Bệnh ung thư máu bé Bắp mắc phải: Chi phí "khổng lồ" khi điều trị ở Singapore, ở Việt Nam có tiết kiệm hơn?

Những ngày qua, tình trạng sức khỏe của Bắp - cậu bé mắc ung thư máu u lympho đã thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng. Ngoài mong muốn cập nhật tình hình sức khỏe của bé, nhiều người cũng đặt câu hỏi về các phương pháp điều trị, cũng như chi phí điều trị ung thư máu ở trẻ có tốn kém hay không.

Bệnh ung thư máu có thể điều trị bằng hóa chất, xạ trị, phẫu thuật, liệu pháp miễn dịch và ghép tủy. Ngoài ra, còn có liệu pháp tế bào CAR-T. 

Hiện tại, bé Bắp đang được điều trị ung thư máu bằng liệu pháp tế bào CAR-T.

Điều trị ung thư máu bằng liệu pháp tế bào CAR-T

Điều trị ung thư máu bằng liệu pháp tế bào CAR-T là phương pháp điều trị mà bé Bắp đang thực hiện.

Liệu pháp tế bào CAR-T là một phương pháp điều trị tiên tiến giúp bệnh nhân mắc một số loại ung thư máu, đặc biệt là u lympho tái phát hoặc không đáp ứng với ít nhất hai liệu trình điều trị trước đó. Đây là phương pháp điều trị tăng cường, sử dụng chính hệ thống miễn dịch của người bệnh để tấn công tế bào ung thư.

Quá trình này bao gồm việc thu thập các tế bào T của bệnh nhân, sau đó thực hiện các sửa đổi kỹ thuật di truyền trong ống nghiệm đối với các tế bào T để tăng cường khả năng nhận diện ung thư cụ thể của các tế bào T. Các tế bào T đã biến đổi này (tức là CAR-T) sau đó được truyền trở lại cho bệnh nhân. 

Phương pháp điều trị này cho phép tiêu diệt chính xác các tế bào ung thư và hình thành các "tế bào T ghi nhớ chống lại ung thư trong thời gian dài" và đảm bảo thuyên giảm bền vững hơn.

CAR-T đã cho thấy tỷ lệ đáp ứng cao trong điều trị một số loại ung thư máu như u lympho tế bào B lớn lan tỏa (DLBCL) hoặc bệnh bạch cầu lympho cấp (ALL). Một số nghiên cứu cho thấy có tới 50-80% bệnh nhân có đáp ứng hoàn toàn hoặc một phần với liệu pháp này. 

Tác dụng phụ phổ biến của liệu pháp CAR-T bao gồm hội chứng giải phóng cytokine (CRS), có thể gây sốt cao, hạ huyết áp, suy hô hấp và rối loạn thần kinh. Bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ để kiểm soát các phản ứng này.

- So với hóa trị/xạ trị: CAR-T không gây tổn thương trên diện rộng như hóa trị hay xạ trị, mà nhắm mục tiêu chính xác vào tế bào ung thư. 

- So với ghép tủy xương: Ghép tủy yêu cầu người hiến phù hợp, trong khi CAR-T sử dụng chính tế bào của bệnh nhân nên giảm nguy cơ đào thải. 

- Khả năng đáp ứng dài hạn: CAR-T có thể duy trì tác dụng trong thời gian dài, thậm chí mang lại cơ hội chữa khỏi cho một số bệnh nhân.  

Chi phí điều trị CAR-T như thế nào tại các nước?

Điều trị CAR-T được đánh giá là phương pháp mới, với mức chi phí đắt đỏ. Theo khảo sát của Manam (đơn vị tiên phong tại Việt Nam hoạt động trong lĩnh vực du lịch y tế quốc tế), dưới đây là chi phí tham khảo điều trị tại các nước hiện nay:

Chi phí CAR-T tại Mỹ: Dao động từ 500.000-700.000 USD, tương đương khoảng 13-18 tỷ VND.

Chi phí CAR-T tại Trung Quốc: Khoảng 200.000-260.000 USD, tương đương 5-6,5 tỷ VND.

Chi phí CAR-T tại Singapore: 530.000 SGD, tương đương 10-11 tỷ VND (chưa bao gồm chi phí bệnh viện, bác sĩ và các dịch vụ đi kèm).

Chi phí CAR-T tại Hàn Quốc và Đài Loan: Dao động từ 300.000-350.000 USD, tương đương 7-8 tỷ VND.

Chi phí CAR-T tại Ấn Độ: Dự kiến triển khai từ năm 2025, với giá khởi điểm rất thấp, chỉ từ 80.000 USD (tương đương khoảng 2 tỷ VND).

Tại Việt Nam, Vinmec đã có thể tự sản xuất tế bào CAR-T với giá thành chỉ bằng 1/5 so với ở Mỹ, chất lượng ngang bằng nhau. Từ kết quả này, Việt Nam có thể sản xuất sản phẩm CD19 CAR-T với giá hợp lý.

Các phương pháp điều trị ung thư máu khác

1. Cấy ghép tủy xương để điều trị ung thư máu 

Trong quá trình hóa trị hoặc xạ trị, các tế bào gốc trong tủy xương – nơi chịu trách nhiệm sản sinh tế bào máu – thường bị tiêu diệt. Do đó, cấy ghép tế bào gốc trở thành một phương pháp quan trọng trong điều trị ung thư, giúp cơ thể bệnh nhân tái tạo lại các tế bào máu.

Cấy ghép tế bào gốc, hay còn gọi là ghép tủy, là quá trình thay thế các tế bào máu gốc bất thường bằng những tế bào gốc khỏe mạnh từ người hiến tặng. Các tế bào này được truyền vào cơ thể bệnh nhân qua đường tĩnh mạch, sau đó di chuyển trong hệ tuần hoàn, tìm đến tủy xương, phát triển và sản sinh ra các tế bào máu cần thiết.

Phương pháp điều trị ung thư máu bằng tế bào gốc được chia thành hai loại, dựa trên nguồn gốc của tế bào gốc:

- Ghép tự thân: Sử dụng tế bào gốc khỏe mạnh từ chính cơ thể bệnh nhân.

- Ghép đồng loại: Sử dụng tế bào gốc từ người hiến tặng, thường là người thân trong gia đình.

Hiện nay, chi phí điều trị ung thư máu dao động từ 200-300 triệu đồng đối với ca ghép tự thân và trên 600 triệu đồng đối với ghép tế bào gốc đồng loại.

Theo Viện Huyết học - Truyền máu Trung ương, tổng chi phí cho một ca ghép khoảng 500-600 triệu đồng, trong đó Bảo hiểm y tế (BHYT) hỗ trợ 60%. Ở các nước phát triển như Nhật Bản và Singapore, chi phí ghép tự thân có thể lên tới 100.000 USD, trong khi ghép đồng loại dao động từ 150.000-200.000 đô la Mỹ.

Sau khi ghép tủy, người bệnh cần tiếp tục theo dõi và điều trị bằng thuốc ức chế miễn dịch để giảm nguy cơ đào thải. Tùy vào mức độ bệnh và khả năng đáp ứng điều trị, tổng chi phí có thể khác nhau ở từng bệnh nhân.

2. Điều trị ung thư máu u lympho bằng hóa trị

Hóa trị là một trong những phương pháp điều trị chính cho u lympho, sử dụng một hoặc nhiều loại thuốc để tiêu diệt hoặc làm chậm sự phát triển của tế bào ung thư. Do u lympho có thể lan rộng trong hệ bạch huyết và máu, hóa trị có lợi thế đặc biệt khi có thể tác động đến tế bào ung thư ở nhiều vị trí trong cơ thể.

Phác đồ hóa trị thường gồm nhiều loại thuốc kết hợp. Các thuốc hóa trị được sử dụng theo chu kỳ, trong đó có thời gian dùng thuốc và thời gian nghỉ để cơ thể phục hồi.

Hóa trị có thể được thực hiện theo hai cách:

- Đường uống: Người bệnh dùng thuốc tại nhà theo chỉ dẫn. 

- Tiêm tĩnh mạch (IV): Thuốc được truyền trực tiếp vào máu, thường thực hiện tại bệnh viện.

Sau mỗi chu kỳ hóa trị, bệnh nhân có khoảng thời gian nghỉ để cơ thể hồi phục. Số chu kỳ và thời gian điều trị phụ thuộc vào loại u lympho và đáp ứng của bệnh nhân với thuốc.

3. Xạ trị để điều trị ung thư máu

Xạ trị là phương pháp điều trị hiệu quả đối với u lympho, do hầu hết các khối u loại này đều nhạy cảm với phóng xạ. Nhờ đó, chúng đáp ứng tốt với các liều phóng xạ trung bình.

- Giai đoạn sớm, mức trung bình và mức cao: Người bệnh thường được hóa trị trước, sau đó xạ trị tại vị trí ban đầu hoặc các vùng có liên quan. 

- Giai đoạn tiến triển: Xạ trị có thể được áp dụng bổ sung tại các khu vực có khối u lớn hoặc vùng không đáp ứng tốt với điều trị trước đó. 

- Kiểm soát triệu chứng: Ở bất kỳ giai đoạn nào, xạ trị liều thấp cũng có thể giúp giảm nhẹ các triệu chứng cục bộ.

Một số trường hợp u lympho có thể được điều trị bằng xạ trị ngay từ đầu. Ngoài ra, xạ trị thường được kết hợp với hóa trị để:

- Tăng hiệu quả điều trị tại vị trí khối u. 

- Giảm nguy cơ di căn của bệnh.

4. Phẫu thuật  

Phẫu thuật chủ yếu được sử dụng trong chẩn đoán u lympho thông qua sinh thiết, nhưng hiếm khi được xem là phương pháp điều trị chính. 

Điều này là do hiệu quả vượt trội của hóa trị, xạ trị và ghép tế bào gốc/tủy xương trong điều trị bệnh. Tuy nhiên, trong một số trường hợp nhất định, phẫu thuật có thể đóng vai trò hỗ trợ, bổ sung cho các phương pháp truyền thống.

5. Điều trị ung thư máu bằng liệu pháp miễn dịch

Liệu pháp miễn dịch là phương pháp điều trị dựa trên khả năng tự bảo vệ của hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại ung thư. 

Phương pháp này có thể bao gồm việc sử dụng thuốc để kích thích hoặc ức chế hệ miễn dịch. Một số dạng liệu pháp miễn dịch phổ biến gồm: cytokines, vaccine, vi khuẩn Bacillus Calmette-Guérin (BCG), và kháng thể đơn dòng (monoclonal antibodies).

Chia sẻ về chi phí điều trị ở Singapore, Khôi Nguyên (sinh năm 2003, Hà Nội), một bệnh nhân ung thư máu từng có 6 tháng điều trị hóa chất tại đất nước này cho biết: Riêng chi phí xét nghiệm chẩn đoán đã lên tới 200 triệu đồng, trong khi chi phí điều trị chính khoảng 4,5 tỷ đồng. Tính thêm các khoản phí dịch vụ, ăn ở trong suốt quá trình điều trị, tổng chi phí lên tới 5 tỷ đồng. Tuy nhiên, đây chỉ là mức chi phí của riêng Khôi Nguyên, bởi mỗi bệnh nhân sẽ có mức chi phí khác nhau, tùy thuộc vào thể bệnh, thể trạng và phác đồ điều trị.

(Tổng hợp)