Chuyên gia giáo dục nói thẳng: Dù chi tiền tỉ cho con học ‘trường top’ nhưng lại không chú tâm rèn luyện điều này, cũng chỉ là ‘ném tiền qua cửa sổ’

Khi nói đến việc nuôi dạy con cái, cha mẹ thường rất hào phóng. Thậm chí, có những người còn không ngại vay tiền để mua nhà gần trường học tốt, đến chi tiền cho các lớp học thêm, tất cả đều được thực hiện nhằm mục đích cung cấp cho trẻ em nguồn lực và môi trường tốt nhất. Tuy nhiên, việc phát triển khả năng riêng của trẻ cũng không thể bị bỏ qua.

Lý Mỹ Cẩn - chuyên gia giáo dục nổi tiếng của Trung Quốc từng nói: "Khi nói đến việc giáo dục trẻ em, chỉ cố gắng bồi dưỡng là vô ích. Để chúng học cách tự quản lý sẽ thực sự có lợi cho chúng trong suốt cuộc đời". Theo bà, thay vì sự giám sát từ bên ngoài, khả năng tự quản lý mới là chìa khóa quyết định trẻ có thể chiến thắng hay không.

"Tự quản lý" là kỹ năng sống cơ bản nhất, nhưng thường bị bỏ qua

"Chỉ cần học tập chăm chỉ và đừng lo lắng về bất cứ điều gì khác!" - Nhiều bậc phụ huynh thích dùng câu này như một câu cửa miệng. Song, ít ai biết rằng việc tập trung quá nhiều vào việc học sẽ khiến trẻ em mất đi những kỹ năng sống cơ bản.

Tôi có một người đồng nghiệp luôn khoe khoang về đứa con trai của mình với mọi người anh ấy gặp: Giành giải thưởng tại Thế vận hội Olympic và trở thành thiên tài toán học đều không phải là vấn đề gì to tát đối với cậu bé. Tuy nhiên, kể từ khi vào cấp 2 năm ngoái và học trường nội trú, đứa trẻ bắt đầu gặp vấn đề thường xuyên.

Đầu tiên, cậu bé không biết cách gấp chăn, thế nên cậu đã bị bạn cùng phòng cười nhạo và đánh nhau với họ. Vì không biết giặt quần áo nên cậu bé cũng mang tất cả đồng phục và tất bẩn về nhà… Sau một tuần nhập học, chỉ chưa đầy nửa ngày, nơi cậu ở đã trở nên bừa bộn, sách giáo khoa, đồ ăn nhẹ và đồ chơi nhỏ chất đống khắp sàn nhà, không còn chỗ để. Đồng nghiệp của tôi cũng bất lực, than vãn: "Con trai tôi sẽ sống sót ở trường thế nào nếu tình trạng này cứ tiếp diễn?"

Dù cha mẹ có lo lắng và chăm sóc mọi thứ cho con cái đến đâu thì cũng không thể ở bên con suốt cuộc đời. Do đó, để trẻ tự quản lý bản thân luôn là một sự giáo dục quan trọng trong cuộc sống nhưng lại bị nhiều bậc cha mẹ bỏ qua. Một đứa trẻ thiếu khả năng tự quản lý sẽ không thể bay xa dù đôi cánh của nó có mạnh đến đâu.

Đối với trẻ em, tự quản lý không gì khác hơn là dọn dẹp phòng riêng, quần áo và đồ dùng học tập của mình, điều này sẽ giúp trình độ của trẻ được cải thiện một cách đáng kể. Như câu nói: Nếu bạn thậm chí không thể dọn dẹp nhà của mình, làm sao bạn có thể dọn dẹp thế giới?

Nếu trẻ không thể tự dọn dẹp phòng của mình thì chắc chắn điều này sẽ ảnh hưởng đến việc học tập và sự phát triển trong tương lai của trẻ.

Khả năng tự quản lý đặt nền tảng cho khả năng học tập

Tại sao tự quản lý lại quan trọng? Có một câu nói rất hay trong "Sự phát triển tự thân": Hãy dùng 30% năng lượng để học tập, và dùng 70% năng lượng để quản lý bản thân, hãy tự giác, tự tin và có tính kỷ luật. Khả năng tự quản lý là nền tảng của việc học hiệu quả.

Khảo sát cho thấy, trẻ có thể dọn dẹp phòng và quần áo ở nhà, dọn dẹp bàn học và sách vở ở trường thường có khả năng tư duy quy nạp, tư duy logic và tư duy cần thiết cho việc học.

"Khảo sát về tình trạng giáo dục gia đình đối với học sinh tiểu học và trung học" do Viện Khoa học Giáo dục Trung Quốc công bố cho thấy: Tỷ lệ học tập xuất sắc ở trẻ làm việc nhà là 86,92%, trong khi tỷ lệ học tập xuất sắc ở trẻ không làm việc nhà chỉ là 3,71%.

Tự quản lý bao gồm nhiều khía cạnh như lập kế hoạch, lựa chọn và tính kỉ luật, trong đó cơ bản nhất là khả năng tổ chức, sắp xếp. Lợi ích của việc học tập biết cách tổ chức đối với trẻ em là gì?

Đầu tiên, hiểu rõ hơn về kế hoạch: Bởi vì trong quá trình sắp xếp phòng và bàn làm việc, trẻ đã học được cách sắp xếp không gian hợp lý.

Thứ hai, hiểu rõ bản thân hơn: Bởi vì đứa trẻ có thể đánh giá sở thích cá nhân và thiết lập gu thẩm mỹ của riêng mình bằng cách phân loại các vật phẩm.

Thứ ba, thực hành kỉ luật bản thân và quản lý thời gian: Việc sắp xếp thực chất là một cách để phát triển kỹ năng quản lý thời gian.

Nói cách khác, quá trình dọn dẹp chính là nơi trẻ phát triển các kỹ năng tự quản lý toàn diện và liên tục củng cố ý thức sở hữu của mình. Về lâu dài, khả năng kiểm soát cuộc sống của chúng sẽ tăng lên đáng kể. Việc tự quản lý tốt sẽ mang lại lợi ích cho con bạn trong suốt cuộc đời. Nhận thức và thói quen tự quản lý cần phải được nuôi dưỡng ngay từ khi còn nhỏ.

Cha mẹ có thể hỗ trợ trẻ em những gì để cải thiện kỹ năng tổ chức và thúc đẩy khả năng tự quản lý?

Đầu tiên, hãy tạo ra một môi trường thuận lợi cho trẻ thực hành việc quản lý và nâng cao hiệu quả hoạt động. Ví dụ, hãy phân công cho trẻ sắp xếp và dọn dẹp một số không gian nhất định trong nhà, như phòng ngủ và bàn học riêng của trẻ, bàn ghế trong phòng khách hay tủ lạnh trong bếp. Từ cách sắp xếp cơ bản tới việc sắp xếp gọn gàng và có thẩm mĩ, trẻ em có thể dần củng cố thói quen và tư duy của mình.

Thứ hai, theo dõi đặc điểm phát triển của trẻ và học từng bước. Theo từng độ tuổi khác nhau, hãy giúp trẻ sắp xếp đồ đạc vào đúng vị trí - phân loại chúng theo từng loại - và vệ sinh sạch sẽ. Trong khi người lớn phù hợp hơn với việc "vệ sinh kỹ lưỡng" thì trẻ em phù hợp hơn với việc "đặt đồ vật trở lại vị trí của chúng" và "phân loại chúng". Đối với trẻ nhỏ, việc chỉ định vị trí cho các đồ vật là nhiệm vụ quan trọng. Trẻ lớn hơn có thể giúp làm những công việc như phân loại quần áo theo mùa.

Thứ ba, cha mẹ hãy làm gương cho trẻ. Trong việc bồi dưỡng khả năng quản lý của trẻ, cha mẹ không phải là người giám hộ mà là hình mẫu và người bạn đồng hành. Việc cha mẹ và con cái cùng nhau làm việc và bồi dưỡng khả năng hợp tác, phối hợp với nhau cũng là một phần của việc tự quản lý. Bằng cách cùng nhau làm mọi việc, cha mẹ và con cái có thể hiểu nhau hơn, từ đó củng cố mối quan hệ cha mẹ - con cái.

Càng có tính tự giác, càng tự do. Tự quản lý là chìa khóa ảnh hưởng đến thành tích học tập và sự phát triển trong tương lai của trẻ em. Khả năng tự quản lý mạnh mẽ thực sự có thể thay đổi vận mệnh của một đứa trẻ!

Theo Sohu