội đồng thẩm phán chấp nhận kháng nghị thì Hồ Duy Hải có cơ hội được minh oan nếu thực sự Hồ Duy Hải bị oan.

Vụ tử tù Hồ Duy Hải: Cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn? - Ảnh 4. — Bà Nguyễn Thị Loan, mẹ Hồ Duy Hải, không được vào dự phiên Giám đốc thẩm hôm 6/5. Bà đã đi đòi công lý cho con 12 năm qua

Trường hợp, từ nay đến thời điểm thi hành án tử hình mà không ai đề nghị xem xét lại bản án giám đốc thẩm, không xuất hiện tình tiết mới làm thay đổi bản chất vụ án thì vụ án này sẽ dừng lại ở đây, Hồ Duy Hải sẽ phải chịu thi hành án tử hình. Trong vụ án này, có lẽ chỉ có Hồ Duy Hải là người biết rõ nhất mình có thực hiện hành vi giết người, cướp tài sản hay không.

Tòa án cấp sơ thẩm và phúc thẩm sử dụng nhiều chứng cứ để buộc tội Hồ Duy Hải, trong đó có chính lời khai của Hải thừa nhận hành vi phạm tội (trong quá trình điều tra, tại đơn kháng cáo, đơn xin ân giảm...). Đặc biệt là những lời khai của Hải trong giai đoạn điều tra về những đồ vật được bố trí ở bưu cục (trong khi cơ quan tiến hành tố tụng cho rằng Hải chưa từng đến đây trước khi vụ án xảy ra) và sơ đồ nơi bán tài sản lấy được của bị hại.

Bởi vậy, những chứng cứ buộc tội Hồ Duy Hải quan trọng là lời khai của Hải về đặc điểm hung khí gây án, về cách bố trí các đồ vật ở bưu cục, về vật chứng là các tài sản của nạn nhân mang bán... Nếu những lời khai này là khách quan, được thu thập hợp pháp thì là những chứng cứ quan trọng để buộc tội Hải. Ngược lại nếu những lời khai này là không khách quan, không được thu thập hợp pháp thì vụ án này có dấu hiệu oan sai.

Luật sư Cường cho biết, trong quá trình xem xét lại hai bản án theo thủ tục giám đốc thẩm thì Viện kiểm sát và Hội đồng thẩm phán đều thừa nhận là có nhiều sai sót trong quá trình tố tụng, thậm chí vi phạm thủ tục tố tụng của cơ quan điều tra về việc thu thập chứng cứ và lưu trữ hồ sơ vụ án. Bởi vậy vấn đề này, cơ quan điều tra ở địa phương này sẽ phải xem xét trách nhiệm đối với điều tra viên, Viện kiểm sát cũng sẽ phải xem xét trách nhiệm đối với với kiểm sát viên trực tiếp giải quyết vụ án này trong giai đoạn điều tra.

"Những sai phạm về nghiệp vụ thì cần phải rút kinh nghiệm. Những sai phạm làm ảnh hưởng đến uy tín của ngành, gây bức xúc trong dư luận thì có thể xem xét kỷ luật theo quy định để tránh trường hợp những vụ việc tương tự có thể xảy ra gây khiếu kiện kéo dài, bức xúc trong dư luận. Vụ án này có thể khép lại và nhiều người không thấy thỏa đáng. Tuy nhiên, cái gì rồi cũng phải đến hồi kết. Khi cơ quan tố tụng cấp cao nhất xem xét lại vụ án này một cách thấu đáo mà vẫn quyết định giữ nguyên bản án thì mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân đều phải chấp hành, đó là nguyên tắc mà bất cứ nền tố tụng nào cũng quy định như vậy", luật sư Cường chia sẻ.

Phiên Giám đốc thẩm vụ án Bưu điện Cầu Voi: Hồ Duy Hải không oan

Hậu trường

Xã hội

Đẹp

Giải trí

Thế giới quanh ta

Lifestyle

Ăn ngon

Sức khỏe

Mẹ & bé

Giáo dục

Tiêu dùng

Yêu

Tâm sự

Video

Tải app

Fanpage

Hội đồng thẩm phán bác kháng nghị, cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn?

Theo luật sư Cường, trong trường hợp hội đồng giám đốc thẩm bác kháng nghị của Viện kiểm sát tối cao để giữ nguyên bản án sơ thẩm và phúc thẩm thì cơ hội sống của Hồ Duy Hải vẫn còn.