Bộ Y tế đề nghị ghi nhãn dinh dưỡng ở Việt Nam

Ngày 19/4, Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trương Đình Bắc cho biết, Việt Nam chưa có quy định bắt buộc về ghi nhãn dinh dưỡng trên sản phẩm thực phẩm chế biến và bao gói có sẵn.

Việt Nam mới chỉ có quy định về hướng dẫn ghi nhãn hàng hoá được ban hành năm 2017. Tuy nhiên, các quy định này chỉ bắt buộc ghi tên, xuất xứ, hạn sử dụng và một số thành phần dinh dưỡng bắt buộc như đường, protein, chất béo... chưa bắt buộc các tiêu chuẩn liên quan đến môi trường thực phẩm lành mạnh như một số nước trong khu vực như Thái Lan, Singapore, Hồng Kông...

Phó cục trưởng Cục Y tế dự phòng Trương Đình Bắc cho biết, Việt Nam chưa có quy định bắt buộc về ghi nhãn dinh dưỡng trên sản phẩm thực phẩm chế biến và bao gói có sẵn. (Ảnh: Duy Anh)

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã đưa ra các khuyến cáo về cung cấp hệ thống tiêu chí dinh dưỡng Nutrient Profiling (NP) là cách phân loại thực phẩm một cách khoa học dựa trên các thành phần dinh dưỡng với mục tiêu phòng chống bệnh tật và tăng cường sức khoẻ. Trong đó, có yêu cầu cần ghi nhãn dinh dưỡng bao gồm có công bố về thành phần muối, tổng đường, và chất béo... giúp người tiêu dùng hiểu được thành phần của sản phẩm.

Theo ông Bắc, thói quen ăn uống và tiêu dùng thực phẩm của người Việt Nam là một trong những yếu tố nguy cơ cần được thay đổi. "Dán nhãn minh bạch sản phẩm giúp người dùng xác định lượng calo và chất dinh dưỡng có trong một khẩu phần thực phẩm như chất béo, đường, đạm, vitamin và khoáng chất... từ đó giúp họ lựa chọn thực phẩm phù hợp với sức khoẻ", ông Bắc nói.

Hiện, đã có một số doanh nghiệp tiên phong trong lĩnh cực ghi nhãn dinh dưỡng trên sản phẩm, như thực phẩm trên các chuyên bay hay một số công ty sản xuất thực phẩm lớn của Việt Nam.

Sắp tới, Cục Y tế dự phòng sẽ có chương trình điều tra đánh giá về những sản phẩm thực phẩm bao gói sẵn được lựa chọn và sử dụng nhiều ở Việt Nam. Sau đó, sẽ phối hợp với các tổ chức, cơ quan khác để ban hành chính sách, quy định phù hợp về ghi nhãn dinh dưỡng, và vận động các nhà sản xuất thực phẩm áp dụng.

Việt Nam đang đối mặt với gánh nặng các bệnh không lây nhiễm như tim mạch, tiểu đường, ung thư, và đây hầu hết là bệnh liên quan chế độ ăn uống. Ước tính có đến 80% số ca tử vong ở Việt Nam là do bệnh không lây nhiễm.

Bệnh không lây nhiễm liên quan đến chế độ ăn uống như thừa cân, béo phì... đang tăng ở nhóm người trẻ. Nghiên cứu cho thấy ăn ít rau và trái cây có liên quan đến 19% trường hợp ung thư dạ dày và ruột, 31% bệnh nhân thiếu máu tim cục bộ và 11% đột quỵ. Chế độ ăn nhiều muối là một trong những nguyên nhân gây đột quỵ, tăng huyết áp, ung thư dạ dày, suy thận, loãng xương và một số bệnh tim mạch khác...

Tỷ lệ thừa cân béo phì tăng nhanh. Năm 2015, tỷ lệ thừa cân béo phì ở tre em trên toàn quốc là 5,3% và người lón là 15,6%. Tỷ lệ này đang gia tăng nhanh ở lứa tuổi tiền học đường và học đường, nhất là ở các thành phố lớn. Tỷ lệ thừa cân béo phì ở trẻ em dưới 5 tuổi ở TP.HCM đã tăng gấp 3 lần trong hơn 10 năm qua từ 3,7% lên 11,7%; ở học sinh phổ thông cũng tăng gấp đôi từ 11,6% lên 21,9%.

Điều tra của Bộ Y tế năm 2015, hơn 50% người trưởng thành ăn thiếu rau hoặc trái cây. Người dân ăn 9,4 gam muối/ngày, nhiều gấp hai lần so với khuyến nghị của WHO. Những vấn đề trên làm gia tăng các bệnh do rối loạn chuyển hoá và bệnh mạn tính không lấy như tim mạch, ung thư, đái tháo đường.

Ông Trương Đình Bắc cho biết trên thực tế, tại Việt Nam, các chính sách, quy định liên quan đến môi trường thực phẩm lành mạnh đã có nhưng vẫn cần phải hoàn thiện. "Chương trình Sức khỏe Việt Nam" do Chính phủ phê duyệt, trong đó về lĩnh vực dinh dưỡng đã kêu gọi tăng cường phối hợp liên ngành, hợp tác quốc tế, đặc biệt là tăng cường xã hội hóa trong lĩnh vực cải thiện tình trạng dinh dưỡng.

"Trong thời gian tới Bộ Y tế sẽ đẩy mạnh các hoạt động thông tin tuyên truyền giúp người dân biết cách lựa chọn thực phẩm dinh dưỡng có lợi hơn cho sức khỏe, khuyến khích nhà sản xuất chủ động công bố ghi nhãn dinh dưỡng cho người tiêu dùng dễ nhận biết tổng năng lượng, đạm, béo, tinh bột và muối, đường…", ông Trương Đình Bắc cho biết.