Hà Nội ngợp bụi mịn: Không thể lọc hết bụi nhưng ăn thế này, phổi… đỡ khổ!

Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng nghiêm trọng, việc đeo khẩu trang, dùng máy lọc không khí, hạn chế ra đường vào giờ cao điểm là điều bắt buộc. Nhưng có một "lá chắn mềm" khác đang bị nhiều người bỏ quên: Chế độ ăn uống hằng ngày - thứ có thể âm thầm hỗ trợ phổi chống lại viêm nhiễm, độc tố và stress oxy hoá.

Bạn không thể ngăn bụi ngoài đường. Nhưng bạn hoàn toàn có thể giúp phổi khỏe hơn từ bên trong.

Khi phổi phải "chiến đấu" với bụi mịn

Bụi mịn PM2.5, khí thải xe cộ, khói công nghiệp, khói đốt rác… là những tác nhân hằng ngày xâm nhập vào đường hô hấp, gây kích ứng, viêm, tổn thương mô phổi và làm suy giảm chức năng trao đổi oxy.

Theo các chuyên gia sức khỏe môi trường, ô nhiễm không khí kéo dài có thể làm tăng nguy cơ viêm phế quản, hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD), thậm chí cả ung thư phổi. Điều nguy hiểm là tác động này thường âm thầm, tích lũy qua nhiều năm.

Trong khi không phải ai cũng có điều kiện sống ở nơi nhiều cây xanh, không khí trong lành, thì việc "ăn gì để bảo vệ phổi" lại nằm hoàn toàn trong tầm tay mỗi người.

5 nhóm thực phẩm được xem là "vệ sĩ" của lá phổi

Các chuyên gia dinh dưỡng đều đồng thuận: khi phổi bị tấn công bởi ô nhiễm, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái viêm và stress oxy hóa. Do đó, những thực phẩm giàu chất chống oxy hóa, chất kháng viêm tự nhiên và vitamin sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ mô phổi.

1. Rau xanh đậm: Lá chắn tự nhiên cho tế bào phổi

Các loại rau như: Cải bó xôi, cải kale, bông cải xanh, cải xanh, rau ngót… giàu vitamin A, C, E và flavonoid. Những hợp chất này giúp: Trung hòa gốc tự do sinh ra do ô nhiễm; Giảm viêm đường hô hấp; Tăng cường khả năng phục hồi tế bào phổi.

Chỉ cần duy trì 1-2 khẩu phần rau xanh đậm mỗi ngày, lá phổi đã được tiếp thêm một lớp bảo vệ tự nhiên.

2. Cà rốt - bí đỏ - cà chua: Nuôi dưỡng lớp niêm mạc hô hấp

Các loại thực phẩm có sắc cam - đỏ chứa rất nhiều beta-carotene và lycopene, giúp: Bảo vệ niêm mạc đường hô hấp; Tăng sức đề kháng của mô phổi; Hạn chế tổn thương do bụi mịn.

Một bát canh bí đỏ, vài lát cà chua hay cà rốt hấp tưởng chừng đơn giản nhưng lại là "liều vitamin" quý giá cho phổi.

3. Trái cây giàu vitamin C: Tăng sức đề kháng từ bên trong

Cam, quýt, bưởi, kiwi, ổi, dâu tây, việt quất… giúp: Chống viêm hiệu quả; Tăng cường miễn dịch cho hệ hô hấp; Hỗ trợ cơ thể chống lại tác động tiêu cực của không khí ô nhiễm.

Một phần trái cây mỗi ngày không chỉ tốt cho da mà còn giúp phổi "dễ thở" hơn bởi chúng rất giàu vitamin C và chất chống oxy hóa. Đây là những “người dọn rác” cho cơ thể, giúp trung hòa các gốc tự do hình thành khi phổi tiếp xúc với bụi mịn, khói xe và khí độc. Khi lượng gốc tự do giảm đi, tình trạng viêm trong phổi cũng giảm theo, khiến đường thở thông thoáng hơn và cảm giác nặng ngực, khó thở được cải thiện.

4. Cá béo và các loại hạt: Giảm viêm, phục hồi mô phổi

Cá hồi, cá thu, cá mòi cùng hạt chia, hạt lanh, óc chó, hạnh nhân… chứa omega-3 - loại axit béo có khả năng: Giảm viêm đường hô hấp; Cải thiện chức năng phổi; Hỗ trợ phục hồi tế bào tổn thương.

Việc duy trì 2-3 bữa cá/tuần hoặc thêm hạt vào bữa sáng là một thói quen đơn giản nhưng cực kỳ có lợi.

5. Gừng - nghệ - tỏi: Ba "kháng sinh tự nhiên" cho phổi

Không phải ngẫu nhiên mà các gia vị truyền thống này xuất hiện trong nhiều bài thuốc dân gian:

Gừng: làm dịu cổ họng, giảm ho, giảm kích ứng

Nghệ: chống viêm mạnh nhờ curcumin

Tỏi: tăng cường miễn dịch, kháng khuẩn tự nhiên

Một cốc nước gừng ấm mỗi sáng hay thêm nghệ vào món ăn có thể mang lại tác động tích cực cho hệ hô hấp.

Ăn đúng nhưng đừng quên phòng ngừa từ bên ngoài

Cần nhớ rằng: Thực phẩm không thể thay thế khẩu trang và môi trường trong lành. Vì vậy, để bảo vệ lá phổi trọn vẹn hơn, bạn vẫn nên:

- Đeo khẩu trang tiêu chuẩn khi ra đường

- Hạn chế ra ngoài vào giờ cao điểm ô nhiễm

- Sử dụng máy lọc không khí nếu có điều kiện

- Trồng cây xanh trong không gian sống

- Tuyệt đối tránh hút thuốc và khói thuốc thụ động

Ăn uống là lớp giáp từ bên trong. Nhưng bạn vẫn cần dựng tường chắn từ bên ngoài.

Trong thời đại phải "thở chung với khói bụi", hãy học cách thở bằng sự tỉnh thức

Chúng ta có thể không kiểm soát được bầu không khí ngoài kia. Nhưng mỗi bữa ăn, mỗi lựa chọn thực phẩm trên bàn ăn lại chính là quyền kiểm soát cuối cùng của bạn.

Có thể hôm nay bầu trời vẫn xám. Nhưng bên trong bạn, lá phổi vẫn có thể xanh hơn, sạch hơn nếu bạn bắt đầu từ điều nhỏ nhất: ăn vì sức khỏe, chứ không chỉ vì no.